กรมสุขภาพจิตแนะ 5 วิธี สลัดเพลงท่อนฮุกที่วนเวียนอยู่ในหัว

“ชิพกะเดลนี่สองพี่นอง ขายของในคลอง ในกองเรามีแต่ถั่วดีๆ เพิ่งเด็ดสดๆ มากินให้หมด” บทเพลงชิฟกับเดล Chip and dale song ที่ตอนนี้เชื่อว่ามันก้องอยู่ในหัวของใครหลายๆ คน เรียกได้ว่าหลอนและจะสลัดความหลอนนี้ออกจากหูไปสักที

อาการฮัมเพลงหรือร้องเพลงท่อนเดิมๆ ซ้ำไป ซ้ำมา เรียกว่า เอียร์เวิร์ม (Earworm) มีชื่ออย่างเป็นทางการคือ Involuntary Musical Imagery ส่วนใหญ่เกิดขึ้นกับเพลงที่เป็นกระแสฮิตกันทั่วบ้านทั่วเมือง เช่น เพลงชิฟกับเดล อาการเอียร์เวิร์ม หรือเพลงติดหูสามารถเกิดขึ้นได้บ่อยในคนที่มีทักษะการจดจำที่ดี หรือกับกลุ่มคนที่มีอาการย้ำคิดย้ำทำ รวมไปถึงคนที่มีจิตใจอ่อนไหวง่าย มีความเซนซิทีฟค่อนข้างสูง อาการนี้จะเป็นอยู่เพียงระยะเวลาหนึ่งเท่านั้น

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อธิบายทฤษฎีของอาการเอียร์เวิร์มว่า เป็นความพยายามเติมเต็มช่องว่างของสมองส่วนที่เกี่ยวข้องกับการฟัง (auditory cortex) โดยคุณสมบัติของเพลงที่มีแนวโน้มจะเป็นเอียร์เวิร์ม คือ บทเพลงที่จดจำได้ง่าย และง่ายต่อการร้องตาม, เป็นทำนองซ้ำ ๆ (repetitive) เช่น ท่อนฮุคที่เล่นซ้ำไปซ้ำมา เราก็มักจะจำได้แค่ท่อนฮุค และสมองจะพยายามหาทางออกจากท่อนฮุกนั้นให้ได้ แต่ติดหล่มหาทางออกจากท่อนฮุคที่ว่าไม่เจอจนทำให้เราคิดวนเวียนอยู่แต่ท่อนเดิม ๆ

ล่าสุดกรมสุขภาพจิตได้โพสต์แนะนำ วิธีกราฟิก 5 วิธีหยุดเพลงดังวนในหัวไว้อย่างน่าสนใจ คือ 1. พยายามฟังเพลง และร้องเพลงนั้นให้จบทั้งเพลง เพื่อเป็นการปลดล็อกสมองจากสภาวะติดหล่มท่อนฮุค 2.พยายามหาเพลงอื่นที่ฟังแล้วไม่มีอาการมาฟัง 3.หาเกมหรือปริศนาที่ต้องใช้ความคิดมาทำ 4. ไม่ให้ความสนใจและเชื่อมั่นว่าจะหายไปเอง และ 5.เคี้ยวหมากฝรั่ง

แม้เราจะไม่รู้ว่าเอียร์เวิร์ม มีประโยชน์กับเรายังไงแต่ก็มีการนำความรู้เกี่ยวกับเอียร์เวิร์มไปใช้ในการผลิตสื่อ และโฆษณา เพื่อสร้างเพลงโฆษณาที่ติดหู และเพลงฮิตติดชาร์ต รวมทั้งกลยุทธการโปรโมทที่ทำให้สมองเราติดหล่มที่เราเจอในชีวิตประจำวันเป็นที่เรียบร้อยแล้ว