ผู้แทนระดับสูงสหรัฐฯ-จีน พบกันครั้งแรกในยุค ‘ไบเดน’ ปะทะคารมเดือดต่อหน้าสื่อ

วันที่ 19 มีนาคม 2564 เว็บไซต์ซีเอ็นเอ็นและบีบีซีรายงานการหารือกันระหว่างผู้แทนระดับสูงของจีนและสหรัฐฯ ซึ่งนับเป็นครั้งแรกตั้งแต่นายโจ ไบเดน ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา

การพบกันครั้งนี้เกิดขึ้นในรัฐอลาสกาของสหรัฐฯ โดยฝ่ายสหรัฐฯ นำโดยนายแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ และนายเจค ซัลลิแวน และที่ปรึกษาความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ ขณะที่ฝ่ายจีนนำโดยนายหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศจีน และนายหยาง จีฉี สมาชิกสภาแห่งรัฐของจีน

โดยรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวต่อหน้าผู้แทนจีนว่า การพบกันในครั้งนี้เป็นโอกาสที่จะหารือในประเด็นที่เกี่ยวข้องทั้งในประเทศและระดับโลก โดยเฉพาะความกังวลต่อสถานการณ์ในซินเจียง ฮ่องกง ไต้หวัน ไปจนถึงรายงานที่ระบุว่ามีการโจมตีไซเบอร์ในสหรัฐฯ ซึ่งสหรัฐฯ มองว่า ท่าทีเหล่านี้คุกคามเสถียรภาพของโลก

ขณะที่ฝ่ายจีนตอบโต้กลับไปว่า ประเด็นซินเจียง ทิเบต และไต้หวัน ล้วนแล้วแต่เป็นเรื่องภายในของจีน ซึ่งทางการจีนต่อต้านการที่สหรัฐฯ เข้ามาแทรกแซงกิจการภายในของจีน ขณะเดียวกันจีนยังชี้ด้วยว่า สหรัฐฯ ควรจัดการกับสถานการณ์สิทธิมนุษยชนได้ดีกว่านี้ โดยมองว่า ปัญหาสิทธิมนุษยชนในสหรัฐฯ เป็นเรื่องที่ฝังรากลึกไปแล้ว ไม่ได้เพิ่งเกิดขึ้นในช่วง 10 ปีมานี้

ผู้แทนจีนยังระบุด้วยว่า สิ่งที่ดีที่สุดคือการที่ทั้งสองประเทศสนใจเรื่องของตัวเองเป็นหลัก ซึ่งจีนจะจัดการปัญหาของจีนเอง โดยมีเป้าหมายเพื่อยกระดับความเป็นอยู่ของประชากรจีน และสร้างความสันติสุขให้ประชาคมโลก

แม้จะมีท่าทีขัดแย้งกัน แต่ในการประชุมครั้งนี้ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องกันในช่วงแถลงเปิดประชุม และจะมีกำหนดเจรจากันต่อในวันนี้ต่อไป

ที่ผ่านมา หลายฝ่ายจับตาท่าทีต่อจีนของรัฐบาลสหรัฐฯ ภายใต้การนำของประธานาธิบดีโจ ไบเดน โดยมีท่าทีชัดเจนจากฝ่ายจีนว่า ต้องการปรับความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ ใหม่ หลังความสัมพันธ์ตึงเครียดในยุครัฐบาลอดีตประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ขณะที่พรรครีพับลิกัน ขั้วการเมืองฝ่ายตรงข้ามของนายไบเดน แสดงความกังวลตั้งแต่ช่วงที่นายไบเดนรับตำแหน่งใหม่ๆ ว่า รัฐบาลไบเดนอาจอ่อนข้อกับจีนมากเกินไป

แม้ในตอนนี้รัฐบาลไบเดนจะยังอยู่ระหว่างการกำหนดนโยบายต่อจีน แต่นักวิเคราะห์มองว่า ท่าทีของรัฐบาลไบเดนมีความชัดเจนมากว่า ต้องการกดดันจีนอย่างจริงจังในประเด็นเกี่ยวกับประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชน โดยใช้ท่าทีที่สุภาพมากกว่ารัฐบาลนายโดนัลด์ ทรัมป์