‘พิธา’ หนุนร่างแก้รัฐธรรมนูญ ฉบับประชาชน ชำแหละประชาธิปไตยแบบไทยๆ

 ‘พิธา’ ชำแหละ ‘ประชาธิปไตยแบบไทยๆ’ มองสิทธิเสรีภาพเป็นแค่ไม้ประดับ ย้ำ รัฐธรรมนูญ ฉบับ Re-solution หัวใจสำคัญที่สุด คือให้อำนาจของประชาชนเป็นอำนาจสูงสุด

วันที่ 16 พ.ย. 2564 นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ส.ส. บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล อภิปรายสนับสนุนร่างแก้รัฐธรรมนูญ ที่เสนอโดยกลุ่ม Re-Solution ระบุว่า สำหรับตนนี่คือการคืนสามัญสำนึกสู่ระบบการเมือง สำหรับพรรคก้าวไกล นี่คือจุดเริ่มต้นในการแก้ไขปมปัญหาของสิ่งที่เรียกว่าระบอบประชาธิปไตยแบบไทย-ไทย

ผมและสมาชิกพรรคก้าวไกลไม่มีเหตุผลใดๆ เลยที่จะไม่สนับสนุนร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญของประชาชนฉบับนี้ เพราะนี่จะเป็นจุดเริ่มต้นในการแก้ไขปมปัญหาใจกลางของสิ่งที่เรียกว่า ระบอบประชาธิปไตยแบบไทยๆ ซึ่งก็คือระบอบการเมืองที่อนุญาตให้มีประชาชนมีสิทธิเสรีภาพเล็กๆ น้อยๆ เป็นไม้ประดับ ตราบเท่าที่สิทธิเสรีภาพของประชาชนไม่ไปกระทบกับอำนาจของชนชั้นนำจารีต

ระบอบประชาธิปไตยแบบไทยๆ คือระบอบการเมืองที่อนุญาติให้ประชาชนมีสิทธิเลือกตั้งบ้างเป็นครั้งเป็นคราว แต่จะไม่ยอมให้อำนาจสูงสุดของประเทศนี้เป็นของประชาชน อำนาจที่มาจากการเลือกตั้งต้องถูกกดเอาไว้ให้อยู่ใต้อำนาจที่ไม่ได้มาจากประชาชน เมื่อประชาธิปไตยแบบไทยๆ เป็นแบบนี้ จึงไม่แปลกที่เราจะยังสามารถสอนกันในห้องเรียนอย่างไม่เขอะเขินได้ว่า ประเทศไทยปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตลอดมา แม้ในยามที่บ้านเมืองถูกปกครองด้วยคณะรัฐประหาร แม้ในยามที่สิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานของประชาชนถูกทำลายลง แม้ในยามที่กองทัพหรือสถาบันการเมืองที่ไม่ได้มาจากประชาชนมีอำนาจเหนือกว่ารัฐบาลพลเรือน หรือแม้แต่ในยามที่ประชาชนถูกยิงตายกลางเมืองโดยที่ไม่มีใครต้องรับผิด

พิธา อภิปรายต่อว่า การรัฐประหารฉีกรัฐธรรมนูญโดยกองทัพเกิดขึ้นครั้งแรกในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ. 2490  ถือเป็นการตอบโต้การเปลี่ยนแปลงการปกครองของคณะราษฎร วุฒิสภาอย่างที่เรารู้จักกันในทุกวันนี้มาจากการรัฐประหาร พ.ศ. 2490 สำหรับสังคมไทย วุฒิสภาจึงไม่ได้มีที่มาจากรากฐานทางประวัติศาสตร์อะไรเหมือนอังกฤษ หรือไม่ได้มีที่มาจากการความจำเป็นของรูปแบบรัฐเหมือนประเทศสหรัฐอเมริกา แต่วุฒิสภาของไทยเป็นสถาบันทางการเมืองที่คณะรัฐประหารกับกลุ่มชนชั้นนำจารีตออกแบบมาเพื่อกำกับควบคุมและกดทับอำนาจของสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากการเลือกตั้ง โดยหลอกเราในหนังสือเรียนว่าจำเป็นต้องมีวุฒิสภาเพื่อช่วยกลั่นกรองกฎหมาย หรือเพื่อสร้างกลไกในการตรวจสอบถ่วงดุลการใช้อำนาจ

วุฒิสภาจึงเป็นป้อมปราการสำคัญของระบอบประชาธิปไตยแบบไทยๆ ที่ประชาชนและผู้แทนราษฎรซึ่งมาจากประชาชนควรถอดรื้อออกไป

“พวกเราถูกฝังหัวมาโดยตลอดว่าปัญหาของการเมืองไทยนั้น เกิดขึ้นจากนักการเมือง ที่มาจากการเลือกตั้ง  ดังนั้น จึงไม่แปลกที่เวลาเราจะปฏิรูปการเมืองกัน จึงพุ่งเป้าไปแต่การจัดการกับสภาผู้แทนราษฎรและรัฐบาล ซึ่งได้อำนาจโดยตรงมาจากประชาชน  ไม่ปฏิเสธว่านักการเมืองที่มาจากการเลือกตั้งยังมีปัญหาต้องแก้ไขปรับปรุงอีกหลายอย่าง แต่ผมอยากจะบอกว่า นักการเมืองที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้งอันตรายยิ่งกว่า เครือข่ายนักการเมืองที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้งสามารถใช้อำนาจได้ตามอำเภอใจ เป็นอภิสิทธิ์ชน ประชาชนตรวจสอบไม่ได้ แตะต้องไม่ได้ บางทีวิพากษ์วิจารณ์ก็ยังไม่ได้”

“เครือข่ายอำนาจเหล่านี้ฝังตัวอยู่ในระบอบประชาธิปไตยแบบไทยๆ อันศักดิ์สิทธิ์ อยู่เหนืออำนาจของประชาชน ไม่ว่าจะในนามความมั่นคงของชาติ ในนามตุลาการภิวัตน์ หรือในนามองค์กรอิสระที่อิสระอย่างสิ้นเชิงจากประชาชน ดังนั้น ถึงเวลาแล้วที่พวกเราควรต้องมาช่วยกันออกแบบระบบการเมืองกันใหม่ ให้อำนาจสูงสุดของประชาชน ปรากฎเป็นจริงให้ได้อย่างเป็นรูปธรรม มีระบบการแบ่งแยกอำนาจและการตรวจสอบถ่วงดุลการใช้อำนาจที่มีประสิทธิภาพและยึดโยงกับประชาชน ไม่เช่นนั้นปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองที่ร้าวลึกลงเรื่อยๆ ในรอบเกือบสองทศวรรษ จะไม่สามารถคลี่คลายลงไปได้”

พิธา อภิปรายว่า อยากเตือนด้วยความหวังดีว่า เราไม่สามารถปล่อยให้สิ่งที่เรียกว่าระบอบประชาธิปไตยแบบไทยๆ ฉุดรั้งและกัดกินสังคมไทยต่อไปได้อีกแล้ว เราเหลือเวลาอีกไม่มากนัก ที่จะต้องตั้งหลักกันใหม่ เพื่อช่วยกันพลิกฟื้นสังคมไทยให้พร้อมเผชิญหน้ากับโลกอนาคตที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เต็มไปด้วยความท้าทายแบบใหม่ๆ