ครบ 5 ปี คสช. : ย้อนช่วงเวลาที่ พล.อ.ประยุทธ์ ไม่ค่อยพูด

22 พ.ค. 2562 ครบรอบช่วงเวลา 5 ปี ที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ทำรัฐประหาร โดยเมื่อวันที่ 22 พ.ค. 2557 คือวันที่ควบคุมอำนาจอย่างสมบูรณ์ด้วยการควบคุมตัวผู้ที่เข้าร่วมประชุมเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง ที่สโมสรทหารบก ถนนวิภาวดีรังสิต ทั้งฝ่าย ตัวแทนรัฐบาลยิ่งลักษณ์, กปปส., นปช., พรรคประชาธิปัตย์ และพรรคเพื่อไทย

พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นั่งหัวโต๊ะการเจรจาคู่ขัดแย้ง ก่อนประกาศยึดอำนาจ

วันนั้นซึ่งเป็นวันที่ 2 ของการเจรจา  พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) ที่นั่งหัวโต๊ะ ถามนายชัยเกษม นิติสิริ ปฏิบัติหน้าที่ รมว.ยุติธรรม ตัวแทนของฝ่ายรัฐบาลว่าจะไม่ลาออกใช่หรือไม่ เมื่อสิ้นว่า “นาทีนี้ไม่ลาออก” จึงมีคำตอบกลับมาว่า “ถ้างั้นตั้งแต่นาทีนี้ ผมตัดสินใจยึดอำนาจ”

ผู้นำเหล่าทัพแถลงเรื่องการประกาศใช้กฎอัยการศึก 20 พ.ค.2557

แต่หากจะนับจริงๆ แล้ว การที่ พล.อ.ประยุทธ์ ประกาศใช้กฎอัยการศึก ตั้งแต่ 02.00 น. ของวันที่ 20 พ.ค. 2557 และจัดตั้ง กองอำนวยการรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (กอ.รส.) ควบคุมการออกอากาศของสถานีโทรทัศน์ต่างๆ ควบคุมกลุ่มผู้ชุมนุมทางการเมืองให้อยู่ในที่ตั้ง รวมทั้งเรียกหัวหน้าส่วนราชการเข้ารับทราบคำสั่งต่างๆ ก็เป็นสัญญาณที่ชัดเจนมาแล้วก่อนหน้า

ส่วนภาพที่ประชาชนทั่วไปได้เห็นช่วง 17.00 น. วันที่ 22 พ.ค. 2557 คือ ภาพผู้นำเหล่าทัพที่นำโดย พล.อ.ประยุทธ์ แถลงการณ์ผ่านโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย ว่าควบคุมอำนาจในการปกครองประเทศแล้ว ตั้งแต่ 16.30 น. (ในภาพที่คุ้นตานี้ คนขวาสุดคือ พล.อ.วรพงษ์ สง่าเนตร รองผู้บัญชาการทหารสูงสุด ที่ต้องมานั่งเป็นตัวแทน พล.อ.ธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร ผู้บัญชาการทหารสูงสุดที่เดินทางไปต่างประเทศ)

หลังจากนั้นมีประกาศและคำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ออกมาหลายฉบับ ก่อนที่ พล.อ.ประยุทธ์ หัวหน้าคณะรัฐประหาร จะตอบคำถามนักข่าวเป็นครั้งแรก ในการแถลงข่าวที่อาคารกิตติขจร กองบัญชาการทหารบก ถ.ราชดำเนิน ภายหลังทำพิธีรับสนองพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นหัวหน้า คสช. เมื่อวันที่ 26 พ.ค. 2557

โดยขณะที่กำลังจะจบการแลงข่าวได้มีคำถามจากผู้สื่อข่าวสายทหารที่ทำให้ พล.อ.ประยุทธ์ ชะงักหยุดยืนที่โพเดี้ยมต่อ และตอบคำถามเรื่องการมีนายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรี โดยมีประโยคสำคัญคือ

“การใช้อำนาจต้องระมัดระวัง การมีอำนาจมาก ผมบอกไปแล้วว่า ยิ่งมีอำนาจมาก ยิ่งต้องทำตัวให้เล็กลง อย่าคิดว่าตัวเองมีอำนาจแล้วทำได้ทุกอย่าง ผมไม่เคยคิดอย่างนั้น”

