หนึ่งในความสำเร็จที่ผ่านมาของฮ่องกงคือการเป็นศูนย์กลางทางการเงินของภูมิภาค รวมถึงการเป็นประตูสำคัญที่เชื่อมภาคธุรกิจของจีนและโลกเข้าหากัน 

ภายใต้ภาพลักษณ์ของความเจริญรุ่งเรืองนั้น ฮ่องกงกลับครองแชมป์เมืองที่มีค่าครองชีพมากที่สุดในโลกกลายเป็นหนึ่งในบทพิสูจน์สำคัญว่าเมืองท่าแห่งนี้กำลังเผชิญกับความท้าทายด้านเศรษฐกิจภายในอยู่หลายประการ

รัฐบาลฮ่องกงจึงปรับยุทธศาสตร์นำเทคโนโลยีเข้ามาพัฒนาและรับมือกับความเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว และนับวันมีแต่จะทวีความเร็วมากขึ้นเรื่อย ๆ เข้ามาไว้ในในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 14 จนประสบความสำเร็จ

วันนี้ฮ่องกงพร้อมประกาศความสำเร็จในครั้งนี้ และขยายความสำเร็จนี้ในระดับภูมิภาคด้วย

TODAY Bizview พูดคุยกับ Simon Chan ประธานกรรมการ Cyberport Hong Kong บริษัท digital hub ที่มีบทบาทในการสร้างและผลักดันสตาร์ทอัพ ภายใต้การกำกับดูแลรัฐบาลฮ่องกง ถึงการเป็นศูนย์กลางด้านเทคโนโลยีของภูมิภาค บทบาทใหม่ที่จะเชื่อมจีนสู่โลก

‘DES 2024’ เปลี่ยนภาพลักษณ์ฮ่องกงบนเวทีโลก

งาน Digital Economy Summit 2024 ถือเป็นงานอีเว้นต์ใหญ่เกี่ยวกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมในเอเชียที่จัดขึ้นโดยรัฐบาลฮ่องกงและ Cyberport ซึ่งมีผู้เข้าร่วมงานทั้งบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของโลก รัฐบาล ธุรกิจ หน่วยงานวิชาการ และผู้ออกแบบนโยบายมาร่วมจัดงานเสวนาพูดคุยกันในธีม ‘สร้างอนาคตที่ยั่งยืน ด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่ดีกว่าสำหรับทุกคน ’ (Smarter Technovation for All: Forging a Sustainable Future) 

ปีนี้มีผู้เข้าร่วมงานราว 4,000 คน จาก 40 ประเทศทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นประเทศจีน สหรัฐอเมริกา เยอรมนี และที่น่าจับตามองในปีนี้คือตะวันออกกลาง อาเซียน รวมถึงประเทศไทยเราที่ส่งตัวแทนจากธนาคารแห่งประเทศไทยขึ้นเป็นวิทยากรบนเวทีอันทรงเกียรติแห่งนี้ด้วย

Simon Chan ประธานกรรมการ Cyberport Hong Kong คือหนึ่งในผู้ผลักดันให้เกิดเวทีแบบนี้ขึ้นบนเกาะฮ่องกง บอกว่าภารกิจสำคัญของเขาคือการผลักดันเรื่องเทคโนโลยีและนวัตกรรมของฮ่องกง

ตลอดเวลาที่ผ่านมา ฮ่องกงถือเป็นประตูสำคัญที่เชื่อมประเทศจีนและโลกไว้ด้วยกัน พื้นที่ตรงนี้จึงถือเป็นยุทธศาสตร์สำคัญ 

จับตาวงการเทคโลโลยี ยุทธศาสตร์ระดับชาติของฮ่องกง

‘ภายในปี 2035 จะมีส่วนร่วมในการสร้างเทคโนโลยีสำคัญ ๆ และก้าวขึ้นเป็นแนวหน้าด้านเทคโนโลยีของโลก’

‘…สนับสนุนฮ่องกง เพื่อให้พัฒนาเป็นศูนย์กลางด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยี’

‘สร้างแผนการปฏิบัติงาน เพื่อให้กลายเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยี เร่งการสร้างอำนาจทางเทคโนโลยี ผ่านศูนย์วิจัยระดับชาติ’

ทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นแล้วว่าฮ่องกงและจีนจะปรับหางเสือ หันมาทางการพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีอย่างจริงจัง 

ส่วนเหตุผลที่ต้องปรับทิศทางเดินเรือใหม่ นับว่าน่าสนใจไม่น้อย

บทวิเคราะห์จากธนาคารแห่งประเทศจีน สาขาฮ่องกง มองว่า ฮ่องกงเป็นศูนย์กลางทางการเงินในระดับโลกแล้ว แต่ยังต้องเผชิญปัญหาเรื่องความไม่สมดุลของโครงสร้างอุตสาหกรรมและขาดการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน การพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีจะเข้ามามีส่วนแก้ปัญหานี้ได้

ฮ่องกงมีจุดแข็งด้านเทคโนโลยีมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการผลติงานวิจัยในระดับโลก การพัฒนาเรื่องการคุ้มครองลิขสิทธิ์ และมีการสนับสนุนด้านการเงินที่เข้มแข็ง

