ทำไมแคนาดาเป็นเมืองเกรด A สำหรับ LGBTQ+ พร้อมย้อนมองไทย

นอกจากมิถุนายนจะเป็นเดือนที่อยู่กึ่งกลางระหว่างต้นปี และปลายปีที่ผู้คนเริ่มทบทวนถึงช่วงเวลาที่ผ่านพ้นไป มันยังเป็นเดือนแห่งการสาดสีรุ้งไปบนพื้นที่ต่างๆ เพื่อเรียกร้องและเฉลิมฉลองให้กับ LGBTQ+ ทั่วโลก 

ที่ใช้คำว่า ‘เรียกร้อง และเฉลิมฉลอง’ เพราะยังมีหลายประเทศที่เหล่ากลุ่มคนทางเพศยังเผชิญปัญหาความไม่เท่าเทียม การเลือกปฏิบัติ การโดนผลักดันให้เป็นพลเมืองชั้นสอง แต่ในขณะเดียวกัน ก็มีอีกหลายประเทศที่ออกกฎหมายรับรองสิทธิเท่าเทียมของ LGBTQ+ และหนึ่งในนั้นคือ ‘แคนาดา’

[แคนาดาประเทศเกรด A ของ LGBTQ+]

แคนาดามักจะอยู่ในลิสต์ต้นๆ ของประเทศที่เป็นมิตรกับกลุ่มหลากหลายทางเพศมากที่สุดในโลก

ในปี 2021 Gay Travel Index Chart จัดอันดับให้แคนาดาเป็นที่ 1 ประเทศที่ปลอดภัยที่สุด และให้ปีล่าสุด Asher & Lyric Fergusson ยกให้แคนาดาอยู่ในเกรด A ประเทศที่เป็นมิตรและมีความปลอดภัยต่อกลุ่มหลากหลายทางเพศมากที่สุด ในการจัดอันดับ Travel Index ประจำปี 2022 ส่วนไทยได้อันดับ 60 จาก 203 ประเทศทั่วโลก

Asher & Lyric Fergusson พิจารณาเกณฑ์การจัดอันดับจากปัจจัยทั้งหมด 10 ข้อ ส่วนที่สำคัญคือ สิทธิการแต่งงานถูกกฎหมาย การคุ้มครองแรงงาน การป้องกันการเลือกปฏิบัติ การปกป้องจากอาชญากรรมและความรุนแรง และสิทธิในการรับบุตรบุญธรรม ซึ่งทั้ง 5 ข้อที่กล่าวมา แคนาดาสอบผ่านทั้งหมด ส่วนไทยมีข้อเดียวคือ การคุ้มครองแรงงาน

สำหรับปัจจัยที่ทำให้แคนาดาได้ตำแหน่งนี้ไปครอง จะแบ่งเป็น 2 หัวข้อหลักๆ คือ สิทธิทางกฎหมาย และการสนับสนุนจากสังคม

[สิทธิทางกฎหมาย]

• กฎหมายป้องกันการเลือกปฏิบัติ

แคนาดารับรองและบังคับใช้กฎหมายว่าด้วยสิทธิและเสรีภาพของประชาชนแคนาดา (The Charter of 

Rights and Freedoms) ตั้งแต่ปี 1985 ซึ่งตัวกฎหมายนี้ขยายขอบเขตในมาตรา 15 เรื่องความเสมอภาคว่า “ห้ามการเลือกปฏิบัติต่อบุคคลด้วยเหตุผลจากรสนิยมทางเพศที่แตกต่างกัน” 

• สิทธิในการสมรสระหว่างเพศเดียวกัน

สิทธิแต่งงานของเพศเดียวกันในแคนาดา เกิดขึ้นครั้งแรกเมื่อปี 2003 ในรัฐออนแทริโอ และตามมาด้วยรัฐบริติชโคลัมเบีย และ 2 ปี หลังจากนั้น แคนาดาได้ผ่านกฎหมายสมรส (Civil Marriage Act) รับรองสิทธิให้การสมรสกระทำได้ทั้งในบุคคลต่างเพศและบุคคลเพศเดียวกัน กฎหมายนี้เป็นกฎหมายระดับประเทศที่ใช้ร่วมกันในการประกอบพิธีสมรส

