ปกติเราจะคุ้นเคยเทคโนโลยีไร้สาย 5G ที่ใช้ในประเทศไทยทั่วไปอยู่แล้ว ….แต่รู้หรือไม่ แค่ 5G เดี๋ยวนี้อาจไม่พอ เมื่อโลกกำลังไปไกลถึงเทคโนโลยี 5.5G หรือ 5G-A (5G Advanced) บ้างก็พูดถึง 6G กันไปนู้นแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ประเทศจีน ที่ขึ้นชื่อว่าเป็นผู้นำด้านการพัฒนาเทคโนโลยีระดับต้นๆ ของโลก

แม้จะเป็นเรื่องใหม่สำหรับคนไทย แต่ไม่ได้ไกลตัวเราเลย การยกระดับศักยภาพเครือข่ายให้เหนือกว่า 5G แบบเดิม มีข้อดีอย่างไรบ้าง TODAY Bizview พาไปส่องความล้ำของ เทคโนโลยี 5G-A ของผู้นำตลาดอย่าง Huawei ในงาน Mobile World Congress Shanghai 2024 ที่เราได้บินไปร่วมงานถึงเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน

ทำไมต้องใช้ 5G-A ดีกว่า 5G อย่างไร?

ตอนนี้บริษัทเทคชั้นนำมากมาย ต่างพูดถึง ‘5G-A หรือ 5G Advanced’ ที่ออกแบบมาเพื่อต่อยอดความสามารถของเครือข่าย 5G เดิม ซึ่งตัวเทคโนโลยี 5G-A ยังใช้ประโยชน์จาก AI และการเรียนรู้ของเครื่องจักรได้มากขึ้นด้วย  พอนำมาผสมผสานการทำงานร่วมกัน สามารถสร้างระบบอัจฉริยะที่ยอดเยี่ยม ประยุกต์ใช้ได้หลากหลาย ทั้งภาคอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ภาคธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็ก โครงสร้างพื้นฐานของภาครัฐ รวมถึงบุคคลทั่วไป

หลายฝ่ายมองว่า เทคโนโลยี 5G-A กำลังเข้ามาพลิกโฉมวงการต่างๆ ทั้งภาคอุตสาหกรรม การแพทย์ การสื่อสาร การคมนาคม ฯลฯ เรียกได้ว่าเกิดในประโยชน์ด้านต่างๆ มากมาย สนับสนุนตั้งแต่โครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ ไปจนถึงการใช้งานทั่วไปในชีวิตประจำวัน ยกตัวอย่างเช่น…

• การเปลี่ยนจากเสียง HD เป็นวิดีโอได้
• HD สร้างการโต้ตอบกับ AI แบบเรียลไทม์ได้
• แปลภาษาอัตโนมัติได้อย่างรวดเร็ว ผ่านคำสั่งเสียงหรือวิดีโอ
• Generate ภาพได้อัตโนมัติ สมจริง โดยสามารถป้อนข้อมูลผู้ใช้งานลงไปได้
• การสตรีมสดจาก HD ไปสู่พาโนรามา สร้างภาพ 3D ที่มีความคมชัดสูง สร้างลูกเล่น ใช้ทำการตลาดให้กับการขายสินค้า
• ใช้ AI สร้างภาพโต้ตอบอัตโนมัติ สามารถอ่านข้อความ รับคำสั่ง และตอบรับได้ (เช่น ในธุรกิจ Online Shopping ของจีนที่หันมาใช้เทคโนโลยีนี้กันมากขึ้น)
• การเชื่อมต่อพื้นฐานทำได้ดีขึ้น เวลาอัปโหลดหรือดาวน์โหลดลิงก์ ใช้ค่าความหน่วงต่ำ เพิ่มความสามารถเครือข่ายได้มากถึง 10 เท่า

ส่วนยกตัวอย่างในทางอุตสาหกรรม ก็เช่น….

