หลังจากกระทรวงการคลังประกาศในราชกิจจานุเบกษาเกี่ยวกับเกณฑ์การขอใบอนุญาตจัดตั้ง ‘ธนาคารไร้สาขา’ (Virtual Bank) เมื่อวันที่ 5 มี.ค. 2567 ที่ผ่านมา
หนึ่งในเกณฑ์การออกใบอนุญาตได้ระบุไว้ว่า ต้องตั้งสำนักงานใหญ่ในไทย โดยมีทุนจดทะเบียนไม่น้อยกว่า 5,000 ล้านบาทในระยะแรก และต้องไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาทในระยะปกติ หรือในช่วงดำเนินธุรกิจ
จนเกิดเป็นข้อครหาว่า ทุนจดทะเบียนที่สูงเป็นการเอื้อให้มีแต่กลุ่มทุนใหญ่สามารถเข้าถึงธุรกิจได้หรือไม่นั้น
‘วิภาวิน พรหมบุญ’ ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายกลยุทธ์สถาบันการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ได้ให้เหตุผลในส่วนนี้ว่า สาเหตุที่การจัดตั้ง Virtual Bank ต้องใช้ทุนจดทะเบียนสูงถึง 5,000 ล้านบาทนั้น ทางหน่วยงานได้มีการทำข้อมูลศึกษาจากการจัดตั้งธนาคารไร้สาขาในต่างประเทศมาเป็นอย่างดี
โดยพบว่าในระยะแรก เป็นช่วงที่บริษัทมีภาระค่าใช้จ่ายสูงมากจากการดำเนินการต่างๆ การตั้งทุนจดทะเบียนไว้สูงก็เพื่อให้มั่นใจได้ว่า บริษัทจะสามารถดำเนินการได้โดยยังมีสถาพคล่องมากเพียงพอจนกว่ากำไรจากการดำเนินธุรกิจในระยะปกติจะเข้ามา
นอกจากนี้ ยังพบว่า แม้หลายประเทศจะประสบความสำเร็จอย่างมาก เช่น บราซิล จีน และเกาหลี แต่ก็มีอีกหลายประเทศที่ไม่ประสบความสำเร็จ เนื่องจากมีการอนุญาตให้บริษัทขนาดเล็กสามารถจัดตั้งธนาคารไร้สาขาได้ กลายเป็นว่าพอดำเนินการต่อไปไม่ไหวก็ต้องปิดตัวลง
ทั้งนี้ จุดประสงค์หลักของการจัดตั้ง Virtual Bank คือการมองหานวัตกรรมทางการเงินใหม่ๆ ที่ยังไม่เคยมีมาก่อน ซึ่งจะต้องมีประโยชน์ต่อประชาชน ต่อการพัฒนาประเทศ รวมถึงสร้างการแข่งขันในธุรกิจที่เหมาะสมเพื่อให้เกิดเป็นผลประโยชน์ต่อผู้ใช้บริการในอนาคต และจะต้องไม่ก่อให้เกิดผลเสียหรือมีปัญหาตามมา
สำหรับบริษัทที่สนใจยื่นขอใบอนุญาตสามารถส่งข้อมูลเพื่อเขารับการพิจารณาจากธนาคารแห่งประเทศไทยและกระทรวงการคลัง ภายในระยะเวลา 6 เดือน นับตั้งแต่ 20 มี.ค. – 19 ก.ย. 2567
หลังจากนั้น ธปท.และกระทรวงการคลังจะใช้ระยะเวลาภายใน 9 เดือน ในการประเมินคุณสมบัติของบริษัท ซึ่งจะเริ่มนับตั้งแต่วันสุดท้ายที่สิ้นสุดการยื่นขอใบอนุญาต
โดยรายชื่อของผู้ที่ผ่านเกณฑ์และได้รับใบอนุญาตในการจัดตั้งธนาคารไร้สาขา จะได้ทราบพร้อมกันในช่วงกลางปี 2568 และหลังจากนั้นบริษัทที่ได้รับใบอนุญาตจะต้องดำเนินการเตรียมความพร้อมและเริ่มธุรกิจภายในระยะเวลา 1 ปี
ทั้งนี้ ในวันที่ 19 มี.ค. ทาง ธปท.จะมีการจัดประชุมให้ความรู้และอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับหลักเกณฑ์การขอใบอนุญาตจัดตั้งธนาคารไร้สาขา ผู้ที่สนใจสามารถลงทะเบียนได้แล้วตั้งแต่วันนี้จนถึงวันที่ 13 มี.ค. 2567
