หมาบ้าระบาด ขาดคนรับผิดชอบ

https://youtube.com/watch?v=rfjTs5Qm7yA

กรมปศุสัตว์ ออกมาประกาศพื้นที่สีแดง ซึ่งโรคพิษสุนัขบ้ากำลังระบาด เพิ่มเป็น 22 จังหวัดแล้ว ได้แก่

ภาคเหนือ 2 จังหวัด เชียงราย และ น่าน  ภาคตะวันตก 2 จังหวัด ตาก และ ประจวบคีรีขันธ์

ภาคกลางและตะวันออก 8 จังหวัด กทม. นนบุรี สมุทรปราการ สมุทรสงคราม ฉะเชิงเทรา ชลบุรี ระยอง สระแก้ว

ภาคอีสาน 8 จังหวัด นครราชสีมา บุรีรัมย์ สุรินทร์ ร้อยเอ็ด ยโสธร ศรีสะเกษ อำนาจเจริญ อุบลราชธานี

ภาคใต้ 2 จังหวัด ตรัง และ สงขลา  โดยล่าสุดในปี 2561 พบผู้เสียชีวิตด้วยโรคพิษสุนัขบ้าแล้ว 3 ราย ที่จังหวัด ตรัง สงขลา และสุรินทร์

มีสุนัขกี่ตัว?

จากการสำรวจของกรมปศุสัตว์ เขต 1-9 ทั่วทั้งประเทศ เมื่อปี พ.ศ.2559 พบว่ามีสุนัขเพศผู้ 3,625,733 ตัว เพศเมีย 2,996,631 ตัว รวม 6,622,364 ตัว

ส่วนสุนัขจรจัด มี เพศผู้ 350,170 ตัว เพศเมีย 408,276 ตัว รวมทั้งสิ้น 758,446 ตัว เท่ากับว่าอาจจะมีสุนัขจรจัดมากถึง 7 แสนตัวที่ไม่ได้รับวัคซีนก็เป็นได้

ใครรับผิดชอบดูแล?

จากข่าวที่ว่า องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ถูกทักท้วงจากสำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน ว่าไม่ได้มีภารกิจ จัดหาวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้กับประชาชน หากดำเนินการจะเข้าข่ายขัดต่อกฎหมาย ส่งผลให้ใน 1-2 ปีที่ผ่านมา ในบางพื้นที่ต้องระงับการฉีดวัคซีน จนทำให้พบว่าสัตว์ที่ตายจากโรคพิษสุนัขบ้า และทำสถานการณ์รุนแรงขึ้น

สาเหตุที่ สตง ทักท้วง อดีตผู้ว่า สตง.อ้างว่า เพราะ อปท.มักซื้อวัคซีนจำนวนมาก ไร้คุณภาพ ราคาแพง ใช้ไม่หมด ไม่มีที่จัดเก็บ ทำให้เสื่อมคุณภาพ

เมื่อมาดู ว่า การควบคุมโรคพิษสุนัขบ้า อยู่ในอำนาจหน้าที่ของใคร พบว่า ตามพระราชบัญญัติโรคพิษสุนัขบ้า พ.ศ.2535  ได้กำหนดให้เจ้าของสัตว์เลี้ยงมีหน้าที่ต้องนำสัตว์เลี้ยงของตนไปฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า ประกอบกับพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2499 ได้กำหนดให้กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีอำนาจหน้าที่ในการป้องกันโรคระบาดสัตว์ทั่วราชอาณาจักร

การนำสุนัขและแมวไปฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า เป็นหน้าที่ของเจ้าของสัตว์เลี้ยงเหล่านี้ หากฝ่าฝืนจะมีความผิดตามกฎหมาย พ.ร.บ. โรคพิษสุนัขบ้า พ.ศ.2535 คือ ไม่ฉีดวัคซีน ปรับไม่เกิน 200 บาท ไม่ห้อยเหรียญ ปรับไม่เกิน 200 บาท เหรียญหรือใบรับรองการฉีดหาย ปรับไม่เกิน 200 บาท และใช้เหรียญหรือใบรับรองการฉีดวัคซีนปลอม มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือปรับไม่เกิน 1,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ล่าสุดในปี 2561 สำนักนายกรัฐมนตรี และกระทรวงมหาดไทย ได้ผลักดันจนมีประกาศให้ท้องถิ่นสามารถซื้อวัคซีนมาฉีดในสุนัข เพื่อป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้แล้ว เท่ากับว่า ณ ตอนนี้  การยับยั้งการระบาดของโรคพิษสุนัขบ้าในครั้งนี้ เป็นการทำงานร่วมกันระหว่าง กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทยและกระทรวงสาธารณสุข ร่วมด้วยช่วยกัน

