สรุป วิกฤตยกเลิกเที่ยวบิน เหตุนักบิน-คนทำงานไม่พอ

จากการแพร่ระบาดของโควิด-19 เป็นเวลาเกือบสองปี ทำอุตสาหกรรมการบินเจ็บหนัก ต้องยุบบริษัททิ้ง ปลดคน พักงานไม่มีกำหนด บางสายการบินก็หนีตายด้วยการหาโมเดลธุรกิจใหม่ๆ 

สนามบินต่างๆ พบกับความว่างเปล่าเนื่องจากผู้โดยสารทุกคนต้องอยู่บ้าน เพื่อลดการแพร่ระบาด 

แต่ตอนนี้ สถานการณ์เริ่มดีขึ้น อุตสาหกรรมการบินกลับมาเปิดน่านฟ้าอีกครั้ง หลังจากการหยุดชะงักไปเป็นปี 

คำถามคือ สายการบินที่เจ็บหนัก และอยู่ในช่วงฟื้นตัว พร้อมหนือยังกับคลื่นนักเดินทางลูกใหญ่ เพราะจำนวนผู้โดยสารกลับมาเพิ่มอย่างรวดเร็ว จนสายการบินก็ไม่รู้ว่าจะทำอย่างไรกับพวกเขา

วันนี้ TODAY Bizview จะมาเล่าให้ฟังถึงปัญหาที่อุตสาหกรรมการบินกำลังเผชิญอยู่ และอนาคตว่าจะสามารถกลับมาสดใสเหมือนก่อนช่วงโควิด-19 ได้มั้ย

[ นักบินไม่พอ เที่ยวบินยกเลิกบ่อย ]

ข้อมูลจาก Cirium เผยว่า จำนวนเที่ยวบินประจำในเดือนนี้ กลับขึ้นมาเทียบเท่ากับจำนวนเที่ยวบินในปี 2019 อยู่ที่ 89% จากการฟื้นตัวของอุตสาหกรรมการบินทั่วโลก และมาตรการผ่อนปรนในหลายๆ ประเทศ 

มันพิสูจน์ให้เห็นว่า มีผู้โดยสารจำนวนมากพร้อมบินทันทีที่ข้อจำกัดด้านการเดินทางหายไป และจะยังช่วยอัดฉีดรายได้ให้กับสายการบินได้อีกครั้ง

แต่ความต้องการที่เพิ่มขึ้น ทำให้สนามบินและสายการบินหลายแห่ง รับมือไม่ทันกับลูกค้าที่อยู่ๆ ก็พุ่งพรวดขึ้นมา 

Martin Chalk หัวหน้าสมาคมนักบินสายการบินอังกฤษกล่าวว่า “สายการบินที่มีพนักงานไม่เพียงพอ สามารถเลือกที่จะลดจำนวนเที่ยวบินยอมลดส่วนแบ่งทางการตลาด (market share) หรือยอมที่จะรับความเสี่ยง กับการที่จะไม่สามารถเติมเต็มการบริการในเที่ยวบินได้”

การฟื้นตัวในสหรัฐฯ นำหน้าประเทศอื่นๆ ทั่วโลก เนื่องจากตลาดภายในที่แข็งแกร่ง ทำให้ตารางการบินยังมีมากกว่า 80% เทียบเท่ากับจำนวนเที่ยวบินก่อนเกิดโรคระบาด

ความล่าช้าและการยกเลิกเที่ยวบินพุ่งสูงขึ้นในหลายจุดในช่วงปีที่ผ่านมา สร้างมูลค่าความเสียหายแก่สายการบินสหรัฐฯกว่า 100 ล้านดอลลาร์ แผนการเดินทางของลูกค้าหลายแสนรายหยุดชะงัก แม้แต่ลูกเรือบางคนก็ยังถูกบังคับให้นอนที่สนามบิน 

สายการบินต่างๆ เช่น Spirit, JetBlue, และ Alaska มีแพลนจะลดตารางเที่ยวบินในช่วงฤดูใบไม้ผลิและฤดูร้อน ซึ่งเป็นช่วงพีคของการเดินทาง เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหา

