ทำไมคนรุ่นใหม่ Gen Z ถึงชอบดูดวง-มูเตลู

แม้ว่าคนรุ่นใหม่อย่าง Gen Z จะถูกมองว่าน่าจะเป็นกลุ่มคนที่ไม่น่าจะใส่ใจกับเรื่องโหราศาสตร์มากที่สุด เพราะเติบโตมาในยุคที่ทุกอย่างสามารถพิสูจน์ได้ทางวิทยาศาสตร์ ไม่หลงเชื่ออะไรง่ายๆ ต้องมีหลักฐานและเหตุผลทฤษฎีต่างๆ มายืนยัน และยังเรียนรู้เทคโนโลยีต่างๆ ได้ไว แต่กลับกลายเป็นว่า ชาว Gen Z นี่แหละที่ให้ความสนใจกับการเรื่อง “มูเตลู” หรือศาสตร์การดูดวง การบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ มากไม่แพ้คนรุ่นเก่าอย่างมีนัยยะสำคัญ

ทำไมคนรุ่นใหม่ถึงชอบดูดวง

เมื่อไรก็ตามที่มีการเปลี่ยนแปลงใหญ่ๆ ทั้งเศรษฐกิจ การเมือง สังคม คนมักที่ยึดเหนี่ยวทางใจ ในยุคที่คน โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ เข้าถึงข่าวสารบ้านเมืองต่างๆ ได้ฉับไวกว่าในยุคอดีตมาก จากการอ่านข่าวในโซเชียลมีเดีย บทความออนไลน์ และเข้าถึงคอนเทนต์ต่างๆ จากต่างประเทศได้มากและรวดเร็วยิ่งขึ้น จึงอาจเป็นเหตุผลที่ทำให้คนรุ่นใหม่ได้รับรู้ข่าวสารจำนวนมาก จนเกิดเป็นความวิตกกังวลในชีวิตว่าตัวเองจะต้องทำอย่างไรต่อไป ควรเรียนต่อสายไหน ควงทำงานที่ไหน ควรลงทุนกับอะไรถึงจะดีที่สุด จนเป็นเหตุให้ในระยะหลังๆ ชาว Gen Z สนใจเรื่องมูเตลูมากกว่าเจนอื่นๆ

จากข้อมูลของ Positioningmag.com ระบุว่า Gen Z สนใจเรื่องมูเตลูมากถึง 73.2% โดยมุ่งเน้นไปที่เรื่องเรียนเป็นหลักถึง 73% ตามด้วยเรื่องเงินทอง 60.7% ข้อมูลจากสถาบันวิจัยความเป็นอยู่ ฮาคูโฮโด อาเซียน (ประเทศไทย) ระบุว่า 5 อันดับสิ่งที่สายมูเตลูต้องการมูมากที่สุด ได้แก่ การเงิน 44%, โชคลาภ 17%, สุขภาพ 12%, การงาน 8% และการเรียนและความรักอีก 3% โดย Gen Z มีพฤติกรรมการมูเตลูที่แตกต่างไปจากเจนเก่าๆ จากการสวดมนต์หรือตามไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ ผลสำรวจจาก AU Poll ของมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ ระบุว่า วิธีการมูเตลูที่ Gen Z นิยมมากที่สุดคือการดูดวง ลายมือ ไพ่ยิปซี ที่สูงถึง 77.4% รองลงมาเป็นการอธิษฐานขอพร 72.5%, ไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ 69.6%, มูสีมงคล 60.3%, และมูเลขมงคล 46.3%

เหตุผลที่คน Gen Z สนใจเรื่องมูเตลูและดูดวงมากกว่าคนเจนอื่นๆ อาจมาจากหลายปัจจัยที่เชื่อมโยงกับการเติบโตและวิถีชีวิตในยุคปัจจุบัน ได้แก่

1. ความไม่แน่นอนและความเครียดในชีวิตประจำวัน  

คน Gen Z เติบโตขึ้นมาในช่วงเวลาที่โลกเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน ทั้งในเรื่องเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม ซึ่งทำให้พวกเขารู้สึกว่าชีวิตมีความไม่มั่นคง การดูดวงหรือการมูเตลูจึงเป็นทางเลือกในการหาที่พึ่งทางใจและความมั่นใจในการตัดสินใจต่างๆ

