“แดนอรัญ แสงทอง” ศิลปินแห่งชาติ ผู้แสวงหาความตื่นรู้ทางปัญญา ผ่านงานวรรณกรรม

นับจากเริ่มต้นชีวิตนักเขียน ก็แทบไม่เคยห่างจากบ้านเกิด จังหวัดเพชรบุรี หนึ่งในเมืองที่รุ่มรวยด้วยศิลปวัฒนธรรมและธรรมชาติ ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้ “แดนอรัญ แสงทอง” สร้างสรรค์งานเขียนเปี่ยมด้วยพลังทางภาษาและความคิด จนมีผลงานตีพิมพ์ในระดับสากล รวมถึงรางวัลเกียรติยศสำคัญ เมื่อได้รับยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์

“แดนอรัญ แสงทอง” มีชื่อจริงว่า “เสน่ห์ สังข์สุข” เป็นชาวเพชรบุรี มีผลงานเขียนที่โดดเด่นมากมาย อาทิเช่น นวนิยาย “เงาสีขาว” ที่ได้รับการคัดเลือกจากหนังสือ The 20 Best Novels of Thailand ของ Marcel Barang ให้เป็น 1 ใน 20 นวนิยายที่ดีที่สุดของไทย

และยังได้รับการแปลเป็นภาษาฝรั่งเศส สเปน และอังกฤษ อีกทั้งเรื่องสั้น “อสรพิษ” และ “เจ้าการะเกด” ต่างก็ได้รับการถ่ายทอดเป็นภาษาต่างประเทศ โดยรัฐบาลฝรั่งเศสได้มอบเครื่องอิสริยาภรณ์ในลำดับชั้น Chevalier du Arts et Lettre ให้แก่เขาในปี พ.ศ. 2551

ต่อมาในปี 2557 เขาก็ได้รับรางวัลซีไรต์ จากผลงานรวมเรื่องสั้นชุด “อสรพิษและเรื่องอื่นๆ” เเละได้รับการเชิดชู ให้เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรรณศิลป์ ปี 2561

ปัจจุบัน “แดนอรัญ แสงทอง” เฝ้ามองและพิจารณาความเปลี่ยนแปลงของบ้านเกิดอยู่เสมอ และยังหวังถึงวันที่ชุมชนจะละวางวิถีเกษตรกรรมยุคใหม่ กลับไปพึ่งพาธรรมชาติเช่นในอดีต

ปัญหาสิ่งแวดล้อมซึ่งกำลังส่งผลต่อคนเมืองเพชร ในเวลานี้ทำให้เขาหวนรำลึกถึงวัยเด็ก ซึ่งกลิ่นท้องทุ่งและป่าตาลอันอุดมของเพชรบุรี ยังคละคลุ้งในความทรงจำ เเละเขาได้ถ่ายทอดเป็นรวมเรื่องสั้นชุดล่าสุด “แพรกหนามแดง” ซึ่งเป็นเหมือนภาพแทนเมืองเพชรเมื่อราว 50 ปีก่อน

และยังมีเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองเพชรอีกมากมาย ที่แดนอรัญบอกว่า อยากจะถ่ายทอดเป็นงานเขียน นอกจากประสบการณ์ในอดีต ส่วนหนึ่งก็คือการได้แลกเปลี่ยนมุมมองกับมิตรสหายที่มิวเซียมเพชรบุรี อันเป็นอีกสถานที่ที่นักเขียนดังมักจะมาแลกเปลี่ยนมุมมองด้านศิลปวัฒนธรรม ตามฉบับคนเมืองเพชร

โดยการกลับมาใช้ชีวิตในบ้านเกิดใน จ.เพชรบุรี ซึ่งมีประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ตลอดจนธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ ได้หล่อหลอมตัวตน และเป็นพลังให้แดนอรัญ แสงทอง มีวัตถุดิบมาสร้างสรรค์งานเขียนอย่างไม่รู้จบ

และที่ผ่านมายังเป็นฉากหลังของเรื่องสั้นและนิยายสร้างชื่อ ทั้ง “เงาสีขาว” , “เจ้าการะเกด” , “อสรพิษ” และ “เดียวดายใต้ฟ้าคลั่ง” ซึ่งโดดเด่นด้วยเนื้อหา และพลังทางภาษาที่แตกต่างจากงานแนวขนบ จนเป็นที่มาของฉายา “ขบถวรรณกรรม”

ทั้งยังส่งให้แดนอรัญเป็นนักเขียนไทยเพียงไม่กี่คน ที่ผลงานได้รับการแปลและจำหน่ายในหลายประเทศ เช่น ฝรั่งเศส อังกฤษ อิตาลี สเปน ญี่ปุ่น

รวมถึงรางวัลสำคัญในประเทศ ทั้งศิลปินศิลปาธร , ซีไรต์ และปีนี้ (2562) ยังได้รับยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ ปี 2561

“คนเมืองเพชรอยู่กับท้องทุ่ง ป่าตาล ถ้าสิ่งเหล่านี้ให้เลือดเนื้อให้ชีวิต มอบให้ผู้คน ให้ผืนแผ่นดิน เรามีภาษาของเรา วัฒนธรรมของเรา เราก็ทำให้สุดความสามารถ” แดนอรัญ กล่าว

ในวัย 62 ปี แดนอรัญ แสงทอง ยังคงใช้ชีวิตเรียบง่ายในอำเภอท่ายาง เคี่ยวกรำตัวเองอยู่กับการอ่าน เขียน โดยเตรียมมีผลงานใหม่เป็นนิยายขนาดสั้นแนวทดลอง จำกัดความว่าเป็น “จุลนิยาย” เพื่อให้สอดคล้องกับพฤติกรรมการอ่านของคนยุคนี้ และยังมีฝันใหญ่ถึงการเขียนนิยายให้เป็นโลกุตระศิลป์ แฝงคติธรรมขั้นสูง แสวงหาความตื่นรู้ทางปัญญา ผ่านงานวรรณกรรม