ประกาศเลื่อนฉีดวัคซีนโควิด-19 ความสับสนระลอกใหม่ ศบค-สธ-กทม

ตั้งแต่ช่วงบ่ายวันที่ 12 มิ.ย. โรงพยาบาลหลายแห่งพร้อมใจกันประกาศลงเฟซบุ๊ก ‘เลื่อนฉีดวัคซีน’ วันที่ 14 – 20 มิ.ย. 2564 ออกไป พร้อมเหตุผลทิศทางเดียวกันว่า ‘โรงพยาบาลยังไม่ได้รับการจัดสรรวัคซีนตามเวลาที่กำหนด’ จากหน่วยงานของรัฐ และจะแจ้งให้ทราบทันทีหากวัคซีนโควิด-19 ได้รับการจัดสรรมาถึงโรงพยาบาล

พอมีการประกาศแบบนี้ คนก็เลยตั้งคำถามถึงแผนการจัดสรรวัคซีนโควิด-19 ของรัฐบาล ว่าจะทำได้ตามเป้าหมาย 100 ล้านโดสสิ้นปีนี้หรือไม่

‘รพ.นมะรักษ์’ คือหนึ่งในโรงพยาบาลที่ประกาศ ‘เลื่อนฉีดวัคซีน’ หลังได้รับการสื่อสารอย่างไม่เป็นทางการจากสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ว่าไม่ได้รับการจัดสรรวัคซีนเมื่อช่วงค่ำวันที่ 11 มิ.ย. ทำให้โรงพยาบาลตัดสินใจโพสต์แจ้งประชาชนที่ลงทะเบียนรับวัคซีนให้ทราบล่วงหน้าในวันถัดไปทันที

ซึ่งที่เรียกเสียงฮือฮาคือส่วนที่ รพ.นมะรักษ์ พิมพ์ข้อความระบุว่า หากเกิดข้อสงสัยให้ ‘ติดต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เพื่อสอบถามสาเหตุความไม่พร้อมของวัคซีน สำหรับผู้สูงอายุและกลุ่มเสี่ยง’ เรียกว่าแทงเป้าเข้าไปที่เจ้ากระทรวงตรงๆ

จนวันรุ่งขึ้น รศ.พญ.เยาวนุช คงด่าน ผู้อำนวยการโรงพยาบาลนมะรักษ์ ออกมาชี้แจงว่า ‘โรงพยาบาลไม่สามารถตอบคำถามเชิงนโยบาย’ โดยยกตัวอย่างดังนี้

1. วัคซีนจะเลื่อนฉีดไปวันไหน

2. ประชาชนจะได้ฉีดเมื่อไหร่

3. แผนการจัดการวัคซีนในอนาคตเป็นอย่างไร

และอีกเหตุผลที่ต้องทำเช่นนี้เพื่อป้องกันไม่ให้เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลถูกตำหนิหรือกดดันระหว่างทำหน้าที่มากเกินไป จึงตัดสินใจโพสต์ข้อความให้ไปถามหน่วยงานของรัฐโดยตรง เพราะเป็นคำถามเชิงยุทธศาสตร์ระดับประเทศที่ รพ. ที่มีสถานะเป็นหน่วยงานเล็กๆ ตอบไม่ได้

การสื่อสารประเด็นการเลื่อนฉีดวัคซีนที่ไม่ชัดเจน ไม่ใช่แค่โรงพยาบาลที่เผชิญปัญหาแบบนี้ ประชาชนที่รอฉีดวัคซีนก็ตั้งคำถามถึงการทำงานของรัฐบาลเช่นกันว่า ตอนนี้ประเทศไทยจะมีวัคซีนเพียงพอหรือไม่ และทำไมผู้ที่ใช้สิทธิประกันสังคม ม.33 ถึงได้เลื่อนวันฉีดวัคซีนขึ้น จากวันที่ 28 มิ.ย. ขึ้นมาเป็นวันที่ 14 มิ.ย. 2564 ประเด็นนี้สอดคล้องกับข้อสงสัยของ รศ.พญ.เยาวนุช ที่ตั้งคำถามถึงเรื่องนี้เช่นกัน

นายอนุทิน ชาญวีรกูล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ชี้แจงสั้นๆ ระหว่างเยี่ยมชมศูนย์บริหารฉีดวัคซีน ที่ สนามช้างอินเตอร์เนชั่นแนล เซอร์กิจ จ.บุรีรัมย์ ว่ากระทรวงสาธารณสุขจัดสรรวัคซีนให้กรุงเทพมหานครนำไปบริหารจัดการแล้ว 5 แสนโดส