2. การแสวงหาความหมายและการยึดเหนี่ยวทางจิตใจ

แม้จะเป็นเจเนอเรชันที่มีการเข้าถึงข้อมูลและเทคโนโลยีมากที่สุด แต่คน Gen Z ก็ยังคงต้องการแสวงหาความหมายในชีวิต การดูดวงและความเชื่อเรื่องมูเตลูจึงเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้พวกเขารู้สึกว่ามีสิ่งที่คอยชี้นำหรือสนับสนุนชีวิตของพวกเขา พวกเขามีความคิดอยู่ในหัวของตัวเองอยู่แล้ว เพียงแค่ต้องการกำลังใจ การสนับสนุนว่าทุกอย่างจะดีขึ้น หรือหากมีความไม่มั่นใจที่จะทำอะไรให้สำเร็จ ก็ต้องการที่ยึดเหนี่ยวทางใจว่า หากทำสิ่งเหล่านี้จะทำให้สิ่งที่หวังได้ผลขึ้นมาจริงๆ แม้ว่าจะรู้ดีว่าการตั้งใจเรียน ตั้งใจทำงาน จะทำให้ได้เกรดดีๆ หรือได้เงินตามที่คาดหวัง แต่ในเรื่องของจิตใจที่จะเป็นกำลังใจให้ทำสิ่งเหล่านั้นให้สำเร็จ เป็นสิ่งที่ตัวของพวกเขาเองเติมเต็มให้หัวใจของตัวเองไม่ได้ เลยหันมาพึ่งการดูดวง หมอดู และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ เพื่อความมั่นใจให้กับตัวเองนั่นเอง

3. โซเชียลมีเดียและวัฒนธรรมการแชร์

โซเชียลมีเดียมีบทบาทอย่างมากในการส่งเสริมความสนใจในเรื่องมูเตลูและการดูดวง แพลตฟอร์มอย่าง Instagram, TikTok หรือ YouTube มักจะมีเนื้อหาเกี่ยวกับการดูดวง การทำพิธีเสริมดวง หรือเคล็ดลับเสริมโชคลาภ คน Gen Z ที่ใช้เวลาออนไลน์มากจึงมีโอกาสเข้าถึงเนื้อหาเหล่านี้ได้ง่าย และชอบแชร์หรือพูดคุยเกี่ยวกับประสบการณ์ของตนเองในกลุ่มเพื่อน เมื่อถูกกล่อมเกลาจากข้อมูลคอนเทนต์ต่างๆ ที่ได้เห็นอยู่บ่อยๆ ก็ทำให้เริ่มมีความเชื่อ มีความอยากลองดูดวง หรือทำกิจกรรมเสริมดวงต่างๆ มากยิ่งขึ้น เหมือนการดูรีวิวสินค้าและบริการบ่อยๆ จนในวันหนึ่งก็ตัดสินใจกดสั่งซื้อสินค้าและบริการนั้นๆ นั่นเอง

4. การเปิดกว้างต่อความเชื่อที่หลากหลาย

คน Gen Z มักจะมีความคิดที่เปิดกว้างและยอมรับความหลากหลายทางความเชื่อมากกว่าคนเจเนอเรชันก่อนๆ ทำให้พวกเขาไม่รู้สึกว่าการดูดวงหรือมูเตลูเป็นเรื่องแปลกหรือขัดแย้งกับความคิดแบบวิทยาศาสตร์ พวกเขามองว่าความเชื่อเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของการใช้ชีวิตและความสนุกสนาน บางส่วนก็มีความเชื่อจริงจังถึงขั้นยอมจ่ายเงินหลักหมื่นหลักแสนเพื่อการทำพิธีกรรมต่างๆ ด้วยหวังว่าจะทำให้โชคชะตาของตัวเองดีขึ้น แต่บางส่วนก็เพียงแค่ดูดวง ซื้อสินค้าและบริการหลักร้อยหลักพันเพียงเพื่อความสบายใจ เพื่อมุ่งหน้าต่อไปตามที่ตัวเองวางแผนเอาไว้ด้วยความมั่นใจ ไม่ได้หวังให้ดวงทำทางชีวิต เพียงแต่ช่วยเปิดทางให้ดำเนินชีวิตได้ง่ายขึ้น สบายใจขึ้นเท่านั้น

5. ความเชื่อแบบผสมผสานระหว่างเก่าและใหม่ 

คน Gen Z มักจะผสมผสานความเชื่อแบบดั้งเดิมเข้ากับวัฒนธรรมใหม่ๆ เช่น การดูดวงแบบตะวันตกหรือการใช้เทคโนโลยีในการทำนายดวงผ่านแอปพลิเคชันต่างๆ ดูดวงผ่าน LINE, TikTok, Facebook, X การสวมเครื่องประดับมูเตลูที่มีการออกแบบให้ทันสมัยมากยิ่งขึ้น ศาสตร์ตัวเลขที่นำมาใช้กับเบอร์โทรศัพท์ รวมถึงภาพ wallpaper มือถือ สิ่งเหล่านี้ทำให้พวกเขาสามารถปรับตัวเข้ากับความเชื่อที่ตอบโจทย์ชีวิตยุคใหม่ได้ง่ายขึ้น

