แนวทางการจัดการศพผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ตามมาตรฐานสากล

สถาบันบำราศนราดูร จัดการศพผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ตามมาตรฐานสากล ขณะที่สถาบันพยาธิวิทยา ชี้แจงขั้นตอนทำศพผู้ป่วยโควิด-19 ยืนยันไม่แพร่เชื้อสู่สาธารณะเพราะขั้นตอนจัดการศพเข้มข้น 

วันที่ 24 มี.ค.2563 นพ.ทรงคุณ วิญญูวรรธน์ นายแพทย์ทรงคุณวุฒิสถาบันพยาธิวิทยา กรมการแพทย์ และประธานราชวิทยาลัยพยาธิแพทย์แห่งประเทศไทย กล่าวถึงแนวทางการจัดการศพผู้ป่วยโรคติดเชื้อโควิด-19 ว่า  เพื่อควบคุมไม่ให้สารคัดหลั่งแพร่กระจายสู่ภายนอกจึงต้องนำอุปกรณ์ที่ติดอยู่กับตัวศพออกทั้งหมด บริเวณที่มีมีแผลหรือรอยฉีกขาดจะการทำความสะอาดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ และปิดด้วยผ้าปิดแผลกันน้ำ จากนั้นนำศพไปเก็บในถุงเก็บศพ 2 ชั้น และเช็ดภายนอกด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรค เมื่อศพอยู่ในถุงแล้วจะไม่มีการแพร่กระจายเชื้อไปได้อีก ถุงนี้ปิดและติดป้ายว่าเป็นศพติดเชื้อ จากนั้นนำไปที่ห้องเก็บศพ เก็บไว้ในตู้เย็นที่อุณหภูมิ 4 องศา โดยจะไม่มีการฉีดยารักษาศพ ญาติไม่ต้องกังวลเพราะเมื่อศพอยู่ในถุง 2 ชั้นแล้วจะไม่มีการแพร่กระจายเชื้อ อีกถ้าไม่เปิดถุง ญาติสามารถนำไปประกอบพิธีทางศาสนาได้ตามปกติ และควรจะนำศพไปเผา ฝุ่น ควัน จากการเผาจะไม่มีเชื้อโควิด-19 อย่างแน่นอนขอให้ทุกคนมั่นใจ

ด้าน นพ.อภิชาติ วชิรพันธ์ ผู้อำนวยการสถาบันบำราศนราดูร กล่าวว่า สถาบันบำราศนราดูรเป็นสถาบันเชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อ มีการซักซ้อมการจัดการร่างผู้เสียชีวิตจากโรคติดต่ออันตรายเป็นระยะ ดำเนินการตามมาตรฐานสากล สำหรับวิธีการจัดการศพ มีผู้ปฏิบัติงาน 4 คน และผู้ทำหน้าที่ฉีดสเปรย์น้ำยาฆ่าเชื้อโรค 1 คน ทุกคนสวมชุดป้องกันตนเอง เตรียมถุงซิปใส่ร่างผู้เสียชีวิต 3 ถุง และน้ำยาฆ่าเชื้อ แอลกอฮอล์ 70 เปอร์เซนต์ โดยขั้นตอนแรกใช้ผ้าชุบแอลกอฮอล์ปิดทุกช่องทางของร่างกาย แล้วพ่นแอลกอฮอล์ทั่วร่าง และนำร่างใส่ถุงซิปชั้นที่ 1 พ่นแอลกอฮอล์ทั่วถุงชั้นที่ 1 จากนั้นผู้ที่นำร่างใส่ถุงซิปต้องไปเปลี่ยนชุดและเปลี่ยนถุงมือ ก่อนนำร่างที่อยู่ในถุงซิปชั้นที่ 1 มาใส่ถุงซิปที่ 2 และทำซ้ำขั้นตอนเดิมเพื่อใส่ถุงซิปชั้นที่ 3 โดยทุกขั้นตอนจะมีพยาบาลควบคุมโรคติดเชื้อดูแลกำกับอย่างใกล้ชิด สำหรับการเคลื่อนย้ายศพจะไม่มีการเปิดถุงซิป รวมทั้งการฌาปนกิจที่วัด ขอยืนยันว่าจะไม่มีการสลับร่าง เพราะก่อนบรรจุจะได้รับการยืนยันโดยญาติ ซึ่งสวมชุดป้องกันด้วย ทั้งนี้ เชื้อชนิดนี้ถูกทำลายด้วยความร้อน และการเผาศพจะไม่ทำให้เชื้อแพร่กระจาย

ทั้งนี้ สถาบันบำราศนราดูร ได้ให้การรักษาผู้ป่วยโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) จำนวน 117 ราย ในจำนวนนี้มีผู้ป่วยอาการหนักและเสียชีวิต 3 ราย โดยทั้ง 3 รายได้การรักษาอย่างดีที่สุด ได้รับยาต้านไวรัส และสูตรยาขนานต่าง ๆ ที่มีอยู่อย่างครบถ้วน ซึ่งการรักษามีทั้งการรักษาโดยเวชบำบัดวิกฤต และการรักษาแบบประคับประคอง โดยมีคณะแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยร่วมดูแลและให้คำปรึกษา สถาบันฯ ขอแสดงความเสียใจกับครอบครัวผู้เสียชีวิต และยืนยันให้การดูแลจัดการร่างผู้เสียชีวิตอย่างสมศักดิ์ศรี ตามมาตรฐานการป้องกันควบคุมโรค

สำนักจุฬาราชมนตรี เผยแพร่ประกาศฉบับที่ 2 เรื่อง มาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ให้แก่ชาวมุสลิมในประเทศไทยได้ปฏิบัติตามเพื่อลดการสูญเสียและหยุดการแพร่ระบาดของโรค ทั้งนี้ มาตรการต่างๆ ให้ถือปฏิบัติจนกว่าสถานการณ์จะเข้าสู่ภาวะปกติ หรือรัฐบาลจะมีประกาศเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่น ประกาศดังกล่าวแนะนำให้ชาวมุสลิมงดการทักทาย (สลาม) ด้วยการสัมผัสมือ การสวมกอด และการสัมผัสแก้ม โดยให้ยกมือทักทายกันเท่านั้น

สำหรับมัสยิดให้ผู้ดูแลทำความสะอาดอุปกรณ์และบริเวณที่มีผู้สัมผัสมากๆ ด้วยน้ำยาทำความสะอาด และแอลกอฮอล์อย่างสม่ำเสมอและบ่อยกว่าปกติ รวมทั้งให้ทำความสะอาดพื้นมัสยิดหรือที่ละหมาดอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เป็นต้น กรณีมีผู้เสียชีวิตจากโรคติดเชื้อโควิด-19 นั้น ห้ามญาติและผู้มาเยี่ยม สัมผัสหรือจูบศพ และเพื่อป้องกันการติดเชื้อและแพร่กระจายของเชื้อ จึงทำให้การจัดการศพต้องดำเนินไปตามหลักการแพทย์ทุกประการ โดยให้ทำการตะยัมมุมแทนการอาบน้ำศพในห้องปลอดเชื้อ หรือสถานที่ที่จัดเตรียมไว้โดยเฉพาะ เสร็จแล้วปิดถุงบรรจุศพ โดยถือเอาถุงบรรจุศพนั้นเป็นกะฝั่น (ผ้าห่อศพ) และให้ทำการละหมาดให้แก่ศพ ณ สถานที่นั้น หลังจากนั้นให้นำศพไปฝังที่สุสานโดยเร็วที่สุด