งบค่าฉีดวัคซีน

ล่าสุด นพ.สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นได้มีการจัดสรร งบประมาณเพื่อแก้ปัญหาเรื่องนี้ (พิษสุนัขบ้า) 310 ล้านบาท แล้ว ส่วนกรมปศุสัตว์เองก็มีการตั้งงบประมาณดำเนินการเชิงระบาดแล้วเช่นกัน

310 ล้านบาทนี้จะถูกกระจายไปทั่วประเทศ จำนวนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ทั้งหมด 7,852 แห่ง  ซึ่งแต่ละแห่งจะได้งบประมาณที่แตกต่างกันไป ตามความเหมาะสม

จากข้อมูล ตารางแสดงวงเงินงบประมาณที่ได้รับจัดสรรและราคากลาง (ราคาอ้างอิง) ในการจัดซื้อจัดจ้างที่มิใช่งานก่อสร้าง ในโครงการ จัดซื้อวัคซีนเวชภัณฑ์ จำนวน 3 รายการ โดยสำนักควบคุมป้องกัน และบำบัดโรคสัตว์ กรมปศุสัตว์ ในปีงบประมาณ 2560 ในปีดังกล่าวได้รับจัดสรรงบประมาณ 11,974,500 บาท แบ่งเป็น

• วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ขนาดบรรจุขวดละ 1 ซีซี จำนวน 400,000 ขวด เป็นเงิน 5,992,000 บาท หากนำมาหารต่อขวดจะอยู่ที่ราคา 14.98 บาท
• ยาฉีดสลบ Tiletamine และ Zolazwpam ขนาด 5 มล. จำนวน 2,600 ขวด เป็นเงิน 2,405,000 บาท นำมาหารต่อขวด จะได้ราคา 925 บาท ต่อ 1 ขวด
• ยาฉีดสลบเพนโตบาร์บิตอล ขนาด 100 มล. จำนวน 4,500 ขวด เป็นเงิน 3,577,500 บาท คิดราคาต่อขวดได้ 795 บาท

จากการสอบถามไปยังโรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อ ทราบข้อมูลว่า การฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าให้กับสุนัข ไม่ได้อิงตามน้ำหนัก หรือขนาดตัว สุนัข 1 ตัวจะได้รับวัคซีน 1 โดส หรือ 1 ซีซี เท่ากับว่า ตามข้อมูลหมาจรจัด ที่มีมากถึง 7 แสนตัว กับจำนวนวัคซีนที่มี 4 แสน ซีซี  นั้นไม่เพียงพอต่อการฉีดให้สุนัขจรจัดทั้งหมด

แต่เมื่อ วัคซีนที่ใช้ค่อนข้างมีราคาถูก เมื่อเทียบกับ ยาสลบ อีก 2 ชนิดที่ถูกระบุในราคาอ้างอิง และในปีนี้ยังได้งบมากขึ้นถึง 30 เท่า นพ.สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่าหรือมากกว่าเกือบ 300 ล้านบาท ยังไม่รวมกับงบจากกระทรวงสาธารณสุข และ กรมปศุสัตว์ ซึ่งคาดว่าปีนี้ จะสามารถควบคุมและฉีดวัคซีนได้ทั่วทั้งประเทศ ซึ่งสามารถไปรับวัคซีนกันได้ฟรี

แต่หากใครที่อยากจะพาสุนัขไปฉีดวัคซีนเองตามโรงพยาบาลสัตว์ ราคาวัคซีนพิษสุนัขบ้า จะเริ่มต้น ตกอยู่ที่เข็มละ 80บาท บวกกับค่าบริการ เริ่มต้น 50 บาท ในกรณีที่สุนัขสุขภาพดี แต่ถ้าหากสุนัขมีปัญหาสุขภาพก็จะถูกส่งต่อไปทำการตรวจ และอาจมีค่าใช้จ่ายเพิ่ม