‘โอไมครอน’ สายพันธุ์ย่อย BA.2 ไทยพบ 95.9% แล้ว คาดไม่เกิน 1-2 สัปดาห์ครอบคลุมทั้งหมด กรมวิทย์ฯ ยันไม่หลบวัคซีน

‘โอไมครอน’ สายพันธุ์ย่อย BA.2 ไทยพบ 95.9% แล้ว กรมวิทย์ฯ คาดไม่เกิน 1-2 สัปดาห์ครอบคลุมทั้งหมด ยัน BA.2 ไม่หลบวัคซีน พร้อมเปิดผลตรวจภูมิคุ้มกัน พบวัคซีนทุกสูตรกระตุ้นภูมิคุ้มกัน BA.2 ดีกว่า BA.1  โดยเฉพาะเข็ม 3 

วันที่ 11 เม.ย. 2565 นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ แถลงข่าว ภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโควิด-19 สายพันธุ์ย่อย BA.2 ว่า เมื่อมีเชื้อกลายพันธุ์ขึ้นเรื่อยๆ เราพบว่าภูมิคุ้มกันสายพันธุ์หนึ่ง อาจไม่ได้คุ้มกันอีกสายพันธุ์หนึ่ง ตอนนี้มีการระบาดของโควิดระลอกโอไมครอน ซึ่งมีสายพันธุ์ย่อย BA.1 BA.2 และ BA.3  ตอนนี้จะเห็นว่าโอไมครอน ทำให้ยอดรวมผู้ติดเชื้อสะสม กว่า 3 ล้านรายแล้ว โดยแต่ละวันมีผู้ติดเชื้อหลายหมื่นราย  แต่ขณะนี้มีคนได้รับวัคซีน เข็ม 2 กว่า 70% เข็ม 3 ประมาณ 35-36%

สถานการณ์ที่เราเฝ้าระวังในสัปดาห์ที่ผ่านมา โดยพบว่า BA.2 ขณะนี้มีผู้ติดเชื้อ 95.9% แล้ว ยังเหลือ  BA.1 อีกประมาณ 4% คาดว่าอีกไม่นานประมาณ 1-2 สัปดาห์  BA.2 จะเข้ามาครอบคลุมทั้งหมด 

นพ.ศุภกิจ กล่าวว่า การตรวจภูมิคุ้มกันมีความจำเป็น โดยเราตรวจภูมิคุ้มกันคนที่ได้รับวัคซีน จากการเก็บน้ำเลือด มาสู้กับตัวเชื้อไวรัสที่เราเพาะขึ้นมา เมื่อมีการระบาด หลักการคือนำน้ำเลือดมาเจือจางลงไปเรื่อยๆ กระทั่งถึงจุดที่ฆ่าไวรัสลดครึ่งหนึ่ง จะเป็นจุดที่เราหยุด  ซึ่งวิธีตรวจนี้ต้องตรวจในห้องปฏิบัติการที่มีความปลอดภัยระดับ 3 เท่านั้น ขณะนี้ไทยมีที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แห่งเดียวที่สามารถตรวจแบบนี้ได้ โดยการตรวจใช้เวลาประมาณ 7-8 วัน

ผลการตรวจเบื้องต้น เราพบว่า คนฉีดวัคซีน 2 เข็ม และ 3 เข็ม ไม่ว่าจะฉีดสูตรไหนก็ตามปรากฏว่าภูมิที่ลบล้างฤทธิไวรัสโอไมครอน BA.2 สูงกว่า BA.1 หมายความว่าภูมิจัดการ BA.2 ได้มากกว่า BA.1  ดังนั้นที่กังวลว่า BA.2 จะหลบวัคซีนได้มาก น่าจะไม่จริง แต่ตัวเลขยังไม่ค่อยน่าพอใจและการฉีดวัคซีนนานแล้วภูมิเริ่มตกเรื่อยๆ ดังนั้นเมื่อฉีดสองเข็มนานเกิน 1 เดือน ภูมิเริ่มลดลง ดังนั้นจึงบอกว่า 2 เข็มไม่น่าช่วยได้ แต่ถ้าฉีดเข็ม 3  แม้ผ่านมา 3 เดือน ภูมิก็ยังสูงพอสู้กับโรคได้อยู่ ส่วนหากว่ามีการฉีดนานกว่านี้ 3 เดือนจะเป็นอย่างไร เราจะค่อยๆ ทยอยทดสอบหลังจากนี้ 

นพ.ศุภกิจ กล่าวว่าข้อมูลของกรมควบคุมโรคน่าสนใจ วัคซีนสามารถป้องกันผู้สูงอายุเสียชีวิตจากการติดเชื้อโควิด-19 ได้ผลดีมาก ลดการเสียชีวิตได้ ซึ่งใครที่ยังลังเล ไม่อยากมาฉีดวัคซีน ขอให้ดูเพื่อเป็นการตัดสินใจในการมารับวัคซีน

โดยสรุป ผู้ที่ได้รับวัคซีนเข็ม 2 หรือเข็ม 3 เข็มกระตุ้นจะมีภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโอไมครอน โดยภูมิคุ้มกัน BA.2 สูงกว่า BA.1 ส่วนผู้ที่ได้รับวัคซีน 2 เข็ม นาน 1 เดือน ควรได้รับเข็มกระตุ้นเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโอไมครอน BA.2 ผู้ที่รับวัคซีนครบ ทุกสูตร 2 เข็มแล้ว ควรกระตุ้นด้วยเข็มที่ 3 ด้วยไฟเซอร์ หรือแอสตร้าเซนเนก้า ภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นสามารถลบล้างฤทธิ์โอไมรอน BA.2 ได้เพิ่มขึ้นและป้องกันการเกิดโควิดได้ดีกว่าการฉีดวัคซีนแค่ 2 เข็ม ดังนั้นจึงขอแนะนำให้ฉีดเข็มกระตุ้นโดยเร็ว ซึ่งจะสามารถช่วยลดการนอนโรงพยาบาล ลดการเกิดความรุนแรงถึงปอดอักเสบได้

นพ.ศุภกิจ กล่าวอีกว่าโดยหลักการฉีดบูสเตอร์ดีๆ ต้องเว้นระยะพอสมควร อย่างเข็ม 2 แล้วทิ้ง 1 เดือนไปฉีดเข็ม 3 อาจไม่ดีพอ แต่ก็ต้องพิจารณาเป็นกรณี เพราะวัคซีนบางชนิดทำภูมิตกเร็ว จะรออาจช้าเกินไป ซึ่งตรงนี้ก็มีข้อมูลให้คณะกรรมการฯ พิจารณาว่า อาจเป็นเงื่อนไข 1-3 เดือนหรือไม่ และต้องการให้ภูมิฯสูงเร็วขึ้น เป็นต้น ทั้งหมดเป็นข้อมูลตรวจภูมิฯ แต่ยังไม่ได้สรุปว่าต้องให้วัคซีนห่างเท่าไหร่ ที่สำคัญแน่ๆ คือ ฉีด 2 เข็มไม่พอ ต้องกระตุ้นด้วยเข็ม 3 การบูสจะช่วยป้องกัน และแพร่เชื้อในระดับหนึ่ง และอธิบายได้ว่า ตอนนี้คนไม่ค่อยมีอาการ อาการไม่ค่อยหนัก เพราะส่วนหนึ่งภูมิร่างกายจัดการเชื้อไปส่วนหนึ่ง แต่ไม่ได้ทั้งหมด ยังสามารถแพร่เชื้อได้ แต่ลดความรุนแรง ลดการเสียชีวิต ปอดอักเสบได้