อธิบายแบบช็อตต่อช็อต ดราม่าลิซ่า บุลลี่หรือไม่รู้สถานการณ์

explainer นี่อาจเป็นครั้งแรกตั้งแต่เข้าวงการบันเทิงที่ ลิซ่า แห่งวงแบล็คพิงค์ถูกวิจารณ์หนักขนาดนี้ เธอโดนกล่าวหาว่า ไปสร้างความอับอายให้ผู้อื่นด้วยการวิจารณ์รูปร่างหน้าตา (Body Shaming)

อย่างไรก็ตาม ลิซ่าไม่เคยมีประวัติในการบุลลี่คนอื่นเพื่อความสนุกมาก่อน คำถามคือ อะไรคือสาเหตุที่ทำให้เธอ พูดวิจารณ์ “เหลียง เซิน” ด้วยคำแบบนั้น workpointTODAY จะอธิบายเหตุการณ์ ช็อตต่อช็อต เพื่อให้เห็นภาพรวมของเรื่อง ใน 23 ข้อ

1) ลิซ่า – ลลิษา มโนบาล แห่งวงเกิร์ลกรุ๊ประดับโลกแบล็คพิงค์ ปัจจุบันอายุ 23 ปี นอกจากจะทำงานเรื่องดนตรีแล้ว ปัจจุบันเธอทำหน้าที่เป็น “Dance Mentor” หรือโค้ชผู้ให้คำแนะนำการเต้น ในรายการเรียลลิตี้ชื่อ Youth with you ของประเทศจีน

2) Youth with you ฉายที่แพลตฟอร์มของ iQIYI (อ้ายฉีอี้) เป็นรายการที่เอา “เด็กฝึก” จากค่ายต่างๆ มารวมตัวกัน เพื่อแข่งขันร้องและเต้น โดยคัดตัวกันไปเรื่อยๆ จนได้ผู้ชนะ เพื่อเอามาเดบิวต์เปิดตัวเป็นศิลปินในวงการเพลงจีนต่อไป โดยลิซ่า มาร่วมรายการ Youth with you ตั้งแต่ซีซั่น 2

3) ลิซ่า เป็นโค้ชที่ใช้คำดุเดือด จริงจัง และลงรายละเอียดดีเทลที่ซับซ้อน เด็กฝึกบางคนที่เต้นผิด ลิซ่าไม่ยอมปล่อยผ่านแม้แต่จุดเล็กน้อย แต่ให้ทำซ้ำจนกว่าจะเต้นได้ถูก นั่นทำให้เธอได้รับความนิยมอย่างมหาศาล แฟนๆ ก็ชื่นชอบ ที่ได้เห็นลิซ่าในอีกมุม ซึ่งแตกต่างจากภาพลักษณ์น่ารักสดใส ที่เธอเป็นอยู่กับวงแบล็คพิงค์

4) Youth with you ซีซั่น 2 เป็นหญิงล้วน จากนั้นซีซั่น 3 เปลี่ยนเป็นชายล้วนบ้าง ลิซ่าก็ยังได้ทำหน้าที่เมนเทอร์ต่อไป แต่คราวนี้ ด้วยวิกฤติโควิด-19 ทำให้เธอไม่สามารถเข้าไปสอน ที่ประเทศจีนได้แล้ว แต่ต้องใช้การเปิดกล้อง และมีปฏิสัมพันธ์กับเหล่าเด็กฝึกผ่านทางออนไลน์แทน

5) ในซีซั่น 3 มีเด็กฝึกจำนวน 119 คน แต่คนที่โดดเด่นขึ้นมาอย่างชัดเจนมาก นั่นคือ “เหลียง เซิน” จากค่ายเต๋อยั่งเอนเตอร์เทนเมนต์ โดยจุดเด่นของเขาคือ เป็นหนึ่งในเด็กฝึกที่สูงที่สุดในรายการ (190 เซนติเมตร) นอกจากนั้นยังโกนผมทั้งหมดจนหัวโล้น ซึ่งไม่มีไอดอลคนไหนที่ทำแบบนี้มาก่อน

ในวันที่เขาเปิดตัว แม้แต่เด็กฝึกด้วยกันยังพูดขึ้นมาว่า “นี่มาจากวัดเส้าหลินหรอ” ส่วนเด็กฝึกอีกคนแซวว่า “เพิ่มแสงไฟ” ก็เป็นการแซวว่า หัวโล้นเหมือนหลอดไฟนั่นเอง

