โครงการเน็ตฟรีของ Facebook ให้ผู้มีรายได้น้อย ไม่ฟรีอย่างที่คุยกันไว้ ผู้ใช้งานเจอบิลเรียกเก็บค่าใช้เน็ตอยู่ดี

Facebook หรือในชื่อใหม่ว่า Meta มีโครงการ Facebook Connectivity อินเทอร์เน็ตฟรี เพื่อเพิ่มโอกาสการเข้าถึงเน็ตในประเทศกำลังพัฒนา ซึ่งเป็นโครงการที่มีมาระยะหนึ่งแล้ว 

แต่จากรายงานล่าสุดที่รวบรวมโดย The Wall Street Journal ชี้ให้เห็นชัดเจนว่า เน็ตฟรีไม่มีอยู่จริง เพราะผู้ใช้งานเจอบิลเรียกเก็บค่าใช้งานอยู่ดี แม้เปิดใช้งาน Facebook ในโหมด Free ก็ตาม 

ทาง Meta รับรู้ปัญหาแล้ว และระบุว่าเป็นความผิดพลาดทางเทคนิคซอฟต์แวร์ เนื่องจาก Facebook ควรแสดงคำแจ้งเตือนเมื่อผู้ใช้งานจะกดดูวิดีโอ ซึ่งไม่รวมอยู่ในการใช้งานแบบฟรี 

แต่ดูเหมือนว่าระบบแจ้งเตือนทำงานได้ไม่ดีเท่าที่ควร ทำให้เกิดบิลเรียกเก็บค่าใช้งานที่ผู้ให้บริการเครือข่ายส่งไปหาผู้ใช้งาน ซึ่งทาง Facebook ให้สัญญาว่าจะแก้ไข

ข้อมูลที่น่าสนใจคือ ความผิดพลาดนี้ไม่ได้เกิดขึ้นสดๆ ร้อนๆ แต่เป็นมานานหลายเดือนแล้ว ซึ่งเอกสารที่ตรวจสอบโดย The Wall Street Journal เขียนขึ้นตั้งแต่ช่วงฤดูใบไม้ร่วงปี 2021 และเป็นเอกสารที่ไม่รวมอยู่ในการเปิดโปงครั้งใหญ่โดย Frances Haugen อดีตพนักงานของ Facebook 

ในเอกสารยังระบุด้วยว่าปัญหาดังกล่าวเพิ่มขึ้นมากในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา

โดยประมาณ 83% ของค่าใช้จ่ายส่วนเกิน มาจากวิดีโอที่แสดงบนฟีด อันเป็นผลจากความบกพร่องของซอฟต์แวร์ Facebook 

สำหรับใครที่ไม่เคยได้ยินโครงการ Facebook Connectivity ก็ต้องบอกว่าเป็นโครงการที่ Facebook ได้ทำข้อตกลงกับผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์มือถือในประเทศต่างๆ เช่น ปากีสถาน อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ 

เป้าหมายคือ ให้ผู้มีรายได้น้อยสามารถใช้ Facebook ในเวอร์ชันจำกัดและดูเว็บไซต์อื่นๆ บางเว็บไซต์ได้โดยไม่เสียค่าใช้งานอินเทอร์เน็ต 

อย่างไรก็ตาม มีการวิจารณ์ Facebook ในอีกทางหนึ่งด้วยว่า ทำโครงการไปเพราะอยากเพิ่มยอดผู้ใช้งาน โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศเอเชีย และแอฟริกาที่มีฐานผู้ใช้มหาศาล 

เอกสารฉบับหนึ่งคาดการณ์ตัวเลขจากโปรเจกต์เน็ตฟรีว่าจะสามารถเพิ่มยอดผู้ใช้งาน Facebook รายเดือนทั่วโลกได้ถึง 10.6 ล้านรายเลยทีเดียว ส่วนเอกสารอีกฉบับระบุเหตุผลเบื้องหลังของโครงการว่า จะได้มีเรื่องเล่าเชิงบวก หลัง Facebook ตกเป็นข่าวฉาวมาหลายต่อหลายครั้ง 

ที่สำคัญ ข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นยังส่งผลดีต่อบริษัทผู้ให้บริการเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ที่จะมีรายได้เพิ่มเติมจากค่าใช้งานเน็ตด้วย 

เอกสารของ Facebook ประมาณการว่าเครือข่ายมือถือในปากีสถานหรือ Telenor Pakistan สามารถเรียกเก็บค่าใช้งานเน็ตได้ถึงวันละ 14,736.96 ดอลลาร์ และถ้ารวมๆ จากทุกเครือข่ายแล้วสามารถเรียกเก็ยเงินเพิ่มได้ 1.9 ล้านดอลลาร์ต่อเดือนเลยทีเดียว 

ปัญหาการเรียกเก็บค่าใช้งานเน็ตโดยไม่รู้ตัว กำลังเกิดขึ้นในอีกหลายประเทศ โดยฟิลิปปินส์และอินโดนีเซียเป็นประเทศที่มีการเรียกเก็บค่าใช้เน็ตเพิ่มมากที่สุดรองจากปากีสถาน

ในเอกสารยังเผยข้อมูลที่น่าตกใจด้วยว่า Facebook เจรจากับผู้ให้บริการเครือข่ายเรื่องกดซื้อเน็ตผ่าน Facebook ได้เลยทันที หรือแสดงฟังก์ชันเปลี่ยนการใช้งานแบบเติมเงินเป็นรายเดือน ซึ่งจะเป็นภาระค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นไปอีก 

Brian Boland อดีตผู้บริหารของ Facebook ซึ่งเคยเป็นหัวหน้าโครงการแสดงความเห็นว่า บริการใช้งานฟรี ก็ควรให้บริการแก่ผู้คนโดยไม่ต้องใช้วิธีการมากนัก และความคิดที่จะยั่วเย้าผู้คนซึ่งลงเอยด้วยการทำให้พวกเขามีหนี้สินเพิ่มขึ้นนั้น เป็นสิ่งที่ทำให้เขาไม่สบายใจเลย

แม้ Meta ให้สัญญาว่าจะแก้ปัญหา แต่ก็ไม่ชัดเจนว่าจะช่วยบรรเทาปัญหาลงได้หรือไม่ เพราะถือเป็นเรื่องใหญ่มาก และอาจเป็นอีกประเด็นดึงดูดความสนใจจากฝ่ายกฎหมาย และหน่วยงานกำกับดูแลในประเทศต่างๆ 

ที่มา : The Wall Street Journal, Workpoint TODAY, ภาพจาก Meta Connectivity