ทางด้านสมาคมพันธมิตรนักบิน ได้ยื่นฟ้องต่อสายการบินดังกล่าว เพราะเห็นว่า สายการบินดังกล่าว ‘ไม่พร้อมสำหรับการฟื้นตัวของการจราจรการบิน’ และจะไม่แปลกใจว่า สายการบินดังกล่าวจะมีปัญหากับตารางการบินในฤดูร้อน จากสภาพอากาศที่แปรปวนเป็นอย่างมาก 

เนื่องจากสายการบิน ไม่มีนักบินเพียงพอที่จะจัดการกับตารางบินที่แน่นได้ ตรงข้ามกับนักท่องเที่ยวชาวอเมริกันเอง ที่พร้อมสำหรับการเดินทางช่วงฤดูร้อนอย่างเต็มที่

[ สนามบินทั่วโลก รับมือนักเดินทางไม่ทัน ]

Scott Kirby หัวหน้าผู้บริหาร United Airlines บอกว่าโครงสร้างพื้นฐานของอุตสาหกรรมสายการบิน ไม่สามารถกลับไปสู่อัตราการเติบโตอย่างรวดเร็วเหล่านี้ และยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ขัดขวางอีกด้วย

อย่างที่สนามบินแมนเชสเตอร์ มีผู้โดยสารต่อคิวยาวนานกว่า 5 ชั่วโมง ทำให้แถวต่อคิวล้นออกจากอาคารผู้โดยสาร

ในขณะที่ easyJet และ British Airways ยกเลิกเที่ยวบินหลายร้อยเที่ยวในเดือนนี้ เพราะขาดแคลนพนักงานจากการติดเชื้อโควิด-19 ในหมู่ลูกเรือ สนามบินดับลินของไอร์แลนด์ ถึงกับต้องเกณฑ์ทหารเพื่อช่วยเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย 

ในขณะที่สนามบินซิดนีย์ต้องเผชิญกับความพลุกพล่านในช่วงเทศกาลอิสเตอร์สุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ถือเป็นความวุ่นวายที่สุดในรอบสองปีที่ผ่านมา

นอกจากนี้ สายการบินในยุโรปบางแห่งลดจำนวนเที่ยวบินเพื่อป้องกันการหยุดชะงักในนาทีสุดท้าย และสายการบินบางแห่งขึ้นราคาตั๋วเครื่องบิน เพื่อลดความต้องการลง 

[ จ้างงานในอุตสาหกรรมการบินเป็นหมื่นๆ ตำแหน่ง ]

ผลกระทบของโควิด-19 คือการลดจำนวนพนักงานลงในอุตสาหกรรมการบิน โดย Oxford Economics ระบุว่า ในเดือนกันยายน 2021 ที่ผ่านมา มีงานด้านการบินลดลง 2.3 ล้านตำแหน่ง เมื่อเทียบกับระดับก่อนเกิดโควิด 

ซึ่งตัวเลขดังกล่าวรวมถึงพนักงานจ้างเหมาที่ทำงานในสนามบินลดลง 29% เช่น พนักงานดูแลภาคพื้นดิน ที่ตกงานถึง 1.7 ล้านคน

ก่อนหน้านี้ Swissport หนึ่งในบริษัทจัดการภาคพื้นดินรายใหญ่ของโลก ได้ลดจำนวนพนักงานไป 55,000 คน ผ่านการเลิกจ้างพนักงานและลูกจ้างร่วมกัน ทำให้พนักงานเหลือเพียง 10,000 คน 

และในเดือนมกราคมปีนี้ ที่สถานการณ์กลับมาเป็นปกติ พนักงานของบริษัทดีดกลับมาเป็น 45,000 คน และขณะนี้บริษัทกำลังดำเนินการว่าจ้างพนักงานใหม่อีก 17,000 คน

Charlie Cornish ผู้บริหารระดับสูงของ Manchester Airports Group กล่าวว่า “สนามบินในตอนเหนือของอังกฤษได้เปลี่ยนจาก ‘โหมดเอาตัวรอด’ หลังจากการแพร่ระบาดของโอมิครอน เป็น ‘การฟื้นตัวที่น่าทึ่ง’ 

