ชาไทยกลายเป็นหนึ่งในเครื่องดื่มที่ปังที่สุดของยุคนี้ไปแล้ว

ข้อมูลจาก Dataset ทำการสำรวจข้อมูลบนโลกออนไลน์หรือ Social listening ในเดือนพฤศจิกายนปี 2023 พบว่าแบรนด์ชาไทยที่เป็นที่พูดถึง (Brand mention) และได้รับการมีส่วนร่วม (Brand Engagement) มากที่สุดคือ ‘ชาตรามือ’ ที่ 14.6% และ 35.4%

ชาตรามือคือผู้ริเริ่มการเรียกชานมสีส้ม ๆ ที่คุ้นตาคนไทยว่าชาไทย และที่สำคัญคือชาไทยนี้เองได้พาบริษัทที่มีอายุกว่า 103 ปีแห่งนี้กวาดรายได้ไปมากกว่า 2,000 ล้านบาทในปีที่ผ่านมา

TODAY Bizview ขอพาย้อนอดีตไปเจาะลึกเบื้องหลังความสำเร็จของร้านชาแห่งนี้กัน

‘ตรามือ’ ชื่อแบรนด์ที่ลูกค้าเรียกกันเอง

ย้อนกลับไปในปี พ.ศ.2463 ซาแป่ พาพี่น้อง 8 คนอพยพจากเมืองแต้จิ๋ว ประเทศจีนเข้ามาตั้งถิ่นฐานที่ประเทศไทย ครอบครัวของซาแป่มีความเชี่ยวชาญเรื่องการผลิตชาตั้งแต่สมัยอยู่ที่ประเทศจีน  เขาตัดสินใจเปิดร้านชาจีนร้อนชื่อลิมเมงกี บนถนนเยาวราช เป็นธุรกิจกงสีที่นำเข้าชาจีน ชาอู่หลง แลชาเขียว จากเมืองจีนมาขาย

หลังเปิดมานานกว่า 20 ปี ร้านชาขายดิบขายดีมาก แต่ร้านกลับถูกระเบิดทำลายในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง จึงต้องย้ายร้านไปอยู่ที่ซอยผดุงด้าว ถนนเยาวราช ใกล้ ๆ กับร้านเดิม เน้นขายชาจีน ชาเขียว ชาอู่หลงและเพิ่มชาแดงเข้ามาขายในร้านด้วย

แต่เมื่อเวลาผ่านมา ชาร้อนเริ่มไม่เป็นที่นิยมในประเทศไทย ทางร้านจึงนำชาแดงมาชงเป็นชาไทยและชาดำเสิร์ฟพร้อมน้ำแข็งให้เข้ากับอากาศร้อน ๆ ของบ้านเรา

ต่อมาซาแป่เริ่มเห็นว่าคนไทยสามารถปลูกชาเองได้ จึงนำชาจากจังหวัดเชียงรายมาผลิตและขายส่งชาให้ร้านยี่ปั๊วไปขายร้านน้ำต่าง ๆ ต่อ ควบคู่กับการขายชาที่ยังไม่มีชื่อยี่ห้ออย่างเป็นทางการ แต่ใช้โลโก้เป็นรูปมือยกนิ้วโป้ง เพื่อแสดงถึงคุณภาพที่ยอดเยี่ยมและอร่อย ลูกค้าเลยเรียกว่าชาตรากา ชาตราเหรียญ ตามรูปข้างหลังซองที่มีรูปกาน้ำชาอยู่บนใบชา และเหรียญหลาย ๆ เหรียญวางเรียงกัน แต่ชื่อที่ฮิตที่สุดคือชื่อชาตรามือ 

ทายาทรุ่นที่ 2 ของชาตรามือเลือกใช้ชื่อชาตรามือและโลโก้แบบเดิมมาจนถึงปัจจุบัน และขยายธุรกิจของซาแป่ที่จากเดิมเน้นขายชาให้ร้านน้ำชา มาตั้งโรงงานใบชาสยามทำชาบรรจุกระป๋องส่งให้ร้านค้าปลีก และคิดค้น ‘ชาไทย’ ที่เป็นเอกลักษณ์ และสื่อว่าชาของร้านนี้เป็นชาที่ผลิตในประเทศไทย

