“คอนกรีตทนไฟ” ทางเลือกใหม่แก้ปัญหา “ขยะก้นบุหรี่”

ก้นบุหรี่ เป็นขยะที่มักถูกมองข้าม เพราะขนาดเล็กจึงทำให้คิดว่า เป็นขยะที่ไม่อันตรายและไม่สร้างปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม แต่แท้จริงแล้วขยะก้นบุหรี่มีปริมาณมาก จะส่งผลกระทบต่อธรรมชาติไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าขยะพลาสติก

ปริมาณขยะก้นบุหรี่ที่ถูกทิ้งโดยประมาณจากยอดการจำหน่ายบุหรี่ ในปี 2561 เพียงปีเดียวในประเทศไทย มีจำนวนถึง 18,508.15 ล้านมวล หรือ 3146.39 ตัน และผลการสำรวจปริมาณขยะทะเลทั่วโลกของทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยจอร์เจีย ในปี 2561 ประเทศไทยติดอันดับที่ 5 ประเทศที่มีขยะในทะเลมากที่สุด เพราะขยะก้นบุหรี่ เป็นขยะที่พบมากที่สุดในบริเวณชายหาด ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในวงกว้างอย่างคาดไม่ถึง

พฤติกรรมการทิ้งขยะก้นบุหรี่อย่างเกลื่อนกลาดตามที่สาธารณะของผู้สูบบุหรี่ ทำให้ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมปนเปื้อนสารเคมี เช่น ท็อกซิน นิโคติน สารหนู ยาฆ่าแมลง และสารก่อมะเร็งกว่า 60 ชนิด หากปนเปื้อนในดินจะส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของพืชและปนเปื้อนในน้ำทำให้เป็นอันตรายต่อสัตว์และสิ่งมีชีวิต

นอกจากนี้ ก้นบุหรี่ ซึ่งผลิตจากเซลลูโลสอะซิเตท หรือพลาสติกที่ผลิตจากพืช จึงใช้ระยะเวลาการย่อยสลายนานถึง 10 ปี ดังนั้นหากไม่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้สูบบุหรี่ ขยะก้นบุหรี่จะถูกสะสมในปริมาณมากจนกลายเป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยาก

ผลการศึกษาพฤติกรรมผู้สูบบุหรี่ของน.ส.แพรวา รุ่งทิวาสุวรรณ, น.ส.จัสมิน มาหา และนายสุทธิพัฒน์ ประทีปพิชัย นิสิตวิทยาลัยนวัตกรรมสื่อสารสังคม มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว) พบว่า ร้อยละ 36 ของผู้สูบบุหรี่ มีความรู้เรื่องผลกระทบของก้นบุหรี่ต่อสิ่งแวดล้อมในเกณฑ์น้อย และร้อยละ 86 รู้สึกว่า การทิ้งขยะก้นบุหรี่ลงถังสำหรับทิ้งขยะก้นบุหรี่ เป็นเรื่องยุ่งยากแม้ถังสำหรับทิ้งขยะก้นบุหรี่มีระยะห่างออกไปเพียงเล็กน้อย อีกทั้งร้อยละ 87.3 ของผู้สูบบุหรี่มีพฤติกรรมการทิ้งก้นบุหรี่โดยการเหยียบลงพื้น นอกจากนี้ ยังไม่มีใครทราบว่าขยะก้นบุหรี่สามารถนำไปรีไซเคิลเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ได้ การแสดงให้เห็นถึงประโยชน์จากการรีไซเคิลจึงเป็นหนทางในการแก้ไขปัญหานี้

ผู้ศึกษาจึงได้พัฒนานำขยะก้นบุหรี่ไปรีไซเคิลเป็น คอนกรีตทนไฟ เพราะคุณสมบัติของเซลลูโลสอะซิเตทจะช่วยสร้างความเหนียวและไม่ติดไฟ สามารถนำไปเป็นส่วนประกอบของคอนกรีตทนไฟ ให้มีความแข็งแรงมากขึ้น ไม่แตกหักง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในขั้นตอนการไล่น้ำในคอนกรีตทนไฟ ซึ่งมักจะมีปัญหาแตกหักเสียหายเพราะการคายน้ำ แต่เมื่อเติมเส้นใยจากก้นบุหรี่ทำให้คายน้ำได้เร็ว แต่ยังคงความแข็งอยู่สามารถพัฒนาต่อยอดเป็นนวัตกรรมเชิงพาณิชย์ให้กับผู้สนใจต่อไปเพื่อเป็นการลดปริมาณขยะได้อย่างยั่งยืน