• เข้าถึงเครือข่ายการผลิตด้วยค่าความหน่วง 4 มิลลิวินาที มีความเสถียรถึง 99.999% ทำให้เครื่องจักร ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• นำเครือข่ายรวมกับการสื่อสารและการตรวจจับ (HCS) ใช้ใน ‘โดรนขนส่ง’ เดินทางข้ามทะเลไกลราว 100 กม. เพื่อใช้ส่งอาหารทะเลจากเมืองโจวชานในตอนเช้า ไปถึงเซี่ยงไฮ้ได้ภายในเที่ยงวัน
• ช่วยอัปเกรดอุปกรณ์ IoT ได้ในทุกสถานการณ์ นำมาใช้สื่อสารระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ โดยสามารถเพิ่มจำนวนการเชื่อมต่ออุปกรณ์ IoT ในภาคอุตสาหกรรมได้มากถึง 100,000 ล้านการเชื่อมต่อเลยทีเดียว

จากตัวอย่างทั้งหมดนี้ จะเห็นได้ว่าเทคโนโลยี ‘5G-A หรือ 5G Advanced’ มีประโยชน์และประสิทธิภาพที่ล้ำไปไกลกว่า 5G แบบเดิม ก้าวข้ามมีข้อจำกัดที่ยังมีอยู่มากนั่นเอง

Huawei เปิดตัวโครงการ 5G-A Pioneers Program ครั้งแรก ชูเทคโนโลยีเด่น AI บนมือถือ

พอพูดถึงผู้นำในเทคโนโลยี 5G-A หนึ่งในนั้นก็ต้องนึกถึง ‘ประเทศจีน’ บริษัทผู้พัฒนาสัญชาติจีนอย่าง ‘Huawei’ เอง ก็ได้เข้าร่วมงาน MWC Shanghai 2024 ด้วยเช่นกัน พร้อมจัดแสดงนวัตกรรมเทคโนโลยีมากมายเกี่ยวกับ 5G-A เชิงพาณิชย์ และอุปกรณ์ AI สุดล้ำ ในยุค Mobile AI ซึ่งได้รับความสนใจจากผู้เข้าร่วมงานอย่างคึกคัก

โดยเดือนกรกฎาคม 2024 นี้ นับเป็นปีที่ 5 ของการเปิดตัว 5G เชิงพาณิชย์ในประเทศจีน ตลอด 5 ปีที่ผ่านมา 5G เชิงพาณิชย์ได้ประสบความสำเร็จอย่างมาก ต่อวงการอุตสาหกรรมต่างๆ โดยเฉพาะวงการมือถือทั่วโลก ซึ่งในปีนี้ โลกของเรากำลังก้าวเข้าสู่จุดเริ่มต้นของ 5G-A เชิงพาณิชย์ที่ล้ำลึกขึ้น และยังเป็นยุคแห่งเทคโนโลยี AI บนมือถือด้วยเช่นกัน

ปัจจุบัน จำนวนผู้ใช้เครือข่าย 5G ทั่วโลกสูงกว่า 1.8 พันล้านราย ใช้ประโยชน์จากเครือข่ายในบริการด้านต่างๆ มากมาย เช่น New Calling ระบบโทรศัพท์บนคลาวด์ (Cloud Phones), เทคโนโลยี 3D ไร้แว่นตา (Glasses-free 3D) ซึ่งมีการใช้เครือข่ายด้วยความเร็วที่สูงขึ้นและค่าความหน่วงที่ต่ำลง

หรือจะเป็นด้านบริการอุตสาหกรรม, Ecosystem ของ RedCap ที่เติบโตถึงจุดสูงสุด, เทคโนโลยี passive IoT แพร่หลายมากขึ้น, แอปพลิเคชันยานยนต์อัจฉริยะ Internet of Vehicles (IoV) ทั้งหมดนี้ต่างก็ต้องการความเร็วอัปโหลดลิงก์ที่สูงขึ้น ฯลฯ

ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพัฒนาเครือข่ายไปอีกขั้น เพื่อเข้าสู่เทคโนโลยี 5G-A ที่มีประสิทธิภาพล้ำมากขึ้นอย่างที่ได้เล่าไปก่อนหน้า สำหรับ Huawei เองก็ไม่พลาดที่จะเร่งพัฒนา 5G-A ทั้งด้าน ‘เครือข่ายสำหรับ AI’ และ ‘AI สำหรับเครือข่าย’ ตอบโจทย์ธุรกิจในโลกยุคใหม่