โดยหนึ่งในลูกค้าคนสำคัญคือ Cafe Amazon ที่สั่งชาจากชาตรามือ 88.5 ตันต่อเดือน

ต่อมาชาตรามือเริ่มมองเรื่องการขยายธุรกิจ จึงร่วมมือกับทายาทรุ่นที่ 3 ต่อยอดด้วยการเปิดหน้าร้านตามห้างสรรพสินค้า สถานีรถไฟฟ้า จุดที่คนสัญจรไปมา ไปพร้อมกับการรีแบรนด์ใหม่ เพื่อให้ใกล้ชิดกับผู้บริโภคมากขึ้น

หนึ่งในเมนูจุดกระแสที่ทำให้ชาตรามือเป็นที่พูดถึงมากที่สุดคือชากุหลาบ ที่ทางร้านตั้งใจนำมาขายในช่วงเทศกาลวันวาเลนไทน์ แต่ด้วยสรรพคุณที่ช่วยเป็นยาระบายอ่อน ๆ ทำให้เมนูนี้ได้รับเสียงตอบรับที่ดีอย่างล้นหลาม 

ชาไม่ใช่แค่เครื่องดื่ม แต่เป็นวัตถุดิบด้วย

หลังจากชากุหลาบได้รับกระแสตอบรับเป็นอย่างดี ชาตรามือเริ่มพัฒนาเครื่องดื่มสูตรใหม่ ๆ ให้ตอบโจทย์ผู้บริโภคที่หลากหลาย ทั้งเครื่องดื่ม vegan เครื่องดื่มน้ำตาลน้อยสำหรับกลุ่มคนรักสุขภาพ หรือลูกค้าที่ต้องการความสะดวกและชงเครื่องดื่มภายในบ้านด้วยการออก ‘แคปซูลชาไทย’ สำหรับชงกับเครื่อง Nespresso 

ต่อมาทางร้านเริ่มหันกลับมาทบทวนว่าผลิตภัณฑ์ชาของร้านไม่ได้ทำได้เฉพาะเครื่องดื่มอย่างเดียว แต่ยังสามารถนำไปทำขนมหวานได้อีกด้วย

หนึ่งในสินค้าที่ทำให้แถวหน้าร้านชาตรามือยาวเหยียดอีกรอบคือไอศครีม Soft serve รสชาเขียวและชาไทย ที่ขายดีจนกำลังการผลิตหน้าร้านไม่เพียงพอ ตามมาด้วยไอศครีมชาดอกไม้อย่างมะลิอัญชัญ และกุหลาบ ในโอกาสวันแม่ และโกโก้ที่ขายดีไม่แพ้กัน

ชาไทยของชาตรามือไม่ได้ออกมาแค่รูปแบบของหวานเย็นชื่นใจอย่างไอศครีมอย่างเดียว แต่ชาตรามือยังร่วมมือกับอีกหลายแบรนด์ ทำให้ชาตรามือกลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย

ตั้งแต่การร่วมมือกับ Cheevit Cheeva ร้านของหวานจากเชียงใหม่ขาย Thai Tea Soft Cake และ Assam Tea Soft Cake เค้กหน้านิ่มสุดละมุนรสชาไทยและชาอัสสัม ร่วมมือกับเกมออนไลน์ Home Sweet Home นำตัวละครในเกมมาพัฒนาเป็นสูตรชาพีชราตรี 

รวมไปถึงการร่วมมือกับร้านเครื่องดื่มต่าง ๆ เช่น ร่วมมือกับ Plantae ผู้ผลิตโปรตีนจากพืชชื่อดังของไทยออกเมนู ชาไทยและโกโก้โปรตีนเชค สำหรับจำหน่ายหน้าร้าน และ Plantae x ChaTraMue Complete Plant Protein ใส่กระปุกสำหรับชงที่บ้าน

และล่าสุดต้นปี 2024 ชาตรามือร่วมมือกับ Chester’s ร้านอาหาร fast food ของไทยเปิดตัวเมนูไก่ & ฟรายส์ ชาไทยตรามือ ตามกระแสชาไทยที่ฮิตอยู่ในตอนนี้

