คณะกรรมการรางวัลโนเบล มีมติมอบรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพประจำปี 2563 ให้กับโครงการอาหารโลก (WFP)
โครงการอาหารโลกคือใคร ทำหน้าที่อะไร แล้วทำไมหน่วยงานนี้จึงสมควรได้รับรางวัลโนเบลสันติภาพ วันนี้ workpointTODAY จะสรุปเป็นข้อๆ ดังนี้
1. โครงการอาหารโลก (World Food Program: WFP) เป็นหน่วยงานด้านมนุษยธรรมภายใต้องค์การสหประชาชาติ (UN) ถูกจัดเป็นหน่วยงานด้านมนุษยธรรมที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีหน้าที่ให้ความช่วยเหลือด้านอาหารให้กับประชากรที่อดอยากและอยู่ในภาวะฉุกเฉินทั่วโลก
2. โครงการอาหารโลกเริ่มก่อตั้งเมื่อปี 2504 เริ่มมีบทบาทเข้าไปช่วยเหลือด้านอาหารให้กับประชาชนในประเทศที่เผชิญปัญหาหลากหลายรูปแบบ ทั้งภัยธรรมชาติ ภาวะยากจนและสงคราม โดยสถิติเมื่อปีที่แล้ว โครงการอาหารโลกได้เข้าไปให้ความช่วยเหลือประชากรราว 97 ล้านคนใน 88 ประเทศ ซึ่งนับว่ามากที่สุดนับตั้งแต่ปี 2555
3. ประวัติความช่วยเหลือด้านอาหารของโครงการอาหารโลก สะท้อนให้เห็นถึงภาวะทุกข์ยากของโลกได้เป็นอย่างดี
โดยโครงการอาหารโลกได้กล่าวถึงสถานการณ์ในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา ที่เริ่มเห็นได้ชัดว่า ความขัดแย้งในประเทศต่างๆ เริ่มเป็นปัจจัยที่ทำให้ประชาชนในประเทศนั้นๆ ขาดแคลนอาหารมากขึ้น โดยยกตัวอย่างกรณีการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในรวันดา ไปจนถึงสงครามในโคโซโว
ขณะที่ในช่วง 20 ปีหลัง แม้ในหลายพื้นที่จะมีความขัดแย้งอยู่ แต่ภาวะอดอยากของผู้คนกลับมาพร้อมกับภัยธรรมชาติที่รุนแรงขึ้น ซึ่งโครงการอาหารโลกก็เข้าไปมีส่วนช่วยเหลือในหลายเหตุการณ์ เช่นเหตุแผ่นดินไหวและสึนามิในมหาสมุทรอินเดียเมื่อปี 2547 เหตุแผ่นดินไหวเฮติเมื่อปี 2553 รวมไปถึงเหตุแผ่นดินไหวเนปาลเมื่อปี 2558
4. การแจกจ่ายอาหารของโครงการอาหารโลก หลายแห่งเสี่ยงอันตราย หลายพื้นที่ทุรกันดาร ทำให้การขนส่งอาหารไปแจกจ่ายต้องปรับให้มีความเหมาะสม ทั้งการหย่อนอาหารลงไปจากเครื่องบิน ไปจนถึงใช้สัตว์เช่นอูฐ ขนส่งอาหารไปยังพื้นที่ขาดแคลน
เมื่อปี 2562 โครงการอาหารโลกแจกจ่ายอาหารกว่า 4.2 ล้านตัน และบริจาคเงินสำหรับซื้ออาหารราว 65,200 ล้านบาท เพื่อให้ผู้รับบริจาคนำเงินไปซื้ออาหารที่ใกล้เคียงกับความต้องการมากที่สุด ซึ่งจะช่วยโครงการอาหารโลกลดค่าใช้จ่ายด้านการขนส่ง และยังช่วยเศรษฐกิจในพื้นที่ด้วย
ส่วนข้อมูลในปัจจุบัน โครงการอาหารโลกเปิดเผยว่า ในแต่ละวันจะมีรถบรรทุก 5,600 คัน เรือ 30 ลำ เครื่องบินเกือบ 100 ลำ ร่วมกระจายอาหารไปยังผู้ที่ขาดแคลน