เมื่อถามว่าจะเป็นนายกรัฐมนตรีเองหรือไม่ พล.อ.ประยุทธ์ หยุดคิดสักพักก่อนตอบว่า “มันอยู่ในขั้นตอนของการดำเนินการอยู่ ยังไม่รู้ ก็รอดู ใจเย็นๆ อยากเป็นไหมล่ะ อยากเป็นไหม โอเคแล้ว พอแล้ว ขอบคุณนะ ขอบคุณ”

ผู้สื่อข่าวพยายามถามเพิ่มว่าจะใช้เวลาโร้ดแม็ปเท่าไรกว่าจะมีการเลือกตั้ง คำตอบที่ได้คือ “จนกว่าเหตุการณ์จะยุติ”

เมื่อพยายามถามย้ำว่า ถ้าตอบไม่ชัดเจนอาจจะเกิดความเข้าใจผิดว่าจะนานแค่ไหน พล.อ.ประยุทธ์ จึงกล่าวว่า

“ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ผมไม่มีกำหนด ไม่กำหนด ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ โดยเร็วที่สุด พอละ” แล้วเดินไปทันที

ว่ากันว่าวันนั้น พล.อ.ประยุทธ์ ไม่ได้เตรียมตัวว่าจะต้องมาตอบคำถามโดยเฉพาะเรื่องนายกรัฐมนตรี

หลังจากนั้นก็ไม่มีคำพูดใดๆ จาก พล.อ.ประยุทธ์ อีกจน 4 วันถัดมา คืนวันศุกร์ที่ 30 พ.ค. 2557 มีการออกแถลงการณ์คืนความสุขให้คนในชาติ โดยใช้เวลาประมาณ 30 นาที ซึ่งได้รับความสนใจจากประชาชนในการติดตามเพราะอยากรู้ว่า คสช.จะทำอย่างไรต่อ

สำหรับรูปแบบการสื่อสารระยะแรกเป็นไปทางเดียวประชาชนจะได้รู้ ได้ฟังชัดๆ ว่า พล.อ.ประยุทธ์ จะบอกอะไรต้องรอคืนวันศุกร์ ซึ่งระยะแรกๆ ได้รับความสนใจมาก จนหนังสือพิมพ์ฉบับวันเสาร์ต้องนำประเด็นสำคัญๆ ไปนำเสนอต่อ บางฉบับตีพิมพ์สคริปต์ทั้งหมดของรายการ หลายประเด็นที่ พล.อ.ประยุทธ์ หัวหน้า คสช.พูดในช่วงนั้นก็ยังถูกนำมากล่าวถึงจนทุกวันนี้ เช่น

วันที่ 6 มิถุนายน 2557 ในรายการที่ออกอากาศเป็นครั้งที่ 2 พล.อ.ประยุทธ์ พูดเรื่องการชู 3 นิ้วของกลุ่มที่ต่อต้านว่า การชู 3 นิ้วเป็นหลักการของต่างประเทศ ไม่อยากขัดแย้ง ถ้าจะชู 3 นิ้วขอให้ชูในบ้าน ถ้าชูนอกบ้านถือว่าเป็นการกระทำผิด

วันที่ 8 สิงหาคม 2557 ในรายการที่ออกอากาศเป็นครั้งที่ 9 พล.อ.ประยุทธ์ กล่าว เรื่องการบริหารราชการแผ่นดินว่า

“การบริหารราชการของ คสช.วันนี้ หลายคนบอกว่าเป็นทหารจะรู้หรือเรื่องการบริหารราชการ การบริหารบ้านเมืองเป็นเรื่องใหญ่ เราทำตามกฎ กลไกของรัฐปกติ การบริหารราชการแผ่นดินไม่เห็นจะยากตรงไหนในการที่จะบริหารให้คนทำงาน แต่จะก้าวหน้าหรือไม่ขึ้นอยู่กับประสิทธิภาพของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง”

จนเมื่อรับตำแหน่งกระทั่ง 21 ส.ค. 2557 ที่ พล.อ.ประยุทธ์ ได้รับเลือกจาก สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ที่ คสช.เป็นผู้แต่งตั้งเอง ให้เป็นนายกรัฐมนตรี และทำพิธีรับสนองพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2557

หลังจากนั้น พล.อ.ประยุทธ์ ในบทบาทใหม่กับการให้สัมภาษณ์สื่อเป็นภาพที่ชินตาจนถึงปัจจุบัน จนบางช่วงที่งดให้สัมภาษณ์เพราะกระทบกระทั่งกับสื่อกลายเป็นเหตุการณ์ความผิดปกติไป

บรรยากาศอันคุ้นเคยนี้อยู่คู่กับการเมืองไทยมาแล้ว นับถึงปัจจุบันเกือบ 5 ปีเต็ม