คนไทยยืนหนึ่ง กินคาวผสมหวาน Chester’s x ชาตรามือ ออกเมนูใหม่ ไก่-เฟรนช์ฟรายส์ คู่ ‘ซอสชาไทย’

https://workpointtoday.com/chester-x-chatramue/

เรียกง่าย ๆ ว่าถ้าสินค้าไหนต้องการชาไปสร้างปรากฎการณ์ใหม่ ๆ ชาตรามือก็พร้อมจะร่วมมือผลักดันกระแสนี้ไปด้วย

ชาชงมูลค่าระดับโลกมูลค่าหลักพันล้านบาท

หนึ่งในความตั้งใจของชาตรามือ คือการทำให้อุตสาหกรรมชาและทำให้ชาไทยกลายเป็นที่ยอมรับของคนทั่วโลก

ถ้าเริ่มจากสำรวจตลาดในประเทศไทย ตอนนี้ชาตรามือมีหน้าร้านกว่า 150 สาขา และมีส่วนแบ่งการตลาดในตลาดชาชงประมาณ 70-80% แล้ว

เมื่อติดตลาดในประเทศแล้ว ชาตรามือก็ขยายสาขาไปสร้างปรากฏการณ์ในต่างประเทศถึง 10 ประเทศ ได้แก่ บรูไน กัมพูชา จีน ฮ่องกง เกาหลีใต้ มาเลเซีย เมียนมาร์ สิงคโปร์ ฟิลิปปินส์ เวียดนาม ซึ่งได้รับกระแสตอบรับล้นหลาม ในระดับที่มีคนมาต่อแถวรอเป็นชั่วโมงก่อนร้านเปิดในหลายประเทศเลยทีเดียว ทำให้รายได้ของชาตรามือเติบโตอย่างต่อเนื่อง

โดยรายได้ของบริษัท ชาไทย อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด ผู้ผลิตชายี่ห้อชาตรามือ

ปี 2565 มีรายได้ 2,104 ล้านบาท กำไร 43 ล้านบาท

ปี 2564 มีรายได้ 1,977 ล้านบาท กำไร 40 ล้านบาท

ปี 2563 มีรายได้ 1,599 ล้านบาท กำไร 32 ล้านบาท

ปี 2562 มีรายได้ 1,798 ล้านบาท กำไร 37 ล้านบาท

ส่วนรายได้ของบริษัท ทิพย์ธารี จำกัด ที่ดำเนินการร้านชาตรามือ

ปี 2565 มีรายได้ 785 ล้านบาท กำไร 116 ล้านบาท

ปี 2564 มีรายได้ 419 ล้านบาท กำไร 40 ล้านบาท

ชาตรามือมีรายได้มาจากชาปรุงสำเร็จ 40% ชาเขียว 40% และผลิตภัณฑ์อื่น ๆ 20%

หนึ่งในเหตุผลที่ร้านชาเล็ก ๆ กลายเป็นร้านชาระดับพันล้านที่เติบโตไปไกล จนสามารถจำหน่ายได้มากกว่า 10 ประเทศ เป็นเพราะทายาททุกคนเรียนรู้และพยายามปรับตัวตามพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลานั่นเอง

Source : 

https://datawarehouse.dbd.go.th/company/profile/n4BVnlkkLkiFkAY9sEiB5ASY221hZRv7XVoMQ-Mmd9UOKkPEJymS4Q9LDHmZJEud

https://datawarehouse.dbd.go.th/company/profile/q92dht0cMiv6xZXxTOxHOFqWnO4D0Q6TrV_ncFDBHFoRJNCKjKcl4dsAODzE3Vge

https://www.cha-thai.com/history

https://www.cha-thai.com/distributors

https://www.thepeople.co/interview/business/51392

https://www.kasikornbank.com/th/business/sme/ksmeknowledge/article/smestory/pages/chatramue_cross-century-thai-tea.aspx

https://www.marketingoops.com/news/biz-news/chatramue-launch-thai-tea-capsule/

https://www.bangkokbiznews.com/business/business/1072869

https://www.facebook.com/tha.nud.chim/posts/3138761403029084/

https://www.longtungirl.com/12069

https://marketeeronline.co/archives/309649

https://www.brandbuffet.in.th/2024/01/chesters-x-chatramue-collabs-fusion-menu/