สธ. ยัน การตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อเอชไอวี ของไทย ได้มาตรฐาน

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ยืนยันการตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อเอชไอวีทางห้องปฏิบัติการของประเทศไทย มีการควบคุมคุณภาพอย่างเข้มงวด และได้มาตรฐาน ผลการตรวจต้องมีความถูกต้องและแม่นยำ โดยประเทศไทยมีนโยบายและแนวทางการตรวจหาการติดเชื้อเอชไอวีที่เป็นมาตรฐานของประเทศ

วันที่ 4 ก.ค. 62 นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ประเทศไทยมีการตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อเอชไอวีทางห้องปฏิบัติการที่มีคุณภาพและได้มาตรฐาน ซึ่งถือเป็นกระบวนการที่สำคัญ ผลการตรวจการติดเชื้อเอชไอวีต้องมีความถูกต้องและแม่นยำ

ทั้งนี้ กระทรวงสาธารณสุข ได้มีกระบวนการในการควบคุมคุณภาพ ที่กำหนดเป็นนโยบาย แนวทางและมาตรฐานการตรวจหาการติดเชื้อเอชไอวีในประเทศไทย ดังนี้

1. คนไทยทุกคนที่มีบัตรประจำตัวประชาชน 13 หลัก สามารถตรวจเลือดหาการติดเชื้อเอชไอวีได้ฟรี ปีละ 2 ครั้ง ทุกโรงพยาบาลที่ให้บริการภายใต้หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ควรตรวจหาเชื้อเอชไอวีหลังจากมีพฤติกรรมเสี่ยงที่จะติดเชื้อเอชไอวี เพื่อรู้สถานะการติดเชื้อของตนเอง

2. ผู้รับบริการต้องได้รับการให้บริการปรึกษาเกี่ยวกับเอชไอวี ทั้งก่อนและหลังการตรวจหาการติดเชื้อเอชไอวี รวมทั้งการปฏิบัติตนหลังจากทราบผล ไม่ว่าผลจะเป็นลบหรือบวก เพื่อเป็นการป้องกันหรือเข้าสู่ระบบการดูแลรักษา

3. ชุดตรวจหาการติดเชื้อเอชไอวีที่จำหน่ายในประเทศไทย ต้องผ่านการประเมินและขึ้นทะเบียนโดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ตามพระราชบัญญัติเครื่องมือแพทย์ พ.ศ.2551 และตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ชุดตรวจที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อเอชไอวี พ.ศ.2552 ทั้งนี้ การเลือกใช้ชุดตรวจให้เป็นไปตามคำแนะนำในแนวทางการตรวจรักษาและป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีประเทศไทย ปี 2560

4. วิธีการตรวจและการแปลผลที่เป็นมาตรฐานนั้น กรณีรายงานผลเป็นบวก จะตรวจด้วยชุดตรวจ 3 ชุดตรวจ และมีการเจาะเลือดตัวอย่างที่ 2 เพื่อยืนยันตัวบุคคล สำหรับกรณีที่รายงานผลเป็นลบ จะตรวจด้วยชุดตรวจ 1 ชุดตรวจ หากผลเป็น“สรุปไม่ได้” ต้องนัดตรวจใหม่ที่ 2 สัปดาห์ หรือ 1 เดือน กรณีที่ผลเป็นสรุปไม่ได้ อาจเนื่องจากหลายสาเหตุ เช่น ผู้มารับบริการอาจเพิ่งสัมผัสเชื้อมา และร่างกายยังสร้างแอนติบอดี้ไม่ถึงระดับที่ชุดตรวจจะตรวจได้ หรืออาจเกิดจากร่างกายของผู้มารับบริการสร้างสารที่ทำปฏิกิริยากับชุดตรวจบางชุดตรวจ ที่ทำให้ไม่สามารถแปลผลการตรวจได้

5. ห้องปฏิบัติการทางการแพทย์ที่ให้บริการตรวจเอชไอวี มีการควบคุมคุณภาพภายใน ตรวจสอบคุณภาพของชุดตรวจเป็นประจำ ว่ามีคุณภาพก่อนที่จะนำไปใช้ในการตรวจกับตัวอย่างจริงของผู้มารับบริการ ส่วนการควบคุมคุณภาพภายนอก เป็นการตรวจสอบระบบการทำงานของห้องปฏิบัติการ ต้องเข้าร่วมการประเมินโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข หรือหน่วยงานอื่นๆ อย่างน้อยปีละ 3 ครั้ง

อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวทิ้งท้ายว่า ขอให้ประชาชนทุกคนหันมาป้องกันตนเอง รับผิดชอบตนเองและผู้อื่น โดยการใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์ และยังสามารถรับการตรวจเลือดเพื่อหาการติดเชื้อเอชไอวีได้ฟรีปีละ 2 ครั้ง

ส่วนเยาวชนที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี เข้ารับการปรึกษาและตรวจหาการติดเชื้อเอชไอวีได้โดยไม่ต้องขอคำยินยอมจากผู้ปกครอง เพื่อจะได้รู้สถานะการติดเชื้อของตนเอง หากรู้ว่าติดเชื้อจะได้เข้ารับการรักษาทันที

ถ้าต้องการคำปรึกษาเรื่องสุขภาพทางเพศ มีข้อสงสัยหรือข้อกังวลเกี่ยวกับเอชไอวี สอบถามเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนปรึกษาเอดส์และท้องไม่พร้อม 1663 สายด่วน สปสช. 1330 หรือสายด่วนกรมควบคุมโรค 1422

ข้อมูลจาก : กองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ / สำนักสื่อสารความเสี่ยงฯ กรมควบคุมโรค