6) การทักทายสื่อมวลชนและเมนเทอร์ครั้งแรกของเหลียง เซิน เขาพูดว่า “สวัสดีครับผมชื่อเหลียง เซิน จากเต๋อยั่งเอนเตอร์เทนเมนต์ AKA เจิดจ้าล่ะมั้งครับ” ซึ่งการที่เขาเล่นมุกถล่มตัวเอง ทำให้คนรอบข้างหัวเราะตามไปด้วย

นักข่าวถามตรงๆว่า “คุณคิดว่าจะใช้ทรงผมทรงนี้ ทำให้ตัวเองแตกต่าง และทำให้ได้รับความนิยมหรือเปล่าครับ” ซึ่งเหลียง เซินตอบด้วยใบหน้าที่เยือกเย็นว่า “ความชอบส่วนตัวครับ และไม่ได้เกี่ยวข้องกับสิ่งที่คุณพูดเลย”

นักข่าวถามต่อว่า “คุณจะใส่วิกผมปลอมได้ไหม” โดยเหลียง เซินตอบว่า “ผมไม่อยากใส่ครับ ก็หัวผมเป็นแบบนี้แล้ว ก็ให้เป็นแบบนี้ไปละกัน” ซึ่งเมื่อนักข่าวถามจบ คริส ลี โปรดิวเซอร์ของรายการได้กล่าวว่า “รูปลักษณ์ของเขา ไม่ค่อยเหมาะสมกับภาพลักษณ์ตายตัวของเด็กฝึกเลยจริงๆ”

7) บุคลิกของเหลียง เซิน ที่ออกมาตั้งแต่ EP.1 คือคนตลก ที่พร้อมจะ Make Fun กับตัวเอง โดยไม่ได้แสดงออกถึงความเจ็บปวดใดๆ หรือว่าอธิบายเหตุผลที่ต้องโกนหัว ณ จุดนั้น ทุกคนก็เชื่อตามที่เขาบอก นั่นคือโกนหัวจนเกลี้ยงเพราะเป็น ‘ความชอบส่วนตัว’ แค่นั้น

8) ใน EP.2 เหลียง เซิน ออกมาร้องซิงเกิ้ลโชว์บนเวที ในเพลง Moonlight ซึ่งโค้ชร้องแร็พ พานเหว่ยป๋อ พูดถึงเหลียง เซินว่า “ศีรษะแบบนี้ สว่างเจิดจ้า” จากนั้นโค้ชขับร้อง หลี่ หรงฮ่าว คอมเมนต์ว่า “ผมคิดว่าต่อไปคุณเก็บเส้นผมไว้เถอะครับ” ซึ่งการโดนแซวทั้งสองครั้ง เหลียง เซิน ก็ยิ้มรับตามปกติ

9) หลังจากโค้ชทั้ง 2 คน ให้คอมเมนต์และแซวเหลียง เซินไปแล้ว ก็ถึงคราวที่ลิซ่าจะคอมเมนต์โชว์บ้าง โดยลิซ่าพูดว่า “ก่อนที่ฉันจะให้ความคิดเห็นกับโชว์ของคุณ ฉันอยากจะถามอะไรบางอย่าง ฉันไม่รู้ว่ามันเหมาะสมที่จะถามไหม แต่ฉันสงสัยมากจริงๆ คุณใส่เครื่องสำอางอะไรลงไปบนหัวหรือเปล่าคะ เพราะมันดูมันวาวมากเลยค่ะ เป็นผิวหนังที่สมบูรณ์แบบมาก”

เหลียง เซินตอบกลับมาว่า ก่อนขึ้นเวทีเขาเช็ดหัวไปรอบนึง แต่พอขึ้นเวที เลยทำให้น้ำมันบนหัว แตกออกมาทั้งหมด มันก็เลยค่อนข้างเงาเป็นประกาย

