ทำไมหนอ จ้าง Vendor มาทีไร เรากลายเป็นผู้ประสบภัยทุกที

มีใครในที่กำลังอ่านบทความของผมอยู่นี้ที่ทำงานกับเวนเดอร์ (Vendor) แล้ว ไม่ปวดตับ ปวดหัว ปวดลำไส้บ้าง

ผมว่าคนที่นั่งในองค์กรหลายคนเลย ที่พอเมื่อต้องทำงานกับคนที่เราจ้างมา ‘ช่วย’ แต่กลับกลายเป็นว่า เราต้องมานั่ง ‘แช่ง’ เพราะดันมาทำให้งาน ‘ช้า’ หรือไม่ก็มาสร้างดราม่า และความปวดใจมากมาย ให้กับทีมงานภายใน และเรามักจะพบว่า

เราจ้างเวนเดอร์มา แทนที่เราจะสบาย…

สุดท้าย เรากลายเป็นนางแบกของเวนเดอร์

บทความวันนี้ของผมจึงเขียนขึ้นมาจากมุมมองของคนที่นั่งอยู่ใน Corporate มองไปที่เวนเดอร์ทั้งหลาย ที่เข้ามาขายงาน เราก็ซื้อบริการด้วยความหวังอันยิ่งใหญ่ แต่สุดท้าย…คนจ่าย กลายเป็น ‘ผู้ประสบภัย’

เสียทั้งเงิน เสียทางแรงสมอง เสียเวลา และ อุ้มงานที่เราก็ทิ้งไม่ได้ เพราะเรา คือ เจ้าของงาน และ ผลของงาน

ทำไมกันหนอ…

1) Over promise Under deliver : ผมว่า Vendor หลายเจ้า รับปากไว้ก่อนตอนขายงาน ขอย้ำว่าไม่ใช่ทุกเจ้าที่เป็นแบบนี้ แต่หลายๆ เจ้ามักหิวงาน และอยากได้งาน จนเกิดความพยายามขายงานที่เกินความจริง รับปากไปก่อน แต่พอถึงเวลาจริง ทำไม่ได้

กรณีนี้มักเกิดจากการที่สื่อสารกันไม่เพียงพอ มองข้ามรายละเอียด และมองไม่เห็นว่ากำลังจะเจออะไร จนนำไปสู่การตีขลุม คิดว่าง่าย ทำได้แน่ แต่ความจริงแล้ว มันคนละเรื่องละราว กลายเป็นดราม่าตอนมาเจองานจริง มาเจอความซับซ้อนขององค์กร รักที่เคยว่าหวานตอนจายงานก็เริ่มจบลง กลายเป็นหนังชีวิต และ หนังฆาตกรรม ในที่สุดบางรายโดนติดแบลคลิสต์ มีการฟ้องร้องกันไปมากมาย

2) ปัญหาคอขวด : Vendor หลายเจ้าต้องการเติบโต และอยากสำเร็จเร็ว จึงรับงานแบบที่เกินกำลัง และแรงคนที่บริษัทตนเองมี เคสนี้ผู้ว่าจ้างต้องระวังมากๆ เพราะ บริษัทใหม่ และ ยังมีกำลังคนไม่มาก ส่วนมากจะมีปัญหานี้ เพราะจำนวนลูกค้าที่เข้ามามากถูกมองเป็นความสำเร็จ ค่าตอบแทน หรือรายได้ที่บริษัท Vendor ที่รับงานว่าจ้างจะอยากได้ แต่ก็ไม่อยากขยายทีมเพราะเป็น Cost แต่มันจะนำมาสู่ความบานปลายของปัญหาในการบริหารจัดการโครงการในที่สุด

