‘เกือบ 100 ปีแห่งความเจ็บปวด’ นายกฯ ญี่ปุ่นขอโทษผู้ป่วยโรคเรื้อนและครอบครัว หลังทนทุกข์จากนโยบายเลือกปฏิบัติของรัฐบาล
เมื่อวันที่ 12 ก.ค.2562 นายชินโซ อาเบะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ออกแถลงการณ์ขอโทษต่อผู้ป่วยโรคเรื้อนทั้งในอดีตและปัจจุบัน รวมถึงครอบครัวของผู้ป่วย สำหรับความเจ็บปวดและความทุกข์ทรมานที่พวกเขาต้องเผชิญภายใต้นโยบายกักกันผู้ป่วยโรคเรื้อนของประเทศที่ได้ถูกยกเลิกไปแล้วในปัจจุบัน
“รัฐบาลตระหนักถึงความเจ็บปวดและความทุกข์ทรมานที่กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อนทั้งในอดีตหรือปัจจุบัน และสมาชิกในครอบครัวต้องพบเจอ เราขอโทษจากใจจริง และผมต้องการแสดงความเสียใจด้วยการพบปะกับครอบครัวของผู้ป่วยด้วยตนเอง” อาเบะ กล่าวในแถลงการณ์นายกรัฐมนตรีเมื่อวันศุกร์ (12 ก.ค.)
อย่างไรก็ตาม โยชิฮิเดะ ซูกะ หัวหน้าเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ระบุว่าการพบเจอกับครอบครัวผู้ป่วยยังไม่มีกำหนดการณ์ที่แน่นอน
แถลงการณ์ขอโทษจากนายกรัฐมนตรี มีขึ้นหลังรัฐบาลตัดสินใจไม่ยื่นอุทธรณ์ต่อคำสั่งศาลจังหวัดคุมาโมโตะ ที่ตัดสินให้รัฐบาลจ่ายค่าสินไหมทดแทนแก่ครอบครัวผู้ป่วยโรคเรื้อนในอดีต
ผู้ป่วยโรคเรื้อนหรือที่รู้จักกันในชื่อโรคแฮนเซน (Hansen’s disease) ต้องทนทุกข์จากนโยบายเลือกปฏิบัติอันเลวร้าย รวมถึงถูกกีดกันจากสังคมในโรงพยาบาล โดยผู้ป่วยโรคดังกล่าวจะได้รับการรักษาใน “คลินิกพิเศษ” ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมาตรฐานการปฏิบัติเพื่อจัดการกับโรคเรื้อนภายใต้นโยบายกักกันของญี่ปุ่น
ทั้งนี้ เป็นครั้งแรกที่รัฐบาลญี่ปุ่น ตัดสินมอบค่าสินไหมทดแทนแก่บรรดาครอบครัวผู้ป่วย ตามการพิจารณาคดีของศาลคุมาโมโตะ
นอกจากนี้ ศาลยังตัดสินว่าการที่รัฐบาลญี่ปุ่นบังคับใช้กฎหมายป้องกันโรคเรื้อนจนถึงปี 1966 นั้นก็มีความผิดเช่นเดียวกัน
ในแง่ของสมาชิกครอบครัวผู้ป่วยโรคเรื้อน นโยบายกักกันก็ทำให้พวกเขาต้องทนทุกข์ทรมาน เนื่องจากบางครั้งพวกเขาไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าไปในสถานที่สาธารณะ เช่น โรงเรียน ถูกเลือกปฏิบัติเมื่อต้องหางานทำ และยังต้องประสบกับความอัปยศเมื่อหาคู่ครอง จากความเข้าใจผิดของผู้คนว่าโรคนี้สามารถติดต่อกันได้ง่าย จากการเข้าไปใกล้ชิดด้วย
ในปี 2001 ศาลตัดสินว่านโยบายกักกัน ซึ่งมีผลบังคับใช้ภายใต้กฎหมายป้องกันโรคเรื้อนของประเทศที่ประกาศใช้ระหว่างปี 1907-1996 นั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ โดยญี่ปุ่นได้เปิดตัวระบบชดเชยสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อนภายหลังการตัดสินของศาล
อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องระบุว่า ควรมีการตรวจสอบว่ารัฐบาลดำเนินการจ่ายค่าสินไหมทดแทนแก่บรรดาครอบครัวผู้ป่วยโรคเรื้อนรวดเร็วเพียงใด