Grab ลุยธุรกิจการเงินครบวงจร ปล่อยกู้ ‘คนขับ-ร้านค้า-ลูกค้า’

ทุกวันนี้คงไม่มีใครไม่รู้จัก ‘แกร็บ’ (Grab) ซูเปอร์แอปส่งอาหารชื่อดัง ที่ปัจจุบันขยายบริการทั้งขนส่งสินค้า ช้อปของสดเข้าบ้าน ไปจนถึง ‘การปล่อยสินเชื่อ’

วันนี้ TODAY Bizview มีโอกาสสัมภาษณ์ ‘วรฉัตร ลักขณาโรจน์’ กรรมการผู้จัดการ แกร็บ ไฟแนนเชียล กรุ๊ป ประเทศไทย ถึงโอกาสการทำธุรกิจการเงินของ Grab ในประเทศไทย

เขาออกตัวก่อนว่า ถึง Grab จะมีบริการทางการเงิน แต่ก็ไม่ได้มองตัวเองเป็นสถาบันการเงิน ไม่ได้ตั้งเป้าหมายว่าแต่ละปีต้องเติบโตเท่าไหร่ แต่ตั้งเป้าหมายว่าต้องช่วยทุกคนให้มีรายได้ โอกาส และสามารถเข้าถึงบริการทางการเงิน

โดยพบว่า ปัญหาหลักของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งไทย อินโดนีเซีย เวียดนาม และฟิลิปปินส์ คือ ทุกคนมีบัญชีธนาคาร แต่กลับกู้เงินไม่ได้ ยิ่งยากจน ต้นทุนการกู้ยืมก็ยิ่งสูง

ประกอบจวบกับ Grab มีคนในระบบนิเวศ (Ecosystem) ค่อนข้างเยอะ ไม่ว่าจะเป็นคนขับรถ หรือร้านอาหาร ซึ่งส่วนใหญ่มีปัญหาเกี่ยวกับการเข้าถึงผลิตภัณฑ์ทางการเงิน เพราะส่วนใหญ่เป็นกลุ่มที่มีรายได้ใกล้เคียงหรือต่ำกว่ากลุ่มคนที่ทำงานเกี่ยวกับการใช้แรงงาน (Blue Collar)

แม้ในปีที่ผ่านมา Grab จะปล่อยสินเชื่อไปแล้วกว่า 3,000 ล้านบาท แต่ยืนยันว่าบริษัทฯ ไม่ได้มองธุรกิจการเงินเป็นตัวทำกำไร และยังโฟกัสกำไรจากธุรกิจขนส่งเป็นหลัก ส่งผลให้อัตราดอกเบี้ยที่เรียกเก็บอยู่ในระดับต่ำ ไปจนถึงไม่มีการเก็บดอกเบี้ยเลย

สำหรับแผนในครึ่งหลังของปีนี้ Grab เตรียมเปิดตัวสินเชื่อเพื่อร้านอาหารขนาดกลาง หลังการพูดคุยกับผู้ประกอบการกลุ่มดังกล่าว พบว่า มีปัญหาไม่สามารถเข้าถึงสินเชื่อธนาคารเหมือนกับช่วงก่อนเกิดโควิด-19

แม้จะเป็นเชนร้านอาหารที่มีสินทรัพย์ค้ำประกันก็ตาม แต่ธนาคารมองว่าเป็นกลุ่มที่ถูกกระทบจากโควิด-19 ซึ่งร้านค้าขนาดกลางมีสัดส่วนสูงถึง 35% เมื่อเทียบกับร้านค้าของ Grab ทั้งหมด

โดยการปล่อยสินเชื่อให้ร้านอาหาร ไม่ใช้เรื่องใหม่สำหรับ Grab เพราะช่วงปีที่ผ่านมา บริษัทฯ ได้เริ่มปล่อยสินเชื่อแก่ร้านค้าขนาดเล็กไปแล้ว กำหนดวงเงินสูงสุดต่อรายที่ 1 แสนบาท แต่สำหรับร้านค้าขนาดกลาง คาดว่าวงเงินจะอยู่ที่หลัก 1 ล้านบาทขึ้นไป

