อุทาหรณ์ ‘จัดฟันแฟชั่น’ เสี่ยงฟันร่วงหมดปาก !

ประเด็นคือ – เพจ “หมอแล็บแพนด้า” ได้โพสต์ภาพและข้อความเตือนผู้ที่จัดฟันแฟชั่น หรือจัดฟันเถื่อน ว่าอาจทำให้ฟันร่วงหมดปากได้

วันที่ 14 พ.ย. 60 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังจากที่มีข่าวออกมาอยู่บ่อยๆ ว่าการจัดฟันแฟชั่น หรือจัดฟันเถื่อนนั้นมีอันตรายถึงชีวิต รวมทั้งผู้ที่รับจัดฟันเถื่อน หรือผลิตและขายอุปกรณ์เกี่ยวกับการจัดฟันเถื่อนเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย แต่ก็ยังมีผู้ฝ่าฝืนกระทำ โดยมีวัยรุ่นและผู้คนจำนวนไม่น้อยที่ยังหลงเชื่อและนิยมการจัดฟันแฟชั่น

ล่าสุด ทนพ.ภาคภูมิ เดชหัสดิน เจ้าของแฟนเพจเฟซบุ๊ก “หมอแล็บแพนด้า” ได้โพสต์ภาพชวนสยอง ที่คาดว่าน่าจะเป็นผลจากการจัดฟันแฟชั่น โดยระบุข้อความว่า “นี่คือการดึงฟันมาจัดนอกปาก เดี๋ยวๆ อ่าววว…ฟันร่วงหมดปากหรอกเหรอ??? ผลของการจัดฟันเถื่อน จัดฟันแฟชั่น”

หลังจากเรื่องราวดังกล่าวได้รับการเผยแพร่ ชาวโลกออนไลน์ต่างแชร์ไปมากกว่า 2.5 หมื่นครั้ง โดยมีหลากหลายความคิดเห็นจากชาวโลกออนไลน์ที่เข้ามาร่วมแชร์ประสบการณ์ โดยความเห็นหนึ่งบอกว่า “แฟนเพื่อนผมไปดัดฟันแฟชั่น ดัดไป 6 เดือน จู่ๆ ปวดฟันมากๆ ปวดทั้งแผงที่ดัดฟัน ไปหาหมอ สุดท้าย ฟันล้ม ถอนฟันเกือบหมด ทุกวันนี้ใส่ฟันปลอม จากดัดฟันไม่กี่ร้อย สุดท้ายเสียเงินรักษาเกือบแสน”

ในขณะที่อีกความเห็นหนึ่งได้เข้ามาให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวว่า “การจัดฟัน ทันตแพทย์ จะคำนวนแรงที่ใช้ในการดึงต่อครั้งครับ หากใช้แรงมากเกินไป กระดูกจะละลายจนฟันโยก เส้นเลือดที่เข้ารากฟันจะขาด ทำให้ฟันตาย

จากเคสที่คุณหมอแล็ป ส่งมาให้ดู หมอเถื่อนไม่มีความรู้เรื่อง biomechanics ใช้แรงดึงไปแบบไม่มีความรู้ สุดท้ายกระดูกรองรับรากฟันละลาย จนไม่สามารถรักษาได้ ร่วมกับการที่คนไข้รักษาฟันไม่ดี น่าจะมีปัญหาโรคเหงือกมาก่อนแล้ว สุดท้ายก็ต้องถอนหมด

…เมื่อเราจัดฟัน แรงที่กระทำจะทำให้กระดูกรองรับรากฟันด้านที่เราต้องการดึงฟันละลาย แต่ในขณะเดียวกัน ด้านที่ไม่มีแรงมากระทำ (ด้านตรงข้ามกับที่เราดึง) จะมีกระดูกเจริญขึ้นมาทดแทน
ดังนั้น แรงที่ทันตแพทย์ใช้ในการเคลื่อนฟัน จึงต้องเหมาะสม ไม่มากเกินไปครับ หากแรงที่ใช้มากเกินไปกระดูกที่มาทดแทนมันเกิดไม่ทันครับ แล้วก็จบตามที่ คุณหมอแล็ป ส่งให้ดูครับ”

นอกจากนี้ ทันตแพทย์สุธา เจียรมณีโชติชัย รองอธิบดีกรมอนามัย ยังได้เคยกล่าวถึงอันตรายของการจัดฟันเถื่อนที่ไม่ได้มาตรฐานไว้ด้วยว่า ปัญหาสุขภาพช่องปากที่เกิดจากการจัดฟันเถื่อนยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยหลักของการจัดฟันและผู้ที่มีความจำเป็นต้องจัดฟัน คือ มีฟันเก ฟันห่าง ฟันยื่น ฟันเหยิน ฟันซ้อน

ลักษณะดังกล่าวทำให้การสบฟันผิดปกติ บดเคี้ยวลำบาก หรือเคี้ยวแล้วเจ็บข้อต่อขากรรไกร หรือมีเศษอาหารไปติดยัด ทำให้แปรงฟันลำบาก เกิดฟันผุ เหงือกอักเสบ และอื่นๆ การจัดฟันจะช่วยแก้ปัญหาเหล่านี้ให้ฟันอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ทำให้การสบฟันถูกต้อง เพื่อให้อวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการบดเคี้ยวสามารถทำหน้าที่ได้ดี ส่วนความสวยงามจะเป็นผลตามมาจากการเรียงตัวของฟันในตำแหน่งที่ถูกต้อง

