เรื่องเล่าจากชาวซาเล้ง: บังเอิญเจอ หนังสือ และตำราเรียนของอดีตรัฐบุรุษ

ผู้ที่จะเข้าไปในบ้านใครต่อใครได้นั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย หากไม่รู้จักมักคุ้นกันดี  ยิ่งถ้าบุกรุกเข้าไปในห้องนอนและห้องต่างๆ ได้ด้วย ต้องไม่ธรรมดา ใครจะกล้าเปิดประตูต้อนรับคนที่ไม่รู้จัก ให้รุกล้ำเข้าไปในบ้าน หากไม่โดนบังคับหรือมีหมายศาลให้ตรวจค้นบ้าน

มีไม่กี่อาชีพที่เจ้าของบ้านยอมให้บุกเข้าบ้าน  อีกทั้งยอมให้ยกทรัพย์สินออกจากบ้านโดยสมยอม  บางครั้งถึงขั้นจ้างให้รีบยกออกไปไกลๆ บ้าน อาชีพซาเล้งรับซื้อของเก่า เป็นอาชีพหนึ่งในนั้น  ทำให้ผมไปพบเจอสิ่งของกับเรื่องราวต่างๆ มากมาย  ดังที่จะเล่าให้ฟังต่อไปนี้

บ่ายวันนี้ผมขี่ซาเล้งร่อนส่ายไปอยู่ย่านคลองเตย  เลาะหนีรถติดเข้าตรอกออกซอยต่างๆ เพื่อซื้อของที่ชาวบ้านนำมาขาย  ส่งเสียงร้องจากโทรโข่งบอกผ่านไปในสายลม ให้ผู้คนได้ยินเสียง ขี่โฉบผ่านไป ย่านทุ่งมหาเมฆ มีคนขวักมือเรียกจากบ้านหลังหนึ่ง เรียกให้เข้าไปตีราคาของในบ้าน จำพวกเศษกระดาษ หนังสือ ตำราเรียน และสิ่งของเครื่องใช้อีกหลายอย่าง

บ้านหลังนี้เป็นบ้านโบราณ ดูภายนอกคล้ายผู้ดีมีตระกูล  พอจอดรถเสร็จ  สาวใช้ในบ้านเดินนำเข้าไปภายในบ้าน สั่งให้ผมตีราคาบรรดากองลังกระดาษหลายสิบลัง รวมถึงสิ่งอื่นๆ เบ็ดเตล็ด พอผมเปิดลังดู เจอหนังสือและตำราต่างประเทศหลายลัง บางลังโดนปลวกแทะจนโครงร่างเว้าแหว่ง บางเล่มก็เป็นคราบเหลืองๆ  บางเล่มกระดาษนั้นกรอบ สภาพรุ่งริ่ง คาดคะเนด้วยสายตา บรรดาหนังสือเหล่านี้ขนมาจากต่างประเทศ  คิดในใจจะขายได้กี่สตางค์ จะไหวไหมหนอ อยากเดินออกจากบ้าน แต่เข้ามาแล้ว เผื่อฟลุ้กอาจได้ของดี

พอพลิกเปิดตำราบางหน้า หยิบจับและรื้อดูกองกระดาษ ปราดสายตาแว่บเดียวพอเดาออกว่าเป็นภาษาฝรั่งเศส ในฐานะคนด้อยความรู้อย่างผมคือ สังเกตจากตัวอักษร LE ซึ่งไม่ใช่ THE  หยิบจับหลายเล่มขึ้นมา บางปกห่อหุ้มด้วยหนังอย่างดี แต่บางเล่มเปิดไปมา กระดาษหลุดร่อนจนเป็นเศษชิ้นเล็กๆจากรอยปลวกแทะ ตามมาด้วยกลิ่นอับชื้น คล้ายกับบ้านอื่นๆ ที่ต้องรื้อบ้าน เพราะเจอปลวกแทะโลม กระทั่งต้องรื้อสิ่งของในบ้านออกมาทิ้ง พวกซาเล้งจะมีคุณค่าก็ยามนี้ จึงเป็นที่พึ่งของประชาชนที่ต้องการนำขยะมาสืบทอดมรดก แปรรูปเป็นเงิน  เลือกตั้งครั้งใดอย่าลืมพวกเราชาวซาเล้ง  ที่พึ่งของป้ายลงสมัครเลือกตั้ง(หลังติดเสร็จ) ติดเสร็จก็ตัวใครตัวมัน หาที่ทิ้งไม่ได้  พวกเราก็นำมา reuse เป็นฝาบ้านทุกครั้ง

ผมตีราคาแล้วบอกสาวใช้ในบ้าน จากนั้นเธอเดินเข้าไปภายในบ้าน บอกใครสักคน เดินกลับออกมาบอก “ตกลง”  พร้อมพยักหน้า ผมจึงรีบขนของขึ้นรถซาเล้ง แม้จะขนไม่หมดก็กลับมาขนอีกรอบ และส่งเงินให้สาวใช้  รีบขนกลับมาบ้าน

เปิดลังกระดาษ ค่อยๆพิจารณาดูแต่ละลัง   สิ่งไหนจะทำเงินได้มากได้น้อย คัดออกมาเรียง แยกประเภท ส่วนใหญ่ต้องชั่งกิโลแบบถูกๆ แต่พอคัดไปคัดมา  ผมถึงกับต้องร้องว้าวว ..!!!!! อยู่หลายตลบ เจอหนังสือบางเล่มอายุร้อยกว่าปี เป็นหนังสือตำราเรียน บางหน้ากระดาษ มีรอยหมึกปั๊ม เป็นชื่อของบุคลสำคัญท่านหนึ่งของสยามประเทศ บางเล่มเป็นตำราเรียนทางการเมือง และบางเล่มเป็นโน้ตดนตรีของลูกชายกับลูกสาว

แม้จะเป็นเพียงรอยหมึกปั๊มจากตรายาง แต่ทำให้ทราบว่า ผมได้เข้าไปในบ้านของใคร  กระดาษเก่าๆ บางหน้า มีคุณค่าตรงที่เคยอยู่กับใคร หนังสือบางเล่มมีส่วนร่วมในการสร้างผู้นำขึ้นมา และผมดีใจที่ได้ครอบครองไว้ แม้จะอ่านไม่ออก  แอบคิดว่า ถ้าไปอยู่ในพิพิธภัณฑ์น่าจะมีประโยชน์กว่า แต่ใครจะเห็นคุณค่าเหมือนคนขี่ซาเล้งกระจอกๆ อย่างผม

คุณคิดว่าอดีตนายกรัฐมนตรีและรัฐบุรุษคนสำคัญของชาติ ผู้นี้คือใคร