ปัจจุบันผู้ให้บริการ Operator มากกว่า 30 ราย ดำเนินการตรวจสอบด้านเทคนิคของเครือข่าย 5G-A เสร็จสมบูรณ์แล้ว และมีโทรศัพท์มือถือเกือบ 20 รุ่น ที่รองรับการรวมหลายช่องสัญญาณเข้าเป็นช่องเดียว โดยบางรุ่นรองรับการเปิดใช้งานฟีเจอร์นี้เป็นค่าเริ่มต้นอัตโนมัติ

นอกจากนี้ผู้ให้บริการอีกหลายราย ยังได้เปิดตัวแพ็กเกจ 5G-A และบริการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง อย่างในตะวันออกกลางและประเทศจีนเอง ได้เริ่มนำเครือข่าย 5G-A แบบรวมสามช่องสัญญาณเป็นสัญญาณเดียว (3 Component Carrier Aggregation – 3CC) โดยกำหนดอัตราความเร็วดาวน์ลิงก์ที่ 5 Gbit/s ผู้พร้อมทั้งเปิดตัวโมเดลสร้างรายได้ใหม่ ด้วยเครือข่าย 5G-A ไปบ้างแล้ว

เทคโนโลยี 5G-A ไทยพร้อมแล้วหรือยัง

ปัจจุบันประเทศจีน ใช้เครือข่าย 5G-A เชิงพาณิชย์แห่งแรกของโลกในหลายเมือง ยกตัวอย่างเช่น….

• เซี่ยงไฮ้: มีเครือข่าย 5G-A เชิงพาณิชย์แห่งแรกของโลก โดยมีไซต์มากกว่า 1,000 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่สำคัญและถนนหลักในระยะทาง 200 กม. ในย่านใจกลางเมือง มีเป้าหมายเปลี่ยนตัวเองให้เป็นเมือง dual-10G ระดับโลกที่มีเครือข่ายออปติก 5G-A ที่มีความเร็ว 10 Gbps ภายในสิ้นปี 2026
• หางโจว: China Mobile และ Huawei เปลี่ยนมณฑลหางโจวให้กลายเป็นเมืองต้นแบบแห่งแรกของการใช้งานเทคโนโลยี 5G-A ในเชิงพาณิชย์ ในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา China Mobile ได้เปิดเผยรายชื่อ 100 เมืองแรกที่ทำเทคโนโลยี 5G-A มาใช้ในเชิงพาณิชย์ และวางแผนที่จะเพิ่มจำนวนเป็น 300 เมืองภายในสิ้นปีนี้
• ลุ่มแม่น้ำแยงซี มณฑลเซี่ยงไฮ้และเจ้อเจียง : ได้ร่วมกันส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยี 5G-A ภายในเมือง

ไม่เพียงเท่านี้ ประเทศในตะวันออกกลาง โดยเฉพาะซาอุดีอาระเบียและสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ก็ได้นำเอาเทคโนโลยี 5G-A มาใช้ เช่นกัน …

• สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ใช้ TDD แบนด์วิดท์ที่มากกว่า 300 MHz สำหรับการสื่อสาร 5G ช่วยให้ความเร็วและความจุในการรับส่งข้อมูลทำได้ดีขึ้นอย่างมาก เพิ่มประสบการณ์ที่ยอดเยี่ยมให้ผู้ใช้งาน เครือข่ายความเร็วตั้งแต่ 5 Gbps ถึง 10 Gbps การเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตรวดเร็วกว่าเดิมมาก เหมาะสำหรับแอปพลิเคชันที่ต้องใช้แบนด์วิดท์สูง อย่างการสตรีมวิดีโอ HD การดาวน์โหลดไฟล์ขนาดใหญ่ และการเล่นเกมแบบเรียลไทม์ UAE ยังวางแผนที่จะทำเทคโนโลยี 5G-A มาใช้ทั่วประเทศ ไม่ใช่แค่เมืองหรือพื้นที่เล็กๆ ซึ่งหมายความว่าผู้ใช้จำนวนมากจะได้รับประโยชน์จากใช้บริการเครือข่ายความเร็วสูงจาก 5G-A และเมืองต่างๆ จะเปลี่ยนผ่านสู่ระบบดิจิทัลอัจฉริยะ
• ซาอุดีอาระเบีย เดินตามวิสัยทัศน์ Saudi Vision 2030 ซึ่งมีเศรษฐกิจดิจิทัลเป็นแกนหลักของแผนพัฒนาเชิงยุทธศาสตร์ระดับชาติ จึงได้นำเทคโนโลยี 5G มาใช้อย่างกว้างขวาง ส่งผลให้มี FTTH ครอบคลุมถึง 3.7 ล้านครัวเรือนทั่วประเทศ และมีเทคโนโลยี 5G ครอบคลุมกว่า 90% ของประชากร รวมถึงผู้คนในพื้นที่ห่างไกลด้วย ในปี 2565 ที่ผ่านมา ซาอุดีอาระเบียได้ลงนามในบันทึกความเข้าใจกับ Huawei ในการพัฒนาความเร็ว 10 Gbps