ในกฎหมาย Civil Marriage Act ระบุชัดเจนว่าออกมาเพื่อรับประกันว่าทุกคนมีความเท่าเทียมกันภายใต้กฎหมาย และมีสิทธิที่จะได้รับการคุ้มครองที่เท่าเทียมกันและผลประโยชน์ที่เท่าเทียมกันของกฎหมายโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ โดยนายทะเบียนไม่มีสิทธิปฏิเสธการจดทะเบียนเพราะดุลพินิจของตัวเอง คู่สมรสเพศเดียวที่จดทะเบียนแล้ว มีสิทธิเท่าเทียมกับคู่สมรสต่างเพศทุกประการ

• สิทธิในการรับรองบุตร

และเพื่อให้การสร้างครอบครัวสมบูรณ์มากขึ้น  ในปี 2005 รัฐบาลแคนาดาออกกฎหมายรับรองให้คู่รักเพศเดียวกันที่จดทะเบียนสมรสแล้วสามารถที่จะจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรบุญธรรมได้

[การสนับสนุนทางสังคม]

ถัดจากประเด็นทางกฎหมาย มาต่อกันที่การสนับสนุนทางสังคม ซึ่งในที่นี้จะพูดถึงการศึกษา สิ่งแวดล้อม และความเปิดกว้างของผู้คนต่อ LGBTQ+

• การศึกษา

เช่นเดียวกับเรื่องของการประกอบพิธีแต่งงาน สถาบันการศึกษาในแคนาดาบางส่วนยังมีระเบียบเกี่ยวกับเรื่องอัตลักษณ์ทางเพศ เนื่องจากความเกี่ยวโยงทางศาสนา แต่โรงเรียนส่วนใหญ่อยู่ภายใต้การดูแลเรื่องสิทธิมนุษยชนอย่างเคร่งครัด ห้ามเลือกปฏิบัติทั้งต่อเด็กนักเรียน และครู ต้องมีมาตรการลงโทษที่เหมาะสม และสร้างสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อป้องกันปัญหานี้ 

• การจ้างงาน

เมื่อออกจากระบบการศึกษา กลุ่มหลากหลายทางเพศก็สามารถใช้ชีวิตวัยทำงานได้อย่างสบายใจได้ต่อเนื่อง ปี 2017 รัฐบาลกลางของแคนาดา ได้แก้กฎหมายว่าด้วยสิทธิมนุษยชน เพื่อคุ้มครองกลุ่มหลากหลายทางเพศในสถานที่ทำงาน ห้ามนายจ้างเลือกปฏิบัติกับคนใดคนหนึ่งจากรสนิยมทางเพศ อัตลักษณ์ทางเพศ รวมถึงการแสดงออกทางเพศ เพื่อให้พนักงานมีอิสระ และทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ บนพื้นฐานของความสบายใจ

[ย้อนกลับมามองประเทศไทย]

ช่วงหลายปีที่ผ่านมา กระแส #สมรสเท่าเทียม ถูกหยิบยกขึ้นมาพูดถึงหลายต่อหลายครั้ง ทั้งในรูปแบบการเรียกร้องทางออนไลน์ หรือบนท้องถนน อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่วันแรกที่มีการพูดถึงกฎหมายฉบับนี้ ก็ผ่านมากว่า 700 วันแล้ว และปัจจุบันก็ยังไม่มีการอนุมัติประกาศใช้ 

แต่ความคืบหน้าล่าสุดที่เกิดขึ้นในวันนี้ (15 มิถุนายน) สภามีมติรับหลักการสมรสเท่าเทียม ผ่านวาระหนึ่งแล้ว ซึ่งหลังจากนี้ต้องตามกันต่อว่าสถานการณ์ในวาระสอง วาระสาม จนถึงชั้นวุฒิสภาจะเป็นอย่างไรต่อไป

อ้างอิงจาก

https://www.bbc.com/thai/thailand-61716154

https://www.cbc.ca/news/canada/timeline-same-sex-rights-in-canada-1.1147516

https://workpointtoday.com/politics-pol07062565/

https://www.cbc.ca/cbcdocspov/features/canadas-gender-identity-rights-bill-c-16-explained

https://www.canada.ca/en/canadian-heritage/services/how-rights-protected/guide-canadian-charter-rights-freedoms.html

https://www.ipsos.com/en-ca/news-polls/global-survey-points-to-increasingly-positive-attitudes-in-canada-toward-lgbt-individuals

https://www.asherfergusson.com/lgbtq-travel-safety/