และที่สำคัญการจัดฟันต้องทำโดยทันตแพทย์เฉพาะทางเท่านั้น และต้องทำในคลินิกทันตกรรม ซึ่งมีวัสดุอุปกรณ์ที่มีมาตรฐาน ปลอดเชื้อ เพราะผ่านการฆ่าเชื้อมาอย่างดี ขั้นตอนเทคนิคการทำต้องกระทำโดยทันตแพทย์ที่มีความรู้เรื่องโครงสร้างของขากรรไกรและฟัน ซึ่งหากให้คนทั่วไปที่ไม่ใช่ทันตแพทย์มาทำหรือทำเองจะเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายได้ เช่น การพิมพ์ปากด้วยตนเอง ผงพิมพ์ปากต้องมีสัดส่วนที่ชัดเจน หรือขั้นตอนการพิมพ์ปาก หากทำผิดวิธีเครื่องมือพิมพ์ปากอาจกดเหงือกเจ็บเป็นแผล หรือวัสดุพิมพ์ปากอาจตกลงไปติดคอ สำลักได้ การพิมพ์ปากที่ไม่ถูกวิธีจะทำให้ได้แบบจำลองฟันที่บิดเบี้ยวไป ทำให้อุปกรณ์ที่ติดฟันไม่แนบสนิท กดลงบนตัวฟันหรือเหงือก จนเกิดอันตรายตามมาได้

ทันตแพทย์สุธา กล่าวต่อไปว่า การจัดฟันเป็นการเคลื่อนฟันในกระดูกขากรรไกร เนื่องจากสภาพความผิดปกติของการสบฟันของแต่ละคนไม่เหมือนกัน จำเป็นต้องใช้วิธีการและเครื่องมือจัดฟันที่แตกต่างกันออกไป หากไม่ทำโดยทันตแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ แต่ไปใช้บริการกับคลินิกเถื่อนหรือหมอเถื่อน ทำให้มีโอกาสที่จะติดเชื้อในช่องปากสูง เพราะวัสดุที่เอาเข้าไปในปากไม่ถูกสุขลักษณะ ลวดอาจทิ่มไปโดนเหงือก หากเหงือกอักเสบอยู่แล้วยิ่งมีโอกาสติดเชื้อมากขึ้น

โรคติดเชื้อจากเหงือกฟันผุ กรามเน่าเป็นหนอง เกิดอาการบวม เชื้อโรคสามารถแพร่กระจายไปยังกล้ามเนื้อ เส้นเลือดสู่อวัยวะอื่นในร่างกาย อาทิ ปอด หัวใจ เป็นต้น ติดเชื้อร้ายแรงสุดถึงขั้นเสียชีวิตได้ ซึ่งการจัดฟันขึ้นอยู่กับการพิจารณาของทันตแพทย์เท่านั้น หากฟันดีอยู่แล้วไม่มีข้อบ่งชี้ว่ามีความจำเป็นต้องจัดฟัน

ทั้งนี้ ผู้ที่กำลังใส่เครื่องมือจัดฟัน ต้องเพิ่มการดูแลความสะอาดของฟันมากยิ่งขึ้น เพราะส่วนของเครื่องมือหรือลวดจะเป็นที่กักเก็บของเศษอาหาร ทำให้เกิดโรคฟันผุและเหงืออักเสบได้ง่าย หากใส่เครื่องมือจัดฟันชนิดถอดได้ ควรถอดเครื่องมือทั้งชิ้นออกมาแปรงให้สะอาดทุกครั้งหลังการกินอาหาร พร้อมทั้งแปรงฟันด้วย หรือในกรณีที่ใช้เครื่องมือติดแน่นก็ควรแปรงฟันหลังการรับประทานอาหารทุกครั้งเช่นกัน ซึ่งอาจจะเลือกใช้แปรงสีฟันชนิดพิเศษที่ออกแบบให้มีร่องอยู่กึ่งกลางตามความยาวของหัวแปรง ช่วยให้แปรงฟันคร่อมเครื่องมือจัดฟันที่ติดอยู่ได้สะดวกยิ่งขึ้น ซึ่งทันตแพทย์ผู้ทำการรักษาจะแนะนำวิธีปฏิบัติตัวและการดูแลอนามัยช่องปาก เพื่อไม่ให้เกิดผลแทรกซ้อนตามมา การใส่เครื่องมือจัดฟันส่วนใหญ่จะใช้เวลานาน จึงต้องดูแลความสะอาดช่องปากอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันผุ เหงือกอักเสบ

ขณะที่เฟซบุ๊กแฟนเพจ “มือปราบหมอฟันเถื่อน” ก็ได้กล่าวเตือนแม่ค้า พ่อค้า ที่ขายวัสดุ อุปกรณ์เกี่ยวกับการจัดฟันเถื่อนบนเฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ หรือที่อื่นๆ ด้วยว่า สคบ. และ ตำรวจ IT ปราบจริง ปราบหนักแล้ว ขอเตือนว่าการทำหัตถการคล้ายงานแพทย์ ตามตลาดนัด ตามบ้าน เป็นคดีอาญา จำคุก 5 ปี / ผลิต – จำหน่าย จำคุก 10 ปี ปรับ 1 ล้านบาท โดยระบุด้วยว่า หากใครพบเห็นการกระทำดังกล่าวให้แจ้ง สคบ. โทร. 1166 หรือแจ้งที่เพจ มือปราบหมอฟันเถื่อน ก็ได้

ขอขอบคุณ: หมอแล็บแพนด้า, มือปราบหมอฟันเถื่อน, ห้องสืบสวย-สยอง, กรมการแพทย์, Med info