5. สำหรับการได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ คณะกรรมการรางวัลโนเบลให้เหตุผลว่า โครงการอาหารโลกมีบทบาทต่อสู้กับภาวะอดอยาก
โดยในคำประกาศของคณะกรรมการรางวัลโนเบล เน้นปัจจัยในปัจจุบันที่ทำให้โครงการอาหารโลกต้องรับบทหนักมากขึ้นอยู่ 2 ปัจจัย นั่นก็คือ การระบาดของโรคโควิด-19 และความขัดแย้งในบางพื้นที่
โดยก่อนหน้านี้โครงการอาหารโลกประเมินว่า การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 อาจส่งผลให้มีประชากรอย่างน้อย 138 ล้านคนที่โครงการอาหารโลกต้องเข้าช่วยเหลือ โดยเฉพาะในประเทศยากจนที่โรคโควิด-19 จะยิ่งซ้ำเติมเศรษฐกิจ ทำให้ขาดความมั่นคงทางอาหาร
ขณะที่ภาวะสงครามที่ดูเหมือนจะเป็นบทบาทที่ทำให้คณะกรรมการโนเบลมอบรางวัลโนเบลสันติภาพให้กับโครงการอาหารโลก เนื่องจากทางคณะกรรมการให้เหตุผลว่า การต่อสู้กับภาวะอดอยากของโครงการอาหารโลกมีส่วนช่วยสร้างสันติภาพในพื้นที่ขัดแย้ง ผ่านการป้องกันไม่ให้มีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งใช้ความหิวโหยเป็นอาวุธในการก่อสงครามและความขัดแย้ง
6. คำประกาศของคณะกรรมการโนเบลยังระบุด้วยว่า การมอบรางวัลในครั้งนี้ ต้องการให้ทั่วโลกหันมาให้ความสำคัญกับคนอดอยาก ซึ่งข้อมูลของโครงการอาหารโลกชี้ว่า ทุกวันนี้มีประชากร 1 คนในทุกๆ 9 คน มีอาหารไม่พอกิน
คณะกรรมการรางวัลโนเบลมองว่า โครงการอาหารโลกมีบทบาทสำคัญต่อการจัดการปัญหานี้ ซึ่งถือเป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติและทุกชาติควรให้การสนับสนุนโครงการอาหารโลก
7. สำหรับรางวัลโนเบล เป็นรางวัลที่ตั้งขึ้นเพื่อยกย่องนายอัลเฟรด โนเบล นักประดิษฐ์ชาวสวีเดน เริ่มมอบรางวัลมาตั้งแต่ปี 2444 และปัจจุบันเป็นหนึ่งในรางวัลที่ทรงอิทธิพลที่สุดของโลก แบ่งออกเป็นรางวัลโนเบลสาขาการแพทย์ ฟิสิกส์ เคมี วรรณกรรม สันติภาพและเศรษฐศาสตร์
กล่าวเฉพาะรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ คัดเลือกโดยคณะกรรมการรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพของนอร์เวย์ เคยมีผู้มีชื่อเสียงได้รับคัดเลือกมากมาย เช่น นายบารัค โอบามา นายจิมมี คาร์เตอร์ อดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ มาลาลา ยูซาฟไซ นักต่อสู้เพื่อสิทธิการศึกษาของเด็กในปากีสถาน โดยเมื่อปีที่แล้วเป็นของนายอาบีย์ อาห์เหม็ด นายกรัฐมนตรีเอธิโอเปียซึ่งมีบทบาทยุติสงครามบริเวณชายแดนเอธิโอเปีย-เอริเทรีย ที่ยืดเยื้อมานาน 20 ปีได้สำเร็จ
โดยผู้ได้รับคัดเลือกให้ได้รับรางวัลโนเบลสันติภาพจะได้รับใบประกาศนียบัตร เหรียญทอง และเงินรางวัล 10 ล้านโครนาสวีเดน หรือราว 35 ล้านบาท