ผู้เชี่ยวชาญด้านนวัตกรรมธุรกิจ แนะภาคธุรกิจปรับขบวนทัพ รับมือปีเศรษฐกิจปี 2021

 เข้าสู่ปี 2021 ทศวรรษใหม่ที่ภาคธุรกิจต้องเจอมรสุมกระหน่ำทั้งโรคระบาด และ  Digital Disruption มหิดลชวนภาคธุรกิจตั้งหลัก ขึ้นให้ถูกขบวน ด้วยทรัพยากรที่เริ่มร่อยหรอ ผู้ประกอบการต้องคิดหนักมากขึ้น

ดร.ตรียุทธ พรหมศิริ อาจารย์ผู้เชี่ยวชาญด้านนวัตกรรมธุรกิจ NEO Academy วิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า จากการพูดคุยกับผู้ประกอบการในช่วงปีที่ผ่านมา ข่าวดีคือทุกคนเรียนรู้ที่จะปรับตัว แต่ข่าวไม่สู้ดีนักคือทรัพยากรและกำลังใจลดน้อยถอยลง จากการทุ่มเงิน คน เวลา ในการทดลองปรับตัวเพื่อไม่ให้ตกขบวน การขับเคลื่อนองค์กรไปต่อในปี 2021 จึงต้องดูตั้งแต่หัวจรดท้ายขบวนว่าวิ่งไปอย่างพร้อมเพรียงกันอยู่หรือไม่ ถ้าเปรียบเป็นรถไฟที่ต่อให้มีนับร้อยนับพันโบกี้ แต่ที่ขาดไม่ได้เลยคือ 4 โบกี้หลัก ดังต่อไปนี้

1. การเห็นภาพใหญ่ของโลกธุรกิจยุคดิจิทัล (Digital Business Management)

โบกี้แรกมีความสำคัญสำหรับเจ้าของธุรกิจหรือผู้นำเป็นอย่างมาก คือการเห็นภาพใหญ่ของโลกธุรกิจยุคดิจิทัล (Digital Business Management) สิ่งที่ทุกธุรกิจควรทำคือเตรียมพร้อมบุคลากรให้มี “Digital Literacy” หรือ “ความรู้ทางดิจิทัล” ไม่ต่างอะไรกับที่ครั้งหนึ่งเราต้องเรียนคณิตศาสตร์ หรือ ภาษาอังกฤษ ความรู้ทางดิจิทัลคือความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัลที่มีอยู่ในปัจจุบันให้เกิดประโยชน์สูงสุด ธุรกิจจึงจะสามารถที่จะทำ “Digital Transformation” หรือการ “ทรานส์ฟอร์ม” ธุรกิจเข้าสู่โลกดิจิทัลได้ นั่นคือการที่ธุรกิจยอมรับเอาเทคโนโลยีดิจิทัลต่าง ๆ เข้ามาใช้ เพื่อปรับปรุง เปลี่ยนแปลง หรือทดแทนรูปแบบสินค้าหรือบริการที่ยังไม่ได้เป็นดิจิทัล

2. การสร้างแบรนด์ (Digital Branding Management)

โบกี้ที่สองคือเรื่องของการสร้างแบรนด์ (Digital Branding Management) ในโลกการแข่งขันดิจิทัลที่ธุรกิจแข่งกันด้วยความเร็ว แต่สินค้าบางอย่าง เช่น กล้องฟิล์ม แผ่นเสียง ที่ควรจะตกยุคกลับได้รับความนิยม แสดงว่าสินค้านั้นยังสามารถ ‘สื่อสารความเชื่อ’ บางอย่าง เช่น ชีวิตที่ดีไม่จำเป็นต้องเร็ว หรือ Nostalgia – ความคิดถึงวันวาน หากชุดความเชื่อนั้นโดนใจผู้บริโภคก็สามารถยืนหยัดอย่างแข็งแกร่งได้ แม้จะเป็นธุรกิจที่อยู่มานานจึงยังต้องกลับมาตรวจสอบคุณค่าของแบรนด์ (Revisiting Brand Value) ให้ลึกซึ้งมากขึ้น ในโลกของ Digital Branding เปลี่ยนการให้คุณค่ามากกว่าแค่เรื่อง Corporate Identity (อัตลักษณ์องค์กร) ที่มุ่งเน้นการสื่อสารเชิงสัญลักษณ์ต่าง ๆ สู่ Corporate Reality (ตัวตนที่แท้จริงขององค์กร) ที่คนเชื่อและอยากที่จะรับรู้ “ความจริง” เปรียบเหมือนอยากรู้จักนิสัยใจคอพื้นเพของมนุษย์คนหนึ่ง ต้องระวังไว้ว่าโลกดิจิทัลเปิดช่องให้แบรนด์มีหลากหลายตัวตนจนลูกค้าอาจสับสน ดังนั้น การเรียนรู้ที่จะสร้างจุดยืนและรับมือเมื่อเกิดวิกฤติ จึงเป็นสิ่งที่ผู้ประกอบการต้องมีองค์ความรู้ติดตัวไว้