ในเฟสแรกจะเริ่มจากการปล่อยสินเชื่อที่เป็นเงินสดและโฟกัสร้านอาหารที่เจ้าของเป็นบุคคลก่อนในไตรมาส 3 ปี 2565 ส่วนเฟสถัดไปจะพิจารณาปล่อยสินเชื่อสำหรับอุปกรณ์ในครัวและร้านอาหารที่มีเจ้าของเป็นนิติบุคคล

ทั้งนี้ แกร็บ ไฟแนนเชียล กรุ๊ป ไม่จำเป็นต้องขอใบอนุญาตเพิ่มเติมจากธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) เพิ่มเติม เพราะปัจจุบันได้รับใบอนุญาตประกอบธุรกิจสินเชื่อรายย่อยครบทุกประเภทแล้ว

‘สินเชื่อร้านอาหารที่เราจะปล่อย แม้วงเงินจะแตะหลักร้าน แต่เรามองเป็นคนละเซกเมนต์กับลูกค้า SMEs ของธนาคาร เพราะเป็นสินเชื่อที่ไม่ไมีหลักทรัพย์ค้ำประกัน (Unsecured Loan) โดยเราจะใช้วิธีหักเงินรายวันเหมือนกับสินเชื่อของกลุ่มคนขับและร้านค้าขนาดเล็กเช่นกัน’

ในส่วนของหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (NPLs) ปัจจุบันอยู่ต่ำกว่าระดับ 2% ซึ่งส่วนใหญ่กลุ่มที่กลายเป็นหนี้เสีย จะเป็นกลุ่มที่ปัญหาเฉพาะ หรือร้ายแรงถึงขั้นต้องหยุดงาน เช่น ปัญหาครอบครัว อุบัติเหตุ รวมถึงรถ 4 ล้อที่ถูกกระทบต่อเนื่องมาจากช่วงโควิด-19 เพราะปรับเปลี่ยนมาเป็นรถส่งของลำบาก

เมื่อสอบถามถึงโอกาสในการปล่อยสินเชื่อแก่ผู้บริโภคในอนาคต ‘วรฉัตร’ เสริมว่า เร็วๆ นี้ Grab มีแผนเปิดตัวผลิตภัณฑ์ดังกล่าว แต่เป็นการร่วมมือกับธนาคารในการดำเนินการ ซึ่งถือเป็นผลิตภัณฑ์ของฝั่งธนาคาร

นอกจากผลิตภัณฑ์สินเชื่อสำหรับร้านค้าขนาดกลางแล้ว Grab ยังมีแผนเปิดตัวสินเชื่อสำหรับรถจักรยานยนต์ โดยร่วมกับโรงงานผลิตรถยนต์สัญชาติไทยในการออกแบบรถจักรยานยนต์ที่เหมาะกับคนขับ Grab เบื้องต้นตั้งเป้าหมายออกแบบผลิตภัณฑ์ให้สามารถผ่อนถูกกว่า 100 บาทต่อวัน

นอกจากนี้ Grab ยังมีแผนเปิดตัว Grab Pay Later หรือ ‘ซื้อก่อน จ่ายทีหลัง’ ในช่วงครึ่งหลังของปี 2565 อีกด้วย

ทั้งนี้ แกร็บ ไฟแนนเชียล กรุ๊ป มีธุรกิจหลักอยู่ 4 ส่วน คือ 1. ระบบชำระเงิน 2. ประกัน 3. สินเชื่อ และ 4. เงินลงทุน อย่างไรก็ตาม ธุรกิจเงินลงทุนยังไม่เปิดให้บริการในประเทศไทย