ไทยประสบความสำเร็จ ผลิตวัคซีนมาตรฐานตรวจสอบคุณภาพวัคซีนไอกรนไร้เซลล์ได้เอง

สธ.ร่วมมือกับเอกชนจัดเตรียมวัคซีนมาตรฐานและแอนติบอดีในรูปซีรั่มผงแห้ง เพื่อใช้ตรวจสอบคุณภาพวัคซีนไอกรนชนิดไร้เซลล์ ที่ผลิตในประเทศได้เป็นผลสำเร็จ ทำให้สามารถเก็บสารมาตรฐานไว้ใช้ได้นานขึ้น ลดค่าใช้จ่ายในการสั่งซื้อจากต่างประเทศ และผลิตวัคซีนที่มีคุณภาพสู่ประชาชนได้เร็วขึ้น

วันที่ 22 ก.ค.2563 นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า วัคซีนมาตรฐานที่ใช้สำหรับการตรวจทางห้องปฏิบัติการถือเป็นสารสำคัญและจำเป็นที่ทำให้ผลการวิเคราะห์มีความถูกต้อง น่าเชื่อถือ และเป็นที่ยอมรับในระดับสากล

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยสถาบันชีววัตถุซึ่งทำหน้าที่เป็นห้องปฏิบัติการควบคุมกำกับภาครัฐในการตรวจวิเคราะห์เพื่อควบคุมคุณภาพวัคซีนและยาชีววัตถุของประเทศ เพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคให้ได้รับผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและความปลอดภัยได้ร่วมกับเครือข่ายผู้ผลิตวัคซีนในประเทศจำนวน 4 แห่ง ประกอบด้วย องค์การเภสัชกรรม สถานเสาวภา สภากาชาดไทย บริษัท องค์การเภสัชกรรม-เมอร์ริเออร์ชีววัตถุ จำกัด และบริษัท ไบโอเนท-เอเชีย จำกัด จัดทำบันทึกข้อตกลงว่าด้วยความร่วมมือในการจัดเตรียมชีววัตถุมาตรฐานขึ้นในปี 2560 ด้วยวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความร่วมมือและ เพิ่มศักยภาพในการจัดเตรียมวัคซีนและชีววัตถุมาตรฐานของประเทศและของภูมิภาค เพื่อการพึ่งพาตนเองและสนับสนุนเครือข่ายห้องปฏิบัติการควบคุมกำกับภาครัฐของภูมิภาคให้มีความเข้มแข็ง ซึ่งในแต่ละปีจะมีความร่วมมือกันจัดเตรียมวัคซีนและชีววัตถุมาตรฐานขึ้นตามความต้องการ

ในปี 2560-2561 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และบริษัทไบโอเนท- เอเชีย จำกัด ซึ่งเป็นผู้ผลิตวัคซีนไอกรนชนิดไร้เซลล์ ที่อาศัยเทคโนโลยีตัดต่อพันธุกรรมแห่งแรกในประเทศ ได้ร่วมกันจัดเตรียมวัคซีนไอกรนไร้เซลล์ชนิดผงแห้ง และต่อมาในปี 2562-2563 ได้จัดเตรียมแอนติบอดีต่อแอนติเจนของเชื้อไอกรน ในรูปซีรั่ม ผงแห้ง เพื่อใช้เป็นวัคซีนและแอนติบอดีมาตรฐานของประเทศได้สำเร็จ การที่เราสามารถจัดเตรียมวัคซีนและแอนติบอดี ในรูปของผงแห้งได้ จะทำให้สามารถเก็บสารมาตรฐานไว้ใช้ได้เป็นเวลานานขึ้น ลดค่าใช้จ่ายที่ต้องซื้อสารจากต่างประเทศ

นพ.โอภาส กล่าวต่ออีกว่า สารมาตรฐานทั้งสองนี้มีความสำคัญใช้ในการตรวจสอบคุณภาพของวัคซีน ไอกรนไร้เซลล์ ทำให้ทราบว่าวัคซีนมีประสิทธิภาพในการกระต้นภูมิคุ้มกันเพียงพอหรือไม่ เนื่องจากวัคซีนไอกรน ชนิดไร้เซลล์นั้น ไม่มีวัคซีนมาตรฐานในระดับสากล แต่ละผู้ผลิตจำเป็นต้องใช้วัคซีนมาตรฐานที่ผลิตขึ้นเองที่ผ่านการตรวจสอบคุณภาพตั้งแต่การศึกษาประสิทธิผลในมนุษย์ และห้องปฏิบัติการควบคุมคุณภาพภาครัฐ โดยสถาบันชีววัตถุ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ต้องตรวจสอบเพื่อยืนยันผลวัคซีนที่ผลิตขึ้นก่อนปล่อยผ่านให้มีการจำหน่าย ดังนั้นการที่ ทั้ง2ห้องปฏิบัติการได้มีการจัดเตรียมและกำหนดค่าของวัคซีนและแอนติบอดีมาตรฐานร่วมกัน ย่อมส่งผลให้เกิดการยอมรับ ในการตรวจยืนยันผลวิเคราะห์ ลดความแตกต่างหรือความขัดแย้งของผลการทดสอบระหว่างผู้ผลิตและหน่วยงานควบคุมคุณภาพทางห้องปฏิบัติการ ทำให้สามารถปล่อยผ่านวัคซีนที่มีคุณภาพไปสู่ประชาชนได้เร็วขึ้น นอกจากนี้ยังส่งผล ให้เกิดการยอมรับจากหน่วยงานควบคุมกำกับในต่างประเทศได้ง่ายขึ้น เป็นการส่งเสริมการส่งออกวัคซีนของประเทศ