แต่ความจริงคือ ขณะนี้เราไม่มีจำนวนพนักงานเพียงพอ เพื่อให้บริการในระดับที่ผู้โดยสารของเราสมควรได้รับ”

ในขณะที่อุตสาหกรรมการบินกำลังจ้างงานอย่างบ้าคลั่ง การเตรียมการด้านความปลอดภัยที่เพิ่มขึ้น ทำให้การรับสมัครพนักงานใหม่เป็นไปได้ยาก 

Stephen Cotton เลขาธิการสหภาพแรงงานขนส่งระหว่างประเทศแสดงความเห็นว่า“ความวุ่นวายที่เกิดขึ้นตอนนี้มาการตัดสินใจที่ผิดพลาดของสายการบินและรัฐบาล ซึ่งรัฐบาลควรสนับสนุนเพิ่มเติม

“เราสูญเสียพนักงานกว่า 2 ล้านคนจากอุตสาหกรรมนี้ และตอนนี้ก็มีพนักงานที่เหลืออยู่จำนวนน้อยมาก ที่ยังต้องทำหน้าที่ และรองรับอารมณ์ของผู้โดยสารด้วย” 

อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวโต้แย้งว่า ความไม่แน่นอนในสองปีที่ผ่านมา มีความจำเป็นที่ต้องทำยกเลิกการว่าจ้างพนักงานออก ซึ่งเป็นการตัดสินใจที่ยากลำบากมาก

[ แล้วสายการบินต่างๆ จะสามารถกลับมาสร้างกำไรได้หรือไม่? ]

โดยรวมแล้ว หน่วยงานการค้าคาดการณ์ว่าอุตสาหกรรมทั่วโลกจะยังคงขาดทุน 1.1 หมื่นล้านดอลลาร์ในปีนี้ เนื่องจากจำนวนผู้โดยสารจะยังไม่ฟื้นตัวเต็มที่ โดยผลขาดทุนสุทธิโดยรวมระหว่างปี 2020 ถึง 2022 จะอยู่ที่ 2 แสนล้านดอลลาร์

ถึงแม้สายการบินรายใหญ่สามรายของสหรัฐฯ อย่าง American Airlines, United Airlines, และ Delta จะขาดทุนในไตรมาสแรก แต่ก็คาดหวังว่าจะมีผลกำไรในไตรมาสที่สอง ถึงแม้ว่าราคาน้ำมันจะพุ่งสูงขึ้นก็ตาม

สำหรับสายการบินหลายแห่งในยุโรป การเพิ่มขึ้นของเที่ยวบินในช่วงฤดูร้อน จะเป็นจุดเปลี่ยนจากการขาดทุนหลายพันล้านยูโร ให้กลับมาทำกำไรได้ โดยไม่ได้คำนึงถึงการหยุดชะงักของเที่ยวบิน

Alex Irving นักวิเคราะห์ด้านการบินของ Bernstein กล่าวว่า “ปีนี้จะเป็นปีของสายการบินในยุโรป ที่จะกลับมาสร้างกำไรอีกครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสายการบินระยะสั้น”

การฟื้นตัวดังกล่าวได้รับแรงผลักดันจากการเดินทางพักผ่อน และผู้คนที่มาเยี่ยมเยียนเพื่อน และครอบครัวในต่างประเทศ ในขณะที่การเดินทางเพื่อธุรกิจฟื้นตัวช้าลง 

การฟื้นตัวของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเกิดขึ้น ถึงแม้จะมีการรุกรานยูเครนของรัสเซีย และอัตราเงินเฟ้อที่พุ่งสูงขึ้น 

ผู้บริหารบางคนยังตั้งคำถามว่า ภาวะนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นแบบนี้ เป็นเฉพาะช่วงเห่อหลังเปิดประเทศหรือไม่ หรือจะยังคงอยู่ต่อไปได้ยาวๆ 

ที่มา : Financial Times, CNBC