สำหรับประเทศไทยเอง แม้ตอนนี้เราจะยังอยู่ในยุค 5G อยู่ ซึ่งกว่าจะไปถึง 5G-A เหมือนในต่างประเทศได้นั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ทั้งการลงทุนเสาสัญญาณเพิ่มเติม การลงทุนในฝั่งของเครือข่ายผู้ให้บริการ การสนับสนุนจากฝั่งภาครัฐก็สำคัญ รวมถึงการเตรียมคนที่มี Digital Talent ก็ต้องพร้อมด้วย

อีกทั้งข้อจำกัดในปัจจุบัน อุปกรณ์ที่รองรับสัญญาณ 5G-A ได้ ยังมีเพียงไม่กี่รุ่น (มีราวๆ 20 รุ่นเท่านั้น) ทำให้ยังไม่สามารถใช้งานได้แพร่หลาย แต่ก็คาดกันว่าภายในปี 2025 นี้จะมีการพัฒนาอุปกรณ์รุ่นใหม่ๆ ที่รองรับ 5G-A ได้มากขึ้น

แต่อย่างไรก็ตาม ใช่ว่า 5G-A จะไม่เกิดขึ้นในประเทศไทยเลย อย่างน้อยก็มีบางธุรกิจที่ได้หยิบเอาเทคโนโลยีนี้ไปใช้จริงบ้างแล้ว เช่น โรงงานไมเดีย รีฟริจเจอเรชั่น อีควิปเมนท์ (ไทยแลนด์) จ.ชลบุรี ได้นำเอา 5G-A ไปใช้ในไลน์การผลิต ง่ายสะดวก รวดเร็ว และไร้สาย ไม่ต้องใช้แรงงานจำนวนมากเหมือนในอดีต ลดต้นทุนได้ในระยะยาว

หรือจะเป็นบริษัทเทคโนโลยีการสื่อสารรายใหญ่อย่าง AIS ก็ได้ทดลองนำเอาเทคโนโลยีนี้มาใช้ทำแพกเก็จ 5G Boost ลูกค้าสามารถเพิ่มความเร็วอินเตอร์เน็ตได้ในเวลาฉุกเฉิน หรือกรณีเร่งด่วน เช่น เวลาดูคอนเสิร์ต หรืออยู่ในงานอีเวนท์ที่มีผู้คนแออัดจำนวนมาก สัญญาณเน็ตสปีดไม่แรง สามารถซื้อแพกนี้เพื่อบูสเพิ่มได้

นี่เป็นแค่ตัวอย่างเคสของธุรกิจในประเทศไทยที่เริ่มทดลองใช้ 5G-A บ้างแล้ว แม้จะยังเป็นส่วนน้อยแต่ก็ถือว่าเป็นสัญญาณที่ดี ในอนาคตเราไม่อาจหนีพ้น ที่สุดแล้วประเทศไทยก็คงต้องเปลี่ยนผ่านมาสู่สิ่งนี้ไม่ช้าก็เร็วอยู่ดี

ดังนั้นภาคธุรกิจที่ได้นำร่องไปก่อนหน้าคือตัวอย่างที่น่าจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง หากธุรกิจอื่นๆ ได้เห็นผลลัพธ์ที่ประสบความสำเร็จชัดเจนมากขึ้น บวกกับการให้ความรู้ ความเข้าใจจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสู่สาธารณชน ให้เห็นถึงความสำคัญของเทคโนโลยี 5G-A เกิดการสนับสนุนกันไปทั้งระบบ ประเทศไทยก็จะเปลี่ยนผ่านเข้าสู่เทคโนโลยี 5G-A ได้เร็วขึ้นอย่างแน่นอน