ทั้งหมดนี้ทำให้เรื่องมูเตลูและการดูดวงเป็นสิ่งที่น่าสนใจและเข้าถึงได้ง่ายสำหรับคน Gen Z มากกว่าคนเจเนอเรชันอื่นๆ ที่อาจไม่ได้เติบโตมากับสภาพแวดล้อมหรือเทคโนโลยีแบบเดียวกัน เพราะการมูเตลูของคน Gen Z ไม่ได้มีแต่การสวดมนต์ไหว้พระเท่านั้น

โหราศาสตร์แม่นจริงหรือ ทำไมหลายคนถึงเชื่อแบบนั้น

หลายคนอาจรู้สึกว่าบุคลิกภาพของตัวเองตรงกับที่ราศีบอก เช่น ราศีบอกว่าเป็นคนดื้อรั้น เราก็อาจจะรู้สึกว่า “ใช่เลย นั่นแหละเรา!” โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ที่มักอ่านดวงชะตาเป็นประจำ และเช็กว่าราศีของตัวเองจะเข้ากันได้กับคนที่กำลังคุยหรือคบอยู่หรือไม่

แต่ทำไมโหราศาสตร์ถึงดูแม่น? คำตอบง่ายๆ ก็คือ คำทำนายมักจะถูกเขียนขึ้นมาให้กว้างพอที่จะเข้าได้กับชีวิตของคนส่วนใหญ่ ไม่ว่าใครก็อาจจะรู้สึกว่าคำทำนายตรงกับตัวเองในบางจุด เพราะลักษณะที่ราศีกำหนดไว้มักจะครอบคลุม เช่น เป็นคนดื้อรั้น เป็นคนฉลาด หรือกำลังมีความรัก ซึ่งเป็นลักษณะที่ทุกคนแสดงออกในชีวิตในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งอยู่แล้ว

อีกเหตุผลหนึ่งก็คือ เราในฐานะมนุษย์มีแนวโน้มที่จะเชื่อในสิ่งที่สนับสนุนความคิดที่เรามีอยู่แล้ว หากคุณเชื่อว่าคุณเป็นคนซื่อสัตย์ เมื่ออ่านคำทำนายว่าคุณเป็นคนซื่อสัตย์ คุณจะรู้สึกว่ามันใช่และละเลยส่วนอื่นที่อาจจะไม่ตรง

นอกจากนี้ บุคลิกของเราก็ไม่ได้คงที่ เราเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลาและสถานการณ์ต่างๆ ดังนั้นไม่ว่าคำทำนายจะพูดถึงอะไร ก็มีโอกาสที่จะ “ตรง” กับเราในบางช่วงของชีวิตเสมอ

ดังนั้น โหราศาสตร์มักจะใช้คำพูดที่กว้างๆ หรือเป็นคุณสมบัติที่คนทั่วไปแสดงออกในช่วงชีวิต ทำให้เรารู้สึกว่ามันตรงและแม่นยำ ทั้งที่จริงๆ แล้วมันเป็นเรื่องของจิตวิทยาและความเป็นทั่วไปของคำทำนายเองมากกว่า

ท้ายที่สุด ไม่ว่าจะเชื่อหรือไม่เชื่อ ก็ขึ้นอยู่กับแต่ละคน โหราศาสตร์อาจจะไม่ได้มีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ที่แน่นอน แต่ก็ยังคงเป็นสิ่งที่หลายคนใช้ในการทำความเข้าใจตัวเองและชีวิต

เปิดตัวเลขธุรกิจดูดวงในไทย กำลังไปได้สวย

การจัดตั้งธุรกิจด้านความเชื่อและความศรัทธาในไทย ในปี 2562 และ 2563 มีจำนวนธุรกิจที่จดทะเบียนกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้าปีละ 11 รายเท่ากัน โดยในปี 2562 มีมูลค่าเงินทุนรวมถึง 15.4 ล้านบาท และในปี 2563 มีมูลค่าเงินทุนรวม 7.59 ล้านบาท ในขณะที่ในปี 2564 มีจำนวนธุรกิจที่จดทะเบียนมากขึ้นเป็น 20 ราย ปี 2565 จำนวน 24 ราย และปี 2566 จำนวน 33 ราย ซึ่งมีธุรกิจด้านความเชื่อและความศรัทธาจดทะเบียนในไทยมากขึ้นเรื่อยๆ ในทุกๆ ปี โดยมีมูลค่าเงินทุนรวมสูงขึ้นทุกปีตามมาด้วย จาก 13.41 ล้านบาทในปี 2564, 27.45 ล้านบาทในปี 2565 และ 26.88 ล้านบาทในปี 2566 ส่วนในปี 2567 ข้อมูลจนถึงเดือนเมษายนพบว่ามีการจัดตั้งธุรกิจสายมูเตลูไปมากถึง 12 รายภายใน 4 เดือนเท่านั้น มูลค่าเงินทุน 7.51 ล้านบาท จึงเห็นได้ว่าการเติบโตของธุรกิจความเชื่อในไทยกำลังไปได้สวย โดยมีผู้เล่นจำนวนไม่มากด้วย

คุณอรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมธุรกิจการค้า กล่าวว่า การที่คนรุ่นใหม่หันมาสนใจกิจกรรมสายมูกันมากขึ้น อาจมาจากความกังวลเรื่องเงินทอง สุขภาพ อาชีพ จนต้องการสร้างขวัญกำลังใจ จึงทำให้ธุรกิจสายนี้เติบโตได้ดี เพราะอาจทำให้ผู้บริโภคมีความมั่นใจมากขึ้น โดยขยายตัวอย่างมากทั้ง online และ offline เหล่า influencer และผู้เชี่ยวชาญด้านศาสตร์ความเชื่อผลิตสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นภาพ wallpaper หน้าจอและเคสโทรศัพท์มือถือ เครื่องแต่งกาย เครื่องประดับ ข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ เครื่องสำอาง ที่ปรับรูปแบบให้ทันสมัยมากขึ้น เลขมงคล สีมงคล วัตถุมงคล เครื่องราง รวมไปถึงการดูดวงและฮวงจุ้ย เป็นต้น

หมอดู ≠ จิตแพทย์

แม้ว่าการเข้าถึงหมอดูในไทยจะง่ายกว่าจิตแพทย์ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าหมอดูกับจิตแพทย์จะทำหน้าที่แทนกันได้ ค่าปรึกษาจิตแพทย์ที่ว่าแพงๆ เผลอๆ บางคนจ่ายเงินให้กับการดูหมอ การซื้อวัตถุมงคล สินค้ามูเตลูต่างๆ เยอะกว่าหลายเท่าตัวนัก หากใช้เงินอย่างไม่ระมัดระวัง อาจทำให้เกิดปัญหาทางการเงินในระยะยาว ควรตั้งงบประมาณและประเมินความคุ้มค่าก่อนที่จะใช้จ่ายในเรื่องเหล่านี้ รวมถึงระวังการหลอกลวงจากผู้ที่แสวงหาผลประโยชน์ด้วย

ในขณะที่จิตแพทย์มุ่งเน้นการรักษาปัญหาทางจิตใจและสุขภาพจิตโดยตรง เช่น การรักษาโรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล โรคจิตเภท หรือปัญหาความเครียดในชีวิตประจำวัน จุดประสงค์คือการรักษาและช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตอย่างปกติและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ดังนั้นหากคุณมีสัญญาณความผิดปกติของร่างกาย เช่น กินไม่ได้ นอนไม่หลับ ซึมเศร้า ไม่มีเรี่ยวแรงทำอะไร หรือไปถึงขั้นอยากจบชีวิต แน่นอนว่าตัวเลือกเดียวที่คุณต้องพบคือจิตแพทย์เท่านั้น

การดูดวงและสินค้าและบริการมูเตลูต่างๆ อาจเป็นวิธีที่ช่วยสร้างกำลังใจให้ตัวเองได้ แต่หากเรายึดติดมากเกินไปจนทุกการตัดสินใจในชีวิตต้องขึ้นอยู่กับดวงหรือการทำนาย อาจทำให้เราสูญเสียการควบคุมชีวิตของตัวเอง เพราะการดูดวงไม่ได้ช่วยแก้ปัญหาในชีวิต แต่เป็นการที่ทำให้เรารับรู้ ตระหนัก และระมัดระวังกับปัญหาที่จะเกิดขึ้น เพื่อเตรียมการรับมืออย่างเหมาะสม เราจึงควรใช้วิจารณญาณและความรอบคอบในการตัดสินใจเพื่อทำตาม ไม่ใช่พึ่งพาคำทำนายเพียงอย่างเดียว และอย่าปล่อยให้ความเชื่อกลายเป็นสิ่งที่ควบคุมชีวิตหรือทำให้คุณเสียสมดุลในชีวิตประจำวันไปโดยสิ้นเชิงจนไม่เหลือความเป็นตัวเองอีกต่อไป

เพราะชีวิตเรา เราลิขิตเอง

อ้างอิง:

TNN 

Positioningmag.com

สถาบันวิจัยความเป็นอยู่ ฮาคูโฮโด อาเซียน (ประเทศไทย)

กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์

Mind is the Master

Metro.co.uk

Photos:

Freepix