เฟซบุ๊กกระทรวงสาธารณสุข โพสต์ข้อความว่า “กระทรวงสาธารณสุขจัดสรรวัคซีนตามที่ ศบค. กำหนด เพื่อส่งไปยังทุกจังหวัด รวมทั้งกรุงเทพมหานคร ส่วนการจัดสรรวัคซีนไปยังหน่วยฉีดของแต่ละจังหวัด เป็นหน้าที่ของจังหวัดนั้นๆ ดำเนินการเอง”

ก่อนที่จะลบโพสต์นี้ออกไปหลังจากถูกวิจารณ์อย่างหนัก

กรุงเทพมหานคร ยังถูกพูดถึงเรื่องการจัดสรรวัคซีนไม่หยุด เมื่อ นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ชี้แจงว่า ประเทศไทยฉีดวัคซีนโควิด-19 ให้ประชาชนไปแล้วกว่า 6 ล้านโดส มีทั้ง ‘ซิโนแวค’ และ ‘แอสตร้าเซนเนก้า’

ยืนยันแผนการจัดสรรวัคซีนยังตรงตามเป้าหมาย ส่วนวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าล็อตต่อไป ที่พบว่ามีปัญหาในการจัดส่งวันที่ 14 – 20 มิ.ย. 2564 ได้รับคำชี้แจ้งว่าเปิดเผยข้อมูลไม่ได้ เพราะวัคซีนโควิด-19 เป็นสินค้าที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงของประเทศ ทั่วโลกมีความต้องการสูงเช่นกัน และไทยมีสัญญาไม่เปิดเผยข้อมูลที่ทำร่วมกัน ส่วนที่ รพ. สังกัด กทม. เลื่อนฉีดวัคซีนต้องไปสอบถามจากสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ไม่ใช่กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข

ตกเย็นวันที่ นพ.โสภณ เอี่ยมศิริถาวร รองอธิบดีกรมควบคุมโรค ออกประกาศในนามตัวแทนของกระทรวงสาธารณสุขเป็นทางการอีกครั้งว่า หลักการจัดสรรวัคซีนโควิด-19 ยึดตามนโยบายของ ศบค. ที่จัดส่งวัคซีนให้ทุกจังหวัดตามสูตรคำนวณ และการกระจายไปยังจุดฉีดขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ว่าจะวางแผนอย่างไรให้ประชาชนได้ฉีดวัคซีนต่อเนื่อง ซึ่งเป็นหน้าของคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด กรุงเทพมหานคร ที่จะต้องเป็นฝ่ายจัดสรรต่อไป

กระทรวงสาธารณสุข ย้ำว่า หลักการจัดสรรวัคซีนโควิด-19 ใช้ข้อมูลวิชาการลำดับความสำคัญตามเป้าหมายเชิงประชากรดังนี้

เดือน ก.พ. – พ.ค. ฉีดให้บุคลากรทางการแพทย์ เช่น แพทย์ พยาบาล ตำรวจ อสม. และประชาชนที่อยู่ในพื้นที่ระบาดบางส่วน

เดือน มิ.ย. ฉีดให้ผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป และผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง 7 โรคเรื้อรังที่ลงทะเบียนรับวัคซีนผ่านระบบหมอพร้อม

ตกเย็น กทม. ชี้แจงผ่านเฟซบุ๊ก ‘กรุงเทพมหานคร โดยสำนักงานประชาสัมพันธ์’ ว่า เดือน มิ.ย. ได้รับการจัดสรรวัคซีนจากกระทรวงสาธารณสุข 1 ล้านโดส พร้อมอธิบายการแบ่งวัคซีนไปยังโรงพยาบาลต่างๆ อย่างละเอียด

นอกจาก กทม. ชี้แจงข้อเท็จจริงเรื่องแผนกระจายวัคซีน และทิ้งท้ายว่า ‘กทม. ไม่ใช่หน่วยงานที่ทำหน้าที่ควบคุมและจัดสรรควัคซีน’ พร้อมยืนยันว่า กทม. มีสถานที่พร้อม บุคลากรพร้อม และหาก ‘วัคซีนพร้อม’ ตามแผน จะดำเนินการฉีดให้ประชาชนทันที