10) ในรายการเรียลลิตี้ ที่มีเด็กฝึกถึง 119 คน สิ่งสำคัญถ้าคุณอยากชนะ คุณจะต้องคว้าแอร์ไทม์ หรือเวลาออกอากาศให้ได้มากที่สุด เพื่อสร้างฐานความนิยมของคนดู ซึ่งลิซ่านั้น เปิดโอกาสให้เหลียง เซิน ได้โชว์พิเศษ โดยขอให้ “เต้นลาติน” โชว์บนเวที และเหลียง เซินก็ทำ โดยการเต้นโชว์ครั้งนั้น ช่วยสร้างกระแสความนิยมให้เขาเยอะขึ้นพอสมควรเลยทีเดียว

11) รายการก็ดำเนินต่อไปเรื่อยๆ จนถึง EP.6 เหลียง เซิน ถูกจับไปอยู่เข้าทีม โดยระหว่างการซ้อม เขาก็ดูสนิทสนมกับเพื่อนร่วมทีมเป็นอย่างดี บรรยากาศการซ้อมเต็มไปด้วยความเฮฮา เด็กฝึกบางคนเอากระดาษซับมันไปเช็ดหัวเหลียง เซิน ซึ่งตัวเหลียง เซินก็ยังหัวเราะร่วมไปด้วย

เด็กฝึกชื่อ สือชี จากค่ายต๋าอี้เหม่ยซื่อ ขอจับหัวโล้นของเหลียง เซิน เจ้าตัวอนุญาตให้จับได้แป้บนึง ซึ่งในโมเมนต์นั้น “ซาวน์” ของรายการ เลือกเปิดเพลงสนุกสนาน ณ จุดนั้นยังจับความรู้สึกไม่ได้ ว่าเหลียง เซิน มีปมในใจเรื่องการโกนหัว

12) ในรายการมีไปถามเหลียง เซินว่า “คุณโกรธมั้ย” ซึ่งเจ้าตัวตอบว่า “ก็ปกตินะครับ ถึงยังไงในชีวิตจริง คนที่หัวโล้นก็มีไม่มาก มาเจอคนเดียว ต้องให้พวกเขาได้ทำความเข้าใจหน่อย”

13) ใน EP.8 เหลียง เซิน เล่นมุกกับต้วน ซิงซิง จากค่ายเฉินซิง เอนเตอร์เทนเมนต์ ด้วยความที่ต้วน ซิงซิงผมยาว เหลียง เซิน เลยแกล้งเอาผมของต้วน ซิงซิงมาเป็นเหมือนวิกให้ตัวเอง แล้วให้เด็กฝึกอีกคนถ่ายรูปเอาไว้

14) ในซีซั่นที่ 3 ลิซ่ายังคงคอนเซ็ปต์เดิมคือ พูดจาแรง และตรงประเด็นเสมอ ใน EP.9 เธอวิจารณ์กลุ่มเด็กใหม่ N-Class ว่า “พวกคุณไม่รู้สึกเจ็บใจหรอคะ พ่อแม่ที่เชียร์คุณอยู่ทางบ้าน แฟนๆที่เชียร์คุณทางบ้าน เขาอยากเห็นคุณอยู่บนเวทีนั้น เขาไม่อยากเห็นคุณอยู่ในคลาสเด็กใหม่ แล้วเต้นอยู่ข้างล่าง โดยไม่มีกล้องจับ นี่คุณไม่ได้ฝึกซ้อมหรอคะ”

15) ลิซ่า มีโอกาสได้วิจารณ์เหลียง เซินอีกครั้ง ใน EP.9 ในคลาสเพลง “We Rock” โดยระหว่างที่เต้นอยู่นั้น ด้วยความที่เขาสูงกว่าคนอื่นอย่างชัดเจน ทำให้การยืนไลน์อัพดูไม่บาลานซ์ และลิซ่าก็วิจารณ์ตรงไปตรงมาเช่นเคยว่า

“ไม่เข้าใจ คือว่าอยากจะโฟกัสเพื่อนๆฝั่งนี้บ้าง อาจจะเป็นเพราะ (เหลียง เซิน) สูงด้วยหรือเปล่า แล้วเต้นผิด เต้นมั่ว มันเลยดูแบบ ต้องกลับหันไปดูคุณตลอดเวลา แล้วคุณเต้นตลกมากเลย เขาเหมือนอิคคิวซังมาเต้นอะ มันตลกอะ”

