ภูมิปัญญาตัดรังผึ้งไม่ถูกต่อย เคล็ดเฉพาะตัวได้แล้วอย่าเอามาหมด

เปิดสูตรเก็บรังผึ้งโดยชาวบ้านผู้เชี่ยวชาญ ใช้ควันจากธรรมชาติรมใส่รัง เมื่อตัดรังได้แล้วต้องแบ่งเจ้าที่เจ้าทาง เผยลูกศิษย์เคยตัดแล้วไม่แบ่งถูกรุมต่อย

นายประครองทรัพย์ คำพระแย อายุ 53 ปี ชาวบ้านจำเริญ ต.บ้านขาม อ.น้ำพอง จ.ขอนแก่น สาธิตวิธีการเตรียมอุปกรณ์เพื่อใช้สำหรับเก็บรังผึ้งหลวง ซึ่งเป็นเทคนิคที่ใช้ในการเก็บรังผึ้งนำมารีดเอาเฉพาะน้ำผึ้งมานานกว่า 10 ปี โดยจะนำถังน้ำเก่าที่ทำจากสังกะสีเจาะรูเพื่อให้ลมผ่านเข้าได้เป็นอุปกรณ์ในการรมควันผึ้งในระหว่างการปีนขึ้นไปเก็บรัง

ส่วนควันที่ใช้ในการรมควันผึ้งจะไม่ใช้สารเคมี แต่จะใช้ควันไฟที่มาจากต้นพืชในท้องถิ่น ได้แก่ เปลือกมะพร้าวแห้ง ต้นมะละกอแห้ง มาจุดไฟให้เกิดควัน และใช้กาบกล้วยสดปิดทับเพื่อให้เกิดควันจำนวนมาก จากนั้นจะนำถังที่มีควันขึ้นไปรมใส่รังผึ้ง รวมทั้งรมควันใส่ตนเองเพื่อป้องกันผึ้งบินเข้ามาต่อย วิธีนี้เป็นภูมิปัญญาที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากครูอาจารย์ที่สอนวิชาให้ ที่สำคัญวิธีนี้ยังไม่ทำให้ผึ้งตายอีกด้วย อย่างไรก็ตาม แม้การรมควันผึ้งจะช่วยลดความเสี่ยงที่จะถูกผึ้งต่อย แต่ก็ยังต้องสวมชุดป้องกันทุกครั้งเมื่อต้องปีนขึ้นไปตัดเอารังผึ้งตามต้นไม้ ซึ่งเป็นวิธีป้องกันแบบทั่วไป

นายประครองทรัพย์ บอกว่า ส่วนสำคัญอีกอย่างคือ เคล็ดวิชาซึ่งเป็นความเชื่อที่ตนเองยึดถือเป็นแนวปฏิบัติมาตลอดระยะเวลากว่า 10 ปี คือการบอกกล่าวเทวดาอารักษ์ เจ้าที่เจ้าทางเพื่อให้การเอารังผึ้งแต่ละครั้งเป็นไปด้วยความราบรื่น โดยมีวิธีบอกกล่าวว่า เมื่อได้รังผึ้งตามที่ต้องการแล้วจะแบ่งรังผึ้งและน้ำผึ้งให้กับเจ้าที่เจ้าทาง 1 ส่วน และเมื่อได้รังผึ้งมาแล้ว ตนพร้อมกับรังผึ้งลงจากต้นไม้มาถึงพื้นดินได้อย่างปลอดภัย ก็จะแบ่งรังผึ้งและน้ำผึ้งให้เจ้าที่เจ้าทางอีก 1 ส่วน รวมเป็น 2 ส่วน โดยตนเองจะนำรังผึ้งและน้ำผึ้งกลับมาเพียงส่วนเดียวเท่านั้น

“ที่ผ่านมาเคยมีคนมาขอวิชาเอารังผึ้ง แต่เมื่อได้วิชาไปกลับไม่ยึดถือแนวทางที่สอนให้คือการแบ่งให้เทวดาอารักษ์หรือเจ้าที่เจ้าทาง 2 ส่วน ถูกฝูงผึ้งรุมต่อยจนได้รับบาดเจ็บวิ่งมาขอความช่วยเหลือมาแล้ว เชื่อว่ามีสาเหตุมาจากการไม่เชื่อฟังคำที่ครูบาอาจารย์ที่เคยพาทำมาได้สั่งสอน”

สำหรับผึ้งหรือต่อนั้นเป็นสัตว์ที่หวงแหนรังของตนเองมาก เมื่อมีผู้ไปรบกวนจนทำให้รู้สึกไม่ปลอดภัย ฝูงผึ้งและตัวต่อก็จะบินมารุมต่อยผู้ที่จะมารังควานหรือสร้างอันตราย ซึ่งบางรายได้รับพิษรุนแรงถึงขึ้นเสียชีวิตตามที่เป็นข่าวมาก็บ่อยครั้ง จึงอยากฝากเตือนให้ประชาชน หากพบเห็นรังผึ้งหลวงและรังต่อขอให้อย่าเข้าใกล้หรือไปทำร้าย ปล่อยให้เขาได้อยู่ตามธรรมชาติ อาชีพหารังผึ้งหลวงนั้น เป็นอาชีพที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะบุคคล ที่ผ่านการฝึกฝนในเรื่องของวิชาความรู้และเทคนิคการป้องกันตัวมาเป็นอย่างดี ผู้ที่ไม่มีความเชี่ยวชาญไม่ควรลอกเลียนแบบ เพราะอาจจะเกิดอันตรายได้