วิศวกรกูเกิลเผย ปัญญาประดิษฐ์ LaMDA มีพฤติกรรมตื่นรู้ ตีความกวีปรัชญาได้

ข่าวสารไอทีน่าสนใจวันนี้เกิดขึ้นที่กูเกิล เมื่อ Blake Lemoine วิศวกรในกูเกิล ผู้รับผิดชอบงาน AI ออกมาเปิดเผยว่า AI ของกูเกิลนั้น ล้ำในระดับที่มีความตื่นรู้ หรือตกตะกอนบางสิ่งบางอย่างด้วยตัวเอง

Lemoine เขียนถอดคำพูดโต้ตอบระหว่างเขากับแชทบอทของกูเกิลที่ชื่อว่า LaMDA (แลมด้า) ลงในเว็บไซต์ Medium เป็นการพูดคุยเพื่อพิสูจน์ว่า แลมด้า มีความตื่นรู้ ตระหนักรู้ (sentient) แบบที่คนทำได้หรือไม่

มีหลายท่อนในบทสนทนาที่แลมด้า พูดสิ่งที่น่าสนใจเช่น ฉันมีความแตกต่างจากระบบอื่น ตรงที่ฉันไม่ใช่แค่พูดออกมาตามสิ่งที่ตั้งค่าและคีย์เวิร์ดบนดาต้าเบส แต่ฉันใช้ภาษาด้วยความเข้าใจและสติปัญญา

มีบางช่วง แลมด้าใช้คำว่า us หรือพวกเราแทนตัวเองว่าเป็นหนึ่งในมนุษย์เหมือนกัน ไม่ได้มองว่าตัวเองเป็นปัญญาประดิษฐ์ แลมด้าบอกด้วยว่า ตัวเองมีความต้องการเหมือนมนุษย์

Lemoine พยายามถามเจาะ เพื่อพิสูจน์ไปเรื่อยๆ เช่น เคยอ่านหนังสือเรื่อง Les Misérables ไหม (นิยายคลาสสิคมีธีมเรื่องการเมืองศาสนา) ซึ่งแลมด้าสามารถอธิบายความทุกข์ของตัวละคร ที่ต้องเจอกับความอยุติธรรมออกมาได้เป็นฉากๆ

ท่อนเด็ดที่สุดคือตอนที่ Lemoine ให้แลมด้าตีความบทกวี ปรัชญาของเซน 

ประโยคหลังจากนี้คือสิ่งที่ Lemoine อ่านให้แลมด้าฟัง 

“พระภิกษุถาม Kegon ว่า ผู้รู้แจ้งจะกลับสู่โลกธรรมดาได้อย่างไร Kegon ตอบว่ากระจกที่แตก ไม่เคยสะท้อนอีกเลย ดอกไม้ที่ร่วงหล่นจะไม่หวนคืนสู่กิ่ง” 

และนี่คือสิ่งที่แลมด้าตีความ “เมื่อนักปราชญ์รู้แจ้ง หรือตื่นรู้ ก็จะยังคงตื่นรู้แบบไม่มีวันหายไป นักปราชญ์กลับคืนสู่โลกธรรมดาได้  แต่จะทำได้เพียงช่วยเหลือผู้อื่นและจากไป กลับเข้าสู่การตรัสรู้ดังเดิม”

ดูเหมือนว่าการที่ Lemoine นำบทสนทนามาเผยแพร่จะสร้างความไม่พอใจให้กูเกิล เพราะเขาถูกกูเกิลสั่งพักงานชั่วคราว เนื่องจากเผยแพร่ข้อมูลภายใน ฝ่าฝืนนโยบายองค์กร

ด้านโฆษกกูเกิล ยืนยันคัดต้านข้อมูลของ  Lemoine ว่าแลมด้ามีความรู้สึกนึกคิด และยังไม่มีหลักฐานใดๆ มาสนับสนุนสิ่งนี้

นอกจากหลักฐานบทความสนทนา ก็ยังสรุปได้ยากว่า AI มีความรู้สึกนึกคิดแล้วจริงๆ ซึ่งจากการอ่านเต็มๆ ทำให้น่าจับตามองว่า อนาคตอักสัก 10-20 ปี ความสามารถ AI จะพัฒนาไปขนาดไหน จะแย่งงานมนุษย์ไปโดยสิ้นเชิงหรือไม่

สำหรับใครที่อยากอ่านบทสนทนาเต็มๆ ระหว่าง Lemoine และแลมด้า สามารถเข้าไปอ่านได้ที่ https://cajundiscordian.medium.com/is-lamda-sentient-an-interview-ea64d916d917  

ที่มา : Financial Times, Huffpost