เมื่อถึงจุดที่เกิดภาวะ ‘คอขวด’ การที่งานไม่ออก เพราะทรัพยากรตึง เนื่องจากทุกบริษัทที่เป็นผู้ว่าจ้าง ต้องอาศัยทีมงานเวนเดอร์เดียวกัน และคราวนี้ปัญหาจะบานปลายขยายวงสู่ลูกค้า (ที่จ่ายเงินจ้าง) ในท้ายที่สุด ที่ต้องทั้งจ่ายเงิน และ ลงแรงเอง เรียกได้ว่า โดนทั้งขึ้นทั้งล่อง

3) Product ดี แต่ความสามารถในการลงมือทำจริงของเวนเดอร์ต่ำ : นี่คืออีกเคสที่เจอแล้วพูดไม่ออก หลายองค์กร หลายทีมงานลงใจ เชื่อถือ และซื้อบริการเวนเดอร์ เพราะแบรนด์และองค์ความรู้ของบริษัทที่เป็นเจ้าของ product ที่ส่วนมากมักเป็นระดับโลก แต่เวนเดอร์ที่ถือลิขสิทธิ์ มาขายในระดับ Local และมาขาย Implementation นั้น….ห่วย!

เลยเหมือนกับว่า เราได้ของที่ดีมา แต่ทำจริงแล้วมันเจ็บปวด กว่าจะได้ใช้ กว่าจะคลอดแต่ละสิ่งออกมาให้ได้ตามคาดหวังขององค์กร ลำบากเลือดตาแทบจะกระเด็น เพราะคนที่เอาของดีที่ว่ามาขาย ดันทำไม่เป็น ไม่ได้คุณภาพ เหมือนไก่ได้พลอย ตามสุภาษิตไทย กลายเป็นภาระของคนในองค์กร ตามที่ได้เล่าไปแล้ว เพราะคนในเองก็เหมือนติดกับดัก ร่วมหอลงโลงกันมาแล้ว ครั้นจะทิ้งกลางคัน หรือ มีเรื่องมีราวแตกหัก ก็กลัวจะเสียงานที่รับผิดชอบ

แล้วทางออก ทางแก้ล่ะ เป็นยังไง?

ไม่ยากครับ ใช่ เวลาพูดอ่ะมันไม่ยาก แต่ก็ไม่ใช่ว่ามันไม่มีทาง 

อย่างแรก การลงรายละเอียด ซักถาม พูดคุยโดยตรงตั้งแต่ก่อนเซ็นสัญญานั้นสำคัญมาก คนที่นั่งในองค์กรต้องรู้งาน และความคาดหวังจริงว่าเราต้องการให้เวอฝนเดอร์ทำอะไรบ้าง ในระดับไหน รายละเอียดเป็นอย่างไร อะไรไม่แน่ใจอย่าปล่อยผ่าน

อย่างที่สอง ลงรายละเอียดในการทดสอบ เช่น Proof of concept ให้ละเอียด ว่ามันไปในทางเดียวกันไหม ทั้งตัวงาน และ วิธีการทำงานร่วมกัน

อย่างที่สาม เช็กเรื่องทีมที่จะมาดูแลทำงานกับเรา ว่าต้องได้ตามเงื่อนไข ทั้งคุณภาพและจำนวน มีคนดูแลงานที่ชัดเจน และอย่าโลกสวยว่าเราปล่อย Vendor บริการได้เลย 100% ต้องมีคนคุม หรือ Project manager ที่รู้งานดูแลอย่างใกล้ชิด อย่ามองข้ามเด็ดขาด 

และ อย่างสุดท้าย ลงรายละเอียดในสัญญาที่มีผลตามกฎหมาย อย่าสักแต่ว่าเซ็นไป แล้วสุดท้ายเสียเปรียบและโดนเวนเดอร์หลอก

ไม่ได้ให้คิดมองโลกแง่ร้ายนะครับ เพราะไม่ใช่เวนเดอร์ทุกรายที่แย่ เวนเดอร์ดีๆ ที่มีคุณภาพก็มี แต่ก็มีไม่มากที่ดีได้อย่างใจ เลยขอเตือนไว้จากคนมีประสบการณ์ตรง