คืนต้นคริสต์มาสสู่ฟาร์ม แล้วมาเช่าต้นเดิมใหม่ วิธีลด ‘ก๊าซเรือนกระจก’ ของคนอังกฤษ

ชาวอังกฤษในปี 2023 มีภารกิจต้นปีที่ต่างไปจากเดิม ไม่ใช่การขนต้นคริสต์มาสไปทิ้งอีกต่อไป แต่เป็นการยกกระถางต้นสนคืนสู่ฟาร์ม แล้วรอรับกลับมาในเทศกาลคริสต์มาสครั้งถัดไป

มาลองดูกันว่าการเช่าต้นคริสต์มาสช่วยลดการสร้างก๊าซเรือนกระจกกว่า 100,000 ตันขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศได้อย่างไร

ตามธรรมเนียมตะวันตก บรรยากาศคริสต์มาสได้เริ่มขึ้นตั้งแต่ต้นเดือนธันวาคมในทุกปี ทุกบ้านจะเริ่มขนต้นสนสีเขียวสดมาวางไว้กลางห้องนั่งเล่น กลิ่นของต้นสนตัดสดใหม่ยิ่งทำให้ทุกคนตื่นเต้นกับการประดับสิ่งละอันพันละน้อยห้อยตามกิ่งก้าน ไหนจะต้องเตรียมหาซื้อของขวัญมอบให้คนในครอบครัว

ตัวเลขปี 2022 สะท้อนว่าชาวอังกฤษใช้จ่ายไปกับเทศกาลนี้เฉลี่ยสูงถึง 548 ปอนด์ (ประมาณ 23,000 บาท) ต่อครัวเรือน คนส่วนใหญ่จึงประหยัดค่าใช้จ่ายด้วยการนำของตกแต่งของปีก่อนกลับมาห้อยใหม่

แต่สำหรับต้นสนสดมีทางเลือกเดียวเท่านั้นคือการซื้อใหม่ แน่นอนว่าราคาต้นสนไม่เคยถูกลง ท่ามกลางภาวะเงินเฟ้อพุ่งสูงปีที่แล้ว ต้นคริสต์มาสสดมีราคาเฉลี่ยที่ 88 ปอนด์ (ประมาณ 3,700 บาท)

ในทุกปี ต้นสนกว่า 7 ล้านต้นถูกตัดมาเพื่อประดับเทศกาลคริสต์มาสสุขสันต์ในบ้านของชาวอังกฤษ แต่ช่วงเวลาแห่งความสุขมักผ่านไปไวเสมอ เพียงสามสัปดาห์ต้นสนอายุน้อยเหล่านี้กลับถูกโยนทิ้ง

ภาพสุสานต้นสนหลังปีใหม่สร้างความสะเทือนใจให้กับสองหนุ่มสาว Jonathan Mearns และ Catherine loveless เป็นอย่างมาก จนวันหนึ่ง ทั้งคู่ตัดสินใจว่า พอกันที! ต้นสนเหล่านี้ต้องไม่ตายเปล่า ไอเดียการเลี้ยงต้นคริสต์มาสและปล่อยเช่าจึงเกิดขึ้นทางตอนใต้ของกรุงลอนดอน

London Christmas Tree Rental ได้เริ่มโมเดลการหมุนเวียนต้นคริสต์มาสมาตั้งแต่ปี 2018 ซึ่งโดนใจชาวลอนดอนเข้าเต็มเปา

หากเข้าไปดูเว็บไซต์ในปัจจุบันจะพบว่า ใครอยากได้กระถางต้นคริสต์มาสไปวางที่บ้านปลายปี 2023 ต้องจองตั้งแต่วันนี้ ส่วนในระหว่างปี เหล่าต้นสนน้อยใหญ่จะถูกเลี้ยงในดินให้เติบโตตามใจชอบ เมื่อใกล้ถึงเดือนธันวาคมจะถูกย้ายลงสู่กระถาง พร้อมขนย้ายเข้าบ้าน

จากต้นคริสต์มาสไร้ชีวิตที่เป็นเพียงของประดับในเทศกาล การเช่าต้นไม้มีชีวิตทำให้เกิดกิจกรรมใหม่ในบ้านเพิ่มขึ้น

เริ่มตั้งแต่การขับรถไปรับต้นไม้จากฟาร์ม การหาที่อยู่อาศัยชั่วคราวให้ต้นไม้ เช่น ไม่ควรวางไว้ใกล้เตาผิงหรือฮีตเตอร์มากเกินไป และควรทะนุถนอมดูแลรดน้ำต้นไม้ทุกวัน โดยช่วงเวลาที่ต้นสนสามารถอยู่ในกระถางได้คือ ไม่เกินสามสัปดาห์ครึ่ง หลังจากนั้นต้องกลับมาสู่ดินใหม่

