เศรษฐกิจเวียดนามยุคโควิด-19 โตสวนทางทุกชาติอาเซียน

การระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้เศรษฐกิจทั่วโลกถดถอย แต่ไม่ใช่กับเวียดนามที่คาดว่า การเติบโตทางเศรษฐกิจในปีนี้น่าจะอยู่ในภาวะบวก สวนทางทุกชาติในอาเซียน และอาจขึ้นแท่นเป็นประเทศที่มีการเติบโตทางเศรษฐกิจสูงที่สุดชาติหนึ่งในโลกภายใต้วิกฤตโรคระบาดด้วย

ทำไมเวียดนามถึงฝ่าวิกฤตขึ้นมาได้ วันนี้ workpointTODAY จะอธิบายสรุปเป็น 4 ข้อดังนี้

1️⃣ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ประเมินว่า เศรษฐกิจเวียดนามในปีนี้น่าจะมีอัตราเติบโตอยู่ที่ 2.4% จากเดิมที่คาดการณ์ไว้ที่ 1.6% พร้อมทั้งประเมินเศรษฐกิจปีหน้าของเวียดนามที่อาจเติบโตพุ่งไปถึง 6.5% หากเศรษฐกิจทั้งในและต่างประเทศกลับมาเป็นปกติแล้ว

ตัวเลขการเติบโตทางเศรษฐกิจของไอเอ็มเอฟ ทำให้เวียดนามอาจเป็นประเทศเดียวในอาเซียนที่มีการเติบโตทางเศรษฐกิจในปีนี้ สวนทางเศรษฐกิจของสิงคโปร์และมาเลเซียที่คาดว่าอาจถดถอยราว 6% ส่วนเศรษฐกิจไทย ไอเอ็มเอฟประเมินว่าอาจตกลงไปถึง 7.1%

นอกจากนี้ ตัวเลขล่าสุดจากไอเอ็มเอฟอาจทำให้เวียดนามกลายเป็นประเทศที่มีการเติบโตทางเศรษฐกิจสูงที่สุดประเทศหนึ่งในโลก ท่ามกลางการระบาดของโรคโควิด-19 ด้วย

2️⃣ การเติบโตสวนกระแสของเวียดนามมีปัจจัยหลายอย่างมาเกี่ยวข้อง อันดับแรกสุดหนีไม่พ้นการควบคุมโรคโควิด-19 ได้อย่างรวดเร็วและทันท่วงทีจนได้รับเสียงชื่นชมจากนานาชาติ โดยปัจจุบันเวียดนามมีผู้ป่วยโควิด-19 สะสมอยู่ที่ 1,300 คน มีผู้เสียชีวิต 35 คน ผู้ป่วยส่วนใหญ่หายดีแล้ว

สาเหตุที่เวียดนามควบคุมโรคโควิด-19 ได้ดี ทั้งๆ ที่ไม่ได้มีเทคโนโลยีการแพทย์หรือระบบสาธารณสุขที่เป็นเลิศเมื่อเทียบกับประเทศอื่น มาจากความรวดเร็วในการออกนโยบาย ตั้งแต่การปิดพรมแดนกับประเทศจีนไม่นานหลังพบการระบาดของโรคโควิด-19 ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา รวมไปถึงมาตรการปิดเมืองและตรวจโรคกลุ่มเสี่ยงเชิงรุก ทำให้ระบบเศรษฐกิจในประเทศของเวียดนามกลับมาเปิดได้เร็ว

3️⃣ ปัจจัยที่ตามมาคือการย้ายฐานการผลิตของบริษัทเอกชนจากจีนเข้าไปในเวียดนาม โดยปรากฎการณ์นี้มีมาตั้งแต่ปี 2550 โดยเริ่มจากโรงงานที่ไม่ต้องใช้ทักษะแรงงานมากนัก เช่นบรรดาโรงงานเสื้อผ้า โรงงานรองเท้าที่ย้ายออกจากจีนหลังค่าแรงในประเทศจีนปรับตัวสูงขึ้น

จนกระทั่งสถานการณ์ระหว่างสหรัฐฯ กับจีนที่ลุกลามเป็นสงครามการค้าในยุคประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ยิ่งทำให้เวียดนามเป็นจุดหมายใหม่ของบริษัทด้านเทคโนโลยีระดับโลก เห็นได้จากแอปเปิลที่ปัจจุบันผลิตหูฟัง Airpods ในเวียดนาม รวมไปถึงผู้ผลิตอุปกรณ์ไอทีรายอื่นๆ เช่น ซัมซุงและแอลจีที่ใช้เวียดนามเป็นฐานการผลิตด้วย

ทั้งหมดนี้ยังไม่รวมปัจจัยที่หลายบริษัทเลือกที่จะย้ายโรงงานหรือตั้งโรงงานสาขาเพิ่มในประเทศเวียดนาม จากเดิมที่อาจตั้งอยู่ในประเทศจีนเพียงอย่างเดียว เพื่อเป็นการกระจายความเสี่ยงหลังประสบปัญหาไม่สามารถผลิตสินค้าได้ในช่วงการระบาดของโรคโควิด-19 ภายในประเทศจีน

4️⃣ ทิศทางอุตสาหกรรมของเวียดนามที่กำลังมุ่งสู่การเป็นฐานการผลิตสินค้าเทคโนโลยี เป็นโอกาสที่สดใสของเวียดนามในอนาคต แต่สิ่งที่กำลังท้าทายเวียดนาม คือการพัฒนาทรัพยากรที่มีอยู่ให้พร้อมรับการลงทุนครั้งใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทรัพยากรบุคคล

นาวิกอส กรุ๊ป (Navigos Group) บริษัทจัดหางานรายใหญ่ของเวียดนามระบุว่า บริษัทเทคโนโลยีในเวียดนามมากถึง 71% อยู่ในภาวะขาดแคลนพนักงานด้านไอที เช่นเดียวกับ นายทิงห์ เหวียน ซีอีโอบริษัทที่ปรึกษาด้านซอฟท์แวร์ในเวียดนามที่ยอมรับว่า แรงงานที่มีทักษะในเวียดนามยังไม่เพียงพอกับความต้องการของตลาด

ส่วนอีกปัจจัยที่ถูกมองว่า เป็นความท้าทายในอนาคตคือการที่ภาคอุตสาหกรรมในเวียดนามยังไม่สามารถผลิตสินค้าได้อย่างครบวงจร โดยยังต้องอาศัยชิ้นส่วนอุปกรณ์นำเข้าจากประเทศจีนอยู่มาก