เมื่อลิซ่าพูดจบ เหลียง เซิน เล่นมุกเอาหัวหมุนๆไปที่หัว ซึ่งเป็นท่า “อิคคิวซัง ใช้สมองหน่อย” ขณะที่รายการ Youth with you ก็รับมุกด้วยการปล่อยซาวน์เพลง อิกคิวซังไปด้วย

16) ความสามารถ ความตลก และการได้แอร์ไทม์ที่มากที่สุดคนหนึ่งในรายการ ทำให้คะแนนการโหวตของ เหลียง เซิน ก้าวกระโดดขึ้นมาเรื่อยๆ จนใน EP.10 ในการประกาศผลจัดอันดับ เหลียง เซิน ได้คะแนนมากถึง 13.7 ล้านโหวต คว้าอันดับ 2 ไปครองอย่างสวยงามมากๆ

17) ใน EP.10 นี้เอง ที่เกิดดราม่าสำคัญขึ้น เมื่อตอนประกาศผลแล้วได้อันดับ 2 ตัวเหลียง เซินมีโอกาสขึ้นเวที และได้พูดความในใจสั้นๆ ซึ่งเจ้าตัวพูดด้วยน้ำเสียงสั่นเครือ ร้องไห้ไปด้วย มีใจความว่า “ที่จริงฉันสวมหมวกมาตลอดสามปี ที่จริงผมฉันมีปัญหา ไม่ใช่ว่าอยากจะโกน ความปรารถนาอันแรงกล้าของฉัน (ในการอยากเข้าวงการ) มันแรงกล้ามากจนฉันผมร่วงไปหมด ผมที่งอกมาหลังจากนั้นก็เป็นผมขาวทั้งหมด ฉันโกนมันไม่หยุด เพราะฉันไม่อยากเห็น”

กลายเป็นว่า สาเหตุที่เหลียง เซิน โกนหัว ไม่ใช่ว่าเขาอยากโกนให้เป็นจุดเด่นที่สุด แต่มีเหตุผลที่ไม่เคยบอกให้ใครรู้ จนถึง EP.10

18) เมื่อเหลียง เซินพูดแบบนี้ คนที่โดนอิมแพ็กต์มากที่สุดคือลิซ่า เพราะลิซ่า พาดพิงเกี่ยวกับหัวโล้นของเหลียง เซิน ถึง 2 ครั้ง คือใน EP.2 และ EP.9 มีคนไปขุดประเด็นว่าลิซ่า ไป Body Shaming หรือวิจารณ์รูปลักษณ์ของคนอื่น และมีชาวไทยไม่น้อยในโลกออนไลน์ที่กดดันให้ลิซ่ากล่าวคำขอโทษอย่างเป็นทางการกับเหลียง เซิน

19) ในประเด็นนี้มีคนวิจารณ์สองมุม มุมแรกคือ เรื่องเหลียง เซิน ไม่เคยมีใครรู้มาก่อนจนถึง EP.10 ในวงการบันเทิง เป็นวงการที่คุณต้องทำทุกอย่างเพื่อให้อยู่ในสปอตไลท์ ดังนั้น ถ้าจะมีไอดอลสักคน โกนหัวมาออกรายการเพื่อดึงความสนใจจากสื่อและคนดู ก็ไม่ใช่เรื่อง ที่เป็นไปไม่ได้

นอกจากนั้น เหลียง เซินมีโอกาสตั้งแต่ EP.1 ตอนที่นักข่าวถาม เขาสามารถอธิบายตัวเองได้ว่า โกนหัวเพราะอะไร แต่เจ้าตัวก็เลือกจะไม่ตอบ และใช้คำว่า “ความชอบส่วนตัวครับ” นั่นทำให้ ผู้คนทั่วไปเข้าใจว่าเขาเลือกที่จะตัดทรงนี้เอง

ดังนั้นไม่แปลกที่ โทนของรายการ เวลาที่เหลียง เซิน มีแอร์ไทม์ ก็จะโยงไปเล่นมุกเรื่องหัวโล้นอยู่เรื่อยๆ เหล่าเมนเทอร์ รวมถึงเพื่อนๆที่ร่วมซ้อมด้วยกัน ก็ไม่มีใครรู้ ดังนั้น ในมุมของลิซ่า เธอเองก็ไม่ต่างกับคนอื่น ที่มีความแปลกใจที่เห็นไอดอลเลือกโกนหัวออกรายการแบบนี้