ทว่า ฮ่องกงก็เจอปัญหาทั้งเรื่องงบประมาณสนับสนุนด้านการวิจัย ที่เป็นฐานในการสร้างเทคโนโลยีและนวัตกรรมไม่มากเพียงพอ วัดได้จากในปี 2021 ที่ฮ่องกงมีสัดส่วนรายจ่ายต่อการวิจัยและพัฒนาต่อ GDP อยู่ที่ 0.97% นับว่าต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของโลกราว 2.63%

ปัญหาต่อมาที่ไม่ต่างจากไทยคือฮ่องกงยังมีนักเรียนและนักศึกษาด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีน้อยมาก ๆ จนสูญเสียความสามารถในการแข่งขันระดับโลก

ในวันที่คลื่นเทคโนโลยีซัดเข้าฝั่ง ฮ่องกงจึงใช้โอกาสนี้ในการสร้างเมืองนี้ให้กลายเป็นศูนย์กลางเทคโนโลยีระดับโลก 

เพราะฉะนั้น หน่วยงานที่จะกลายเป็นยุทธศาสตร์สำคัญคืออุทยานวิทยาศาสตร์และหน่วยงานที่ส่งเสริมด้านการสร้างสตาร์ทอัพ

ประธานของ Cyberport บอกว่าฮ่องกงมองเห็นเรื่องนี้ประมาณ 20 ปีแล้ว จึงมีการลงทุนสร้างอุทยานวิทยาศาสตร์ขึ้นมา เพราะฮ่องกงเองก็เจอปัญหาเรื่องงานวิจัยขึ้นหิ้งหรืองานวิจัยที่ดีแต่ไม่ได้เอาทำให้เกิดประโยชน์ในวงกว้าง ดังนั้นโจทย์สำคัญของเราจึงเป็นการทำให้งานวิจัยสามารถนำไปปฏิบัติให้เกิดขึ้นจริงซึ่งเราก็ทำได้ดี

GBA จุดยุทธศาสตร์เชื่อมจีนสู่โลก

ฮ่องกงผลักดันนโยบายนี้ ส่วนหนึ่งเกิดจากการเป็นหนึ่งในพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญอย่าง ‘พื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษอ่าวกวางตุ้ง-ฮ่องกง-มาเก๊า’ หรือ Greater Bay Area โครงการเขตเศรษฐกิจพิเศษ ตามแผนการพัฒนาเศรษฐกิจที่จีนต้องการใช้พื้นที่นี้เป็นประตูสู่การปฏิรูปเศรษฐกิจ และเป็นท่าเรือสู่เวทีโลก

Simon Chan บอกว่าเขาอยากเห็นฮ่องกงเป็นพื้นที่เปิดประตูโลกสู่จีน ไม่ใช่แค่ด้านการเงิน แต่เป็นด้านเทคโนโลยีด้วย

“ปีนี้เรามีผู้ร่วมงานจากหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะตะวันออกกลาง สหรัฐอเมริกา และอาเซียน เราต้องการให้พวกเขาได้มาพูดคุย สร้างความสัมพันธ์ แรก ๆ ที่เราจัดงานนี้ มีผู้ลงทะเบียนเข้าร่วมงานไม่ถึงหลักพันคนด้วยซ้ำ แต่วันนี้ยอดผู้ลงทะเบียนเข้าร่วมงานกับเราทั้ง online และ offline มากกว่า 5,000 คนแล้ว”

เขาเชื่อว่าการเปิดโอกาสให้นักธูรกิจเข้ามานำเสนองาน มาแลกเปลี่ยนข้อมูลกัน มาพบเจอบรรยากาศดี ๆ จะทำให้เกิดวัฒนธรรมของการสร้างนวัตกรรมในฮ่องกงและจีนมากขึ้น

อนาคตเทคโนโลยีคือความเสี่ยง

ฮ่องกงพยายามผลักดันเรื่องเศรษฐกิจดิจิทัลและโครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยีอย่างเต็มที่ เพราะเชื่อว่าสิ่งเหล่านี้จะช่วยให้เกิดการใช้งานด้านดิจิทัลมากขึ้น

รัฐบาลฮ่องกงจึงลงทุนกับการ Web 3.0 สำหรับรองรับเทคโนโลยีแบบปัญหาประดิษฐ์ Deep Learning, Big Data และ Blockchain เพื่อใช้กับการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นความมั่นคงหรือโลจิตติกส์

ในยุคสมัยที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงรวดเร็วขึ้นเรื่อย ๆ ฮ่องกงก็พร้อมที่จะลงทุนกับเทคโนโลยีนำสมัยต่าง ๆ อย่างที่ผ่านมาก็มีการลงทุนใน NFT และ Metaverse มาแล้ว 

Simon บอกว่าการลงทุนเรื่องเทคโนโลยีมีความเสี่ยง แต่จำเป็นต้องทำ เพราะอย่างน้อยถึงเราจะตั้งเป้าไว้ที่ดวงจันทร์ แต่ไปไม่ถึง อย่างน้อย ๆ เราก็ได้อยู่ท่ามกลางดวงดาวแล้ว

อ้างอิง :

https://www.policyaddress.gov.hk/2021/eng/pdf/publications/14-5/06_International-Innovation-and-Tech.pdf

https://www.bochk.com/dam/investment/bocecon/SY2023026(en).pdf