เสียงตอบรับของผู้เช่าบ้านรายหนึ่งบอกว่า การเช่าต้นไม้ช่วยให้เธอรู้สึกผิดน้อยลง เธอสามารถบอกลูกชายได้ว่าต้นคริสต์มาสต้นนี้จะกลับมาใหม่ และลูกชายเธอจะไม่รู้สึกฝังใจกับภาพที่ต้องโยนต้นไม้ลงสุสานไป

ในวันที่ 3-5 มกราคมหลังเทศกาลปีใหม่ จึงเป็นช่วงเวลาเก็บต้นคริสต์มาสคืนสู่ฟาร์ม หากบ้านไหนต้องการเช่าต้นคริสต์มาสต้นเดิม สามารถตั้งชื่อต้นไม้สุดโปรดแล้วแขวนป้ายห้อยไว้ได้ ทาง London Christmas Tree Rental ยินดีที่จะดูแลมันในปีถัดๆ ไป

แน่นอนว่าเมื่อถึงเวลาที่ต้นสนโตเกินกว่ามุดเข้าประตูบ้านได้ ทางฟาร์มจะนำไปปลูกในป่าเป็นการถาวร โดยเชื่อหรือไม่ว่าต้นสนพันธุ์นอร์เวย์สามารถสูงได้ถึง 40 เมตร และมีอายุยืนกว่า 1,000 ปี

นอกจากในลอนดอน ยังมีฟาร์มต้นคริสต์มาสในเมืองเลสเตอร์ที่ได้รับความนิยมจากบ้านเรือนทั่วอังกฤษอย่าง Galvaston Farm ที่ส่งต้นไม้ไปพร้อมกับตาข่ายคลุมกิ่งก้านที่ย่อยสลายได้ และกระถางที่ทำจากวัสดุคงทน โดยมีต้นไม้เพียง 2% ที่คืนมาในสภาพปลูกต่อไม่ได้ ซึ่งยังดีกว่าการตัดต้นไม้ที่ตายร้อยเปอร์เซ็นต์

คอนเซ็ปต์ของระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน หรือ Circular Economy ช่วยให้สังคมปรับตัวเข้าสู่ความยั่งยืนได้อย่างรวดเร็ว การแปรรูปต้นคริสต์มาสให้กลายเป็นปุ๋ย (Recycle) ไม่ใช่ทางออกที่ดีที่สุดอีกต่อไป

ซากต้นคริสต์มาสตกเป็นภาระให้กับสำนักงานเขตอยู่เสมอ ในทุกเขตจะมีการจัดจุดทิ้งต้นคริสต์มาสตามสวนสาธารณะ โดยเจ้าหน้าที่จะนำเครื่องย่อยต้นไม้มาตัดบด ให้กลายเป็นเศษไม้ชิ้นเล็กชิ้นน้อยทำเป็นปุ๋ย

แต่ต้นสนไม่ใช่ปุ๋ยที่ดีเลย ใบเข็มของมันย่อยยากกว่าใบไม้ปกติ อีกทั้งกระบวนการย่อยสลายตามธรรมชาติกลับสร้างก๊าซมีเทน ที่มีความเข้มข้นของการสร้างก๊าซเรือนกระจกมากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ถึง 25 เท่า

ทั้งนี้ ข้อมูลจาก Carbon Trust ระบุว่า คาร์บอนฟุตปรินท์ที่เกิดจากการฝังกลบต้นสนขนาด 6 ฟุต เทียบเท่า 16 กิโลคาร์บอน นั่นหมายถึงการสร้างก๊าซเรือนกระจก 100,000 ตันทุกปีจากต้นคริสต์มาส 7 ล้านต้น

การใช้ต้นคริสต์มาสซ้ำ (Reuse) ช่วยลดการสร้างมลภาวะให้กับโลกได้ประมาณหนึ่ง อย่างไรก็ตาม สังคมตะวันตกกำลังพยายามผลักดันให้ลดกิจกรรมต่างๆ ในเทศกาลคริสต์มาสลงไปอีก (Reduce)

อาทิ การรณรงค์ให้คนใช้ของจากในบ้านหรือสวนมาตกแต่งต้นคริสต์มาสแทน เลิกการห่อของขวัญด้วยกระดาษ เปลี่ยนมาห่อด้วยผ้าพันคอที่เอาไปใช้ต่อได้ดีกว่า รวมทั้งการเลิกส่งการ์ดปีใหม่เพื่อลดขยะ ส่งเป็นการ์ดออนไลน์แทนก็ได้นะ

นักแสดงอังกฤษรุ่นใหญ่อย่าง Emma Thompson เคยประกาศว่าจะฉลองคริสต์มาสอย่างยั่งยืนด้วยการเลิกให้ของขวัญไปเลย เพื่อลดการสร้างขยะในทุกๆ ขั้นตอน

เพราะของขวัญคริสต์มาสไม่จำเป็นต้องอยู่ในรูป “สิ่งของหรือของประดับ” การมอบมิตรภาพและสร้างประสบการณ์ดีๆ ร่วมกันก็ถือเป็นของขวัญที่ล้ำค่าไม่แพ้ใคร

อ้างอิง

https://www.londonchristmastreerental.com

How much are Christmas trees in 2022?