นักจิตวิทยา ห่วงคนไทยเครียดจากผลกระทบโควิด-19 พร้อมแนะวิธีจัดการอารมณ์

จากวิกฤตโควิด-19 ระบาด ประชาชนไม่เพียงแค่กังวลเรื่องสุขภาพว่าเราจะได้รับเชื้อหรือไม่ แต่ยังมีปัญหาเรื่องผลกระทบทางเศรษฐกิจตามมามากมาย บางคนถึงกับเครียด ส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจ Workpoint Today พูดคุยกับ ดร.เจนนิเฟอร์ ชวโนวานิช อาจารย์สาขาจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ คณะจิตวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถึงการดูแลสุขภาพจิตช่วงโควิด-19 โดย ดร.เจนนิเฟอร์ กล่าวว่า เนื่องด้วยมาจากโรคระบาด COVID-19 ทำให้เรารู้สึกกลัวโรค รวมไปถึงผลกระทบอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต หรือว่ากิจวัตรประจำวันของเรา รวมไปถึงการทำงาน แม้กระทั่งผลกระทบทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้น ทำให้เราตึงเครียด วิตกกังวล หรือความกลัวเกิดขึ้นได้ ดังนั้นเราจำเป็นต้องสำรวจตัวเองก่อนว่า เรามีความเครียดอยู่ในระดับไหน และสาเหตุของความเครียดเกิดจากอะไร และค่อยๆ หาทางแก้ไข

“ถ้าเรารู้สึกว่าเราไม่สามารถที่จะ Focus หรือ เพ่งเล็งอะไรได้ หรือเรารู้สึกว่ามันส่งผลกระทบต่อวิธีการคิดของเรา หรือทำให้เราหมกมุ่นกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือว่าอาจจะส่งผลกระทบต่อการนอนไม่หลับ ทำให้เรารู้สึกกระสับกระส่ายหรือหัวใจเราเต้นแรก นั่นอาจจะเป็นสัญญาณเตือนว่าเรารู้สึกตึงเครียดมากเกินไป อาจจะถามตัวเองก่อนว่าปัญหาหลักของเราคืออะไร แล้วพยายามที่จะเจาะจงปัญหาให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ เสร็จแล้วอาจจะให้ลองมาลิสต์ดูว่าวิธีการแก้ปัญหานี้ มันมีอะไรบ้าง ณ จุดนี้ อย่าไปสนใจว่าเป็นการแก้ปัญหาที่ดีที่สุดหรือเปล่า คิดอะไรออกให้เขียนลงไปในกระดาษก่อนเลย เขียนเท่าไหร่ยิ่งมากยิ่งดี แล้วมาวิเคราะห์แต่ละวิธีการแก้ปัญหามีข้อดีข้อเสียอะไรบ้าง” ดร.เจนนิเฟอร์ กล่าว

สำรวจตัวเองแล้ว อย่าลืมสังเกตคนใกล้ชิด
ดร.เจนนิเฟอร์ ยังระบุด้วยว่า ควรหมั่นสังเหตความผิดปกติทางอารมณ์ของคนใกล้ชิดด้วย เนื่องจากแต่ละคนก็มีการแสดงออกหรือมีสัญญาณที่ต่างกันออกไป ถ้าเกิดคนรอบข้างของเรามีอาการ หรือว่ามีอาการรู้สึกโดดเดี่ยว หรือปลีกตัวออกจากสังคม ไม่พูดไม่จาเก็บตัวมากเกินไป ไม่รับประทานอาหาร ปิดตัวเอง เราอาจจะต้องไปพูดคุยกับเขา แต่ถ้าเราพูดคุยกับเขาแล้วไม่ดีขึ้น ก็อาจจะต้องให้คำแนะนำว่าทำอย่างไรให้เขาไปพบกับจิตแพทย์ หรือนักจิตวิทยาเพื่อให้ได้รับคำแนะนำที่เหมาะสม

Social Distancing กายห่าง พยายามทำให้ความสัมพันธ์เหมือนเดิม
อาจารย์เจนนิเฟอร์ แนะนำว่า ในช่วงนี้เรารณรงค์ให้เว้นระยะห่างทางร่างกาย แต่ทำอย่างไรให้เรายังคงความสัมพันธ์ทางสังคมเอาไว้ เพราะฉะนั้นสิ่งนี้ค่อนข้างสำคัญที่จะทำอย่างไรให้เรายังมี Social connection กันอยู่ คงความสัมพันธ์ทางสังคมเอาไว้ สิ่งแรกเลย เราพยายามที่จะพูดคุยกับคนอื่นให้ได้มากที่สุด สมมติว่าไม่มีใครติดต่อเรามา เราก็อาจจะติดต่อคนอื่นไปก่อนได้ พยายามพูดคุยกับเพื่อนพูดคุยกับครอบครัวให้ได้มากที่สุด แล้วก็เล่าอารมณ์ความรู้สึกของตัวเองให้เขาฟัง เพราะมันไม่ผิดเลยที่เราจะพูดว่าตอนนี้เรารู้สึกอะไรอยู่ การพูดคุยกันอย่างตรงไปตรงมาก็จะช่วยได้ในระดับหนึ่ง

สร้างรอยยิ้ม จากสิ่งเล็กๆ รอบตัว
ในภาวะที่มีข้อจำกัด ไม่ให้เราสามารถทำในสิ่งที่เคยทำ เพื่อตอบสนองความต้องการ หรือทำงานให้ประสบความสำเร็จเหมื่อนเช่นที่ผ่านมาได้ อาจารย์เจนนิเฟอร์ แนะนำว่า พยายามอย่าฝืนตัวเอง และอย่ากดดันตัวเองมากเกินไป ว่าวันนี้เราทำอะไรไม่ดีเลย เราทำอะไรได้ไม่เต็มที่เลย หรือทำไมเราถึงไม่มีความสุขกับทุก ๆ วันที่เราใช้ชีวิต ทุกอย่างตอนนี้สถานการณ์มีความไม่แน่นอนอยู่ เพราะฉะนั้นอย่ากดดันตัวเองมากเกินไป ก็อยากจะให้มองถึงสิ่งเล็ก ๆ ที่มันทำให้เรายิ้มได้ เพราะเชื่อว่าถึงแม้สถานการณ์มันวิกฤตอยู่ แต่มันก็ยังพอมีอะไรที่พอให้เรายิ้มได้แต่บางทีเรามองข้ามมันไปอยู่