ในโลกออนไลน์ที่ต่างประเทศ ชาวเน็ตจำนวนมากที่เข้าใจลิซ่า เพราะตัวคนดูเองก็ยังสนุกไปด้วยเลย คือถ้าเจ้าตัวบอกแต่แรกสุด ว่าโกนหัวเพราะสาเหตุนี้ และไม่ชอบถ้าให้ใครมาล้อเลียน รับรองได้ว่าจะไม่มีคนกล่าวถึงหัวโล้นของเขาอีกเลย

20) อย่างไรก็ตาม อีกมุมหนึ่ง แม้จะมีเหตุผลมาอธิบายสิ่งที่ลิซ่าทำ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าในยุคปัจจุบัน การวิจารณ์เรื่อง Appearance หรือรูปร่างหน้าตา บุคลิกภายนอก มีความเสี่ยงที่จะเป็นการ Body Shaming ไม่ว่าจะอยู่ในบริบทไหน แต่การพูดถึงรูปลักษณ์ มันก็อาจส่งผลต่อความรู้สึกของคนอื่นได้ในลักษณะนี้

แม้ภายนอกคนโดนพูดถึงอาจจะหัวเราะ แต่จริงๆแล้วเขาอาจมีบางอย่างที่ซ่อนอยู่ในใจ เพียงแค่ทำตัวไหลไปตามน้ำแค่นั้น ดังนั้นวิธีที่ปลอดภัยที่สุด คือเลี่ยงการพูดถึงไปเลยทั้งหมด

นี่เป็นบทเรียนให้ลิซ่าได้เข้าใจว่า ต่อไปเธอต้องระวังตัวมากกว่านี้อีก และใน Youth With You เธออาจจะต้องโฟกัสไปที่ “การเต้น” เป็นหลักโดยไม่พาดพิงถึงเรื่องบุคลิกใดๆเลย เพื่อเป็นการเซฟตัวเอง

21) แต่มันก็มีความย้อนแย้งกันอีก เพราะวงการไอดอล มันไม่ได้ใช้แค่เสียงร้องและเต้นเก่งเท่านั้น แต่คุณต้องใช้บุคลิกทั้งหมด ซึ่งรวมถึงรูปร่าง หน้าตา ในการทำผลงานออกสู่สายตาคนดู ดังนั้นถ้าเมนเทอร์ ยังไม่สามารถวิจารณ์หรือพูดถึงเรื่องรูปลักษณ์ได้ มันจะทำงานกันด้วยความยากลำบากมากๆ

22) สำหรับประเด็นลิซ่ากับเหลียง เซินนี้ กลายเป็นเรื่องร้อนแรงที่ไทย มีแฮชแท็ก 2 อย่างขึ้นชนกัน นั่นคือ #LisaApologizeToLiangsen (ลิซ่าออกมาขอโทษเหลียง เซิน ซะ) ตามมาติดๆ ด้วยอีกหนึ่งแฮชแท็กคือ #WESTANDBYYOULISA (เราอยู่เคียงข้างคุณนะ ลิซ่า)

โดยแฮชแท็กให้ลิซ่าขอโทษ มีการทวีตกันแค่ในประเทศไทยเท่านั้น แต่เป็นแฮชแท็กที่มีคนทวีตมากที่สุดในโลก ในรอบ 24 ชั่วโมง มีจำนวนคนทวีตมากเกือบ 4 แสนครั้ง ขณะที่แฮชแท็กปกป้องลิซ่า ที่ไล่ตามหลังมา เป็นเทรนด์ทวิตเตอร์ใน 11 ประเทศ

23) สำหรับสถานการณ์ล่าสุด ทางรายการไม่ได้มีแถลงการณ์ใดๆ ในประเด็นนี้ เช่นเดียวกับตัวเหลียง เซิน และลิซ่า ก็ไม่ได้กล่าวถึงในมุมใดๆเช่นเดียวกัน แต่สิ่งที่แฟนๆคาดเดาได้ว่าจะเกิดขึ้นใน EP. ต่อๆไป นั่นคือทั้งเด็กฝึก และเมนเทอร์ทุกคน คงไม่มีใครพูดถึงและเล่นมุกใดๆเกี่ยวกับศีรษะของเหลียง เซินอีกอย่างแน่นอน