3. การทำการตลาด (Digital Marketing Management)

โบกี้ที่สาม เข้าสู่เรื่องของการทำการตลาด (Digital Marketing Management) ไม่มีคำถามว่าการตลาด Offline หรือ Online ดีกว่าอีกต่อไป แต่เป็น Everyline (Omni channel) มองโลกการตลาดแบบไร้รอยต่อ ส่งมอบประสบการณ์ไปถึงลูกค้าได้ในทุกจุด (Touchpoint) โลกของดิจิทัลมาร์เกตติ้งที่หมุนเร็วมาก นักการตลาดต้องเรียนรู้ไปพร้อมกับผู้บริโภคแบบเรียลไทม์ ทำการทดสอบแบบ A/B testing อยู่เสมอ ยุคนี้มีสิ่งที่เรียกว่า Digital Footprint ที่ลูกค้าทิ้งร่องรอยอะไรบางอย่างไว้ให้ศึกษา การทำ Data Optimization หรือ การใช้ประโยชน์จากข้อมูลให้มากที่สุด จึงเป็นคำตอบของการทำการตลาดดิจิทัลที่ทุกอย่างวัดผลและตีค่าออกมาได้ แตกต่างกับการทำการตลาด Offline ที่ข้อมูลต่าง ๆ มีไม่เพียงพอในการกำหนดกลยุทธ์ และไม่ทันเวลา

4. การอุดรอยรั่วการบริหารภายใน

โบกี้สุดท้ายสำคัญไม่แพ้การมุ่งหารายได้ คือการอุดรอยรั่วการบริหารภายใน ในเรื่องการบริหารนวัตกรรมโซ่อุปทานและโลจิสติกส์ (Innovative Supply Chain & Logistics Management) หลายคนเข้าใจว่าเป็นเรื่องของการขนส่งเพียงอย่างเดียว แต่แท้จริงแล้ว คือการตรวจสอบคุณภาพทุกอย่างของกิจการตั้งแต่ INPUT > PROCESS > OUTPUT ยิ่งความเร็วของธุรกิจเพิ่มขึ้น พร้อมกับการประสานงานติดต่อในหลายช่องทาง ดูจะยิ่งเพิ่มอัตราความเป็นไปได้ของการสูญเสียและความผิดพลาด หากเราสามารถลดความสูญเสียได้ เช่น ลดอัตราการส่งของเสีย ลดระยะเวลาที่จะใช้ในการส่งข้อมูลระหว่างแผนก เมื่อทุกอย่างมีประสิทธิภาพขึ้นรวมกัน สิ่งที่ธุรกิจจะได้เพิ่มมากขึ้นนั่นก็คือ กำไรที่มากขึ้น

ดร.ตรียุทธ กล่าวเพิ่มเติมว่า อีกอย่างที่คนทำธุรกิจยุคใหม่ควรคำนึงถึง คือการ Leverage Outsources & Resources ปรับเปลี่ยนมุมมองจาก “เราต้องเก่งทุกอย่าง” มาเป็น “ไม่มีใครที่เก่งทุกอย่างและไม่มีใครที่จำเป็นต้องทำทุกสิ่ง” ในโลกของ Platform Business ได้เอื้อให้เชื่อมโยงกับพาร์ทเนอร์ทางธุรกิจต่าง ๆ ได้ง่ายขึ้น นักธุรกิจควรรู้จักเลือกเฉพาะสิ่งที่เป็นหัวใจหลักของธุรกิจด้วยตัวเอง ย้อนมามองดูปี 2020 ถ้าใครรู้สึกว่าเห็นแสงที่ปลายอุโมงค์อยู่บ้าง ได้เวลาที่ผู้บริหารต้องเลือกขบวนรถไฟคันที่จะพาทะลุอุโมงค์ไปให้ได้ ภาคการศึกษาก็พร้อมเป็นพี่เลี้ยงให้กับผู้ประกอบการได้ไปต่อ