ไขข้อสงสัยการแพร่เชื้อโควิด-19 ระหว่างคนกับสัตว์เลี้ยง

• โควิด-19 จากคนสู่สัตว์

การติดเชื้อโควิด-19 โดยปกติแล้วจะติดเชื้อจากคนสู่คน แต่หลังจากการติดเชื้อจากคนสู่เสืออย่างกรณีของนาเดีย เสือพันธ์ุมาลายัน อายุ 4 ปี เพศเมียในสวนสัตว์บรองซ์ที่สหรัฐอเมริกาก็ทำให้เกิดการตั้งคำถามของการติดเชื้อระหว่างคนกับสัตว์ ก่อนหน้านี้เมื่อช่วงเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา มีการตรวจพบว่าสุนัขพันธ์ุปอมเมอเรเนียนในฮ่องกงติดเชื้อโควิด-19 แบบอ่อนๆ จากเจ้าของ ต่อมามีการตรวจพบว่าแมวตัวหนึ่งติดโควิด-19 จากเจ้าของเช่นกัน โดยที่แมวไม่ได้มีการแสดงอาการของโรคแม้แต่น้อย

• สัตว์ติดจากคนได้จริงแต่คนติดจากสัตว์ยังไม่เคยพบ

ความเห็นจากองค์การอนามัยโลกหรือ World Health Organization (WHO) และองค์การโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศหรือ World Organisation for Animal Health (OIE) ยืนยันว่าที่ผ่านมายังไม่มีหลักฐานยืนยันว่ามีการติดเชื้อจากสุนัขและแมวสู่คนแต่อย่างใด อย่างไรก็ตามทางที่ดีแล้วองค์การโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศแนะนำว่าคนที่ติดเชื้อโควิด-19 ไม่ควรเข้าใกล้สัตว์เลี้ยงเพื่อป้องกันการส่งต่อเชื้อ

ขณะที่ ศ.น.สพ.ดร.รุ่งโรจน์ ธนาวงษ์นุเวช คณบดีคณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยให้สัมภาษณ์กับรายการ Workpoint Today ยืนยันว่าจากหลักฐานที่เกิดขึ้นพบว่าคนสามารถแพร่เชื้อสู่สัตว์ได้ แต่กรณีของสัตว์แพร่เชื้อสู่คนยังไม่เคยพบว่ามีหลักฐาน ส่วนกรณีของไทยยังไม่เคยพบว่ามีการติดเชื้อจากคนสู่สัตว์เช่นในต่างประเทศ แต่ประเทศไทยมีลิงเป็นจำนวนมาก ซึ่งลิงกับคนมีความใกล้ชิดกันพอสมควร รวมทั้งลิงมีพฤติกรรมชอบคุ้ยถังขยะ ซึ่งหากคนทิ้งหน้ากากอนามัยใช้แล้วลงถังขยะ มีข้อกังวลว่าอาจเป็นการส่งเชื้อจากคนสู่ลิงได้ เบื้องต้นแม้ตอนนี้จะยังไม่พบเคสในไทยแต่ก็ไม่อยากให้เกิดขึ้น จึงขอความร่วมมือประชาชนทิ้งหน้ากากอนามัยให้ถูกต้องหลังใช้

• หากเราเป็นกลุ่มเสี่ยงจะดูแลสัตว์อย่างไรไม่ให้ติดต่อ?

ศ.น.สพ.ดร.รุ่งโรจน์ ธนาวงษ์นุเวช แนะนำว่าหากเราเป็นคนที่เข้ากลุ่มเสี่ยง ยังคงสามารถอยู่ร่วมกับสัตว์เลี้ยงได้ แต่ต้องแยกสัตว์เลี้ยงไว้ในกรง เวลาที่จะสัมผัสสัตว์เลี้ยงทุกครั้งต้องใส่หน้ากากอนามัยและล้างมือให้สะอาด

• วิธีสังเกตว่าสัตว์เลี้ยงของเราติดโควิด-19 หรือไม่?

วิธีสังเกตอาการเบื้องต้น ถ้าสัตว์เลี้ยงของเราไม่มีความเสี่ยงหรือไม่ได้อยู่หรือใกล้ชิดกับสภาพแวดล้อมที่มีคนติดเชื้อโควิด-19 ก็ยังไม่น่ากังวล อย่างไรก็ตามขณะนี้ไทยยังไม่อยู่ในจุดที่มีเชื้อปนเปื้อนมากเหมือนในต่างประเทศ แต่ก็ควรป้องกันด้วยการอาบน้ำให้สัตว์เลี้ยงบ่อยๆ หากสงสัยให้นำสัตว์เลี้ยงไปไว้ในกรงและสังเกตอาการเป็นเวลา 14 วันหรือโทรปรึกษาสัตวแพทย์แทนการนำไปหาหมอด้วยตัวเองเพื่อไม่ให้สัตว์เลี้ยงออกไปแพร่เชื้อข้างนอกได้

• ทำไมสัตว์ติดโควิด-19 แล้วไม่แสดงอาการ?

การรับเชื้อไวรัส หากผู้รับเชื้อไม่เข้ากับไวรัสก็จะไม่แสดงอาการ จากหลักฐานที่พบตอนนี้ ไวรัสยังไม่สามารถปรับตัวกับการเติบโตในสุนัขและแมวได้ดีทำให้ไม่แสดงอาการ เช่นเดียวกันกับในบางคนที่แม้ติดไวรัสมาแล้วก็ไม่แสดงอาการเช่นเดียวกัน แต่ไม่ได้หมายความว่าสุนัขและแมวมีภูมิต้านทานดีกว่าคน

อย่างไรก็ตามวิธีที่ดีที่สุดที่คุณหมอแนะนำคือการป้องกันไม่ให้สัตว์เลี้ยงออกไปนอกบริเวณบ้าน และควรอาบน้ำให้สัตว์เลี้ยงบ่อยขึ้นหากสัตว์ออกไปนอกบริเวณในช่วงนี้เพื่อป้องกันการติดเชื้อจากนอกบ้านอีกทางหนึ่งด้วย