กว่าจะมาเป็น ‘หลานม่า’ จากปากคนเบื้องหลัง ตัวแทนหนังไทยร่วมลุ้นออสการ์ ครั้งที่ 97

พูดคุยกับ คุณพัฒน์-คุณวรรณฤดี ผู้กำกับ และ โปรดิวเซอร์ จากเรื่อง ‘หลานม่า’ ภาพยนตร์ที่ทัชใจคนไทย สู่หนึ่งในตัวแทนประเทศไทย ที่ได้เข้าชิงรางวัลออสการ์ ครั้งที่ 97 สาขา  ‘ภาพยนตร์ภาษาต่างประเทศ (หรือนานาชาติ) ยอดเยี่ยม (ACADEMY AWARDS / BEST INTERNATIONAL FEATURE FILM SHORTLIST)’

ถ้าพูดถึงหนึ่งในภาพยนตร์ไทย ที่สร้างปรากฏการณ์ปี 2024 คงไม่พลาดชื่อ ‘หลานม่า’ ที่ทำรายได้ไปอย่างถล่มทลาย จนกลายเป็นภาพยนตร์ที่ใครต่างต้องยกนิ้วให้ เพราะไม่เพียงทำให้เสียน้ำตา แต่ยังเข้าถึงใจของทุกวัย

ล่าสุด หลานม่าได้สร้างประวัติศาสตร์อีกครั้ง กับการเป็นตัวแทนประเทศไทย ร่วมลุ้นรางวัลออสการ์ครั้งที่ 97 และอีกอึดใจเดียวก่อนจะได้รู้แล้วว่า ภาพยนตร์เรื่องนี้จะได้เป็นตัวแทนภาพยนตร์ไทย เข้าสู่รอบ 5 เรื่องสุดท้าย ได้สำเร็จหรือไม่ 

ผู้กำกับและโปรดิวเซอร์อย่าง พัฒน์ บุญนิธิพัฒน์ และ วรรณฤดี พงษ์สิทธิศักดิ์ จะมาช่วยไขคำตอบ ว่าหลานม่า มาไกลถึงออสการ์ได้ยังไง ผ่านการพูดคุยกับรายการ Series Society

ในฐานะผู้กำกับ คุณพัฒน์ ได้เล่าถึงจุดเริ่มต้นของคำว่า ‘ออสการ์’ ว่า เป็นเพียงความคิดจุดเล็กๆ ของการพูดคุยของทั้งสองคน ที่อยากจะทำภาพยนตร์ให้ไปถึงเวทีระดับโลก แต่ด้วยเงื่อนไขและข้อจำกัดที่ดูจะไกลเกินวงการหนังไทย ทำให้ความพยายามนี้ค่อยเลือนหายไป 

แต่แล้ว หลานม่า กลับจุดประเด็นให้ทั้งคู่ มองเห็นโอกาสไปสู่เวทีออสการ์อีกครั้ง ประจวบเหมาะกับเสียงตอบรับที่ดีอย่างล้นหลาม จากหลายประเทศ 

 “จำได้เลยว่าเป็นจังหวะที่พี่จินา (จินา โอสถศิลป์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท จีดีเอช ห้าห้าเก้า จำกัด) กำลังคุยกับทูตประเทศต่างๆ เห็นภาพนี้ ผมรู้สึกว่า เอ๊ะ ทำไมจะไปออสการ์ไม่ได้ เลยเดินไปหาพี่วัน (วรรณฤดี พงษ์สิทธิศักดิ์ โปรดิวเซอร์) กับพี่จินา ผมว่าเราน่าจะลองดันเรื่องนี้ดูนะครับ จังหวะนั้นพี่วันเองคงลืมไปแล้ว กลายเป็นว่าสิ่งที่เคยพูดในวันนั้น เริ่มกลับมาขับเคลื่อนในวันนี้อีกที แล้วมันก็เลยเริ่มกลายเป็นที่มาของการเริ่มลงมือทำจริง”

นอกจากความฝันฝนวันวาน ความโดดเด่นของภาพยนตร์เอง ก็เป็นอีกหนึ่งสิ่ง ที่สามารถพาหลานม่าเข้าไปอยู่ในใจของคนไทย และคนทั่วโลกได้ 

“อันดับแรก หลานม่าไม่ได้ประสบความสำเร็จแค่ในประเทศตัวเอง ซึ่งต้องเข้าใจตามความจริงว่า ประเทศเรามีขนาดเล็กมาก เมื่อเทียบกับเวทีของหนังออสการ์ หรือหนังตัวแทนจากประเทศอื่นๆ ที่เขาอาจมีวงการภาพยนตร์ที่ใหญ่ และมีคนดูทั่วโลกที่มากกว่าเรา เพราะฉะนั้นการที่หนังเรื่องหนึ่งเป็นตัวแทนประเทศ มีคุณภาพหรือประสบความสำเร็จในประเทศตัวเองมากเลย คณะกรรมการก็เลือกแหละ แต่บางทีมันก็ยังไม่เพียงพอที่จะทำให้เวทีที่ใหญ่ระดับโลกเขาสนใจเรา” 

คุณวรรณฤดี เล่าเงื่อนไขของการคัดเลือกภาพยนตร์ในระดับนานาชาติ ก่อนจะเสริมต่อไปว่า

“แต่เผอิญว่าหลานม่าดันผ่านทั้งสองข้อ คือประสบความสำเร็จในประเทศ แล้วก็มีคุณภาพตามที่คณะกรรมการเลือกด้วย รวมถึงยังประสบความสำเร็จในประเทศอื่นๆ ที่ไปฉายด้วย จนเกิดไวรัลในโซเชียลมาก เรื่องการถ่ายคลิปก่อนและหลังดูหนัง แถมผลที่เกิดขึ้น พอดูเสร็จแล้วอยากกลับไปหาครอบครัว อยากเล่าว่าดูหนังเรื่องนี้แล้วเปลี่ยนพฤติกรรมกับครอบครัวอย่างไร จนกลายเป็นสิ่งที่สื่อในประเทศอื่นๆ สนใจ” 

“จากตะวันออกเฉียงใต้ก็เป็นเอเชีย จากเอเชียก็เป็นยุโรป จากยุโรปก็เป็นอเมริกา ตอนนี้จากอเมริกากำลังจะไปอเมริกาใต้ละ พี่จะชอบใช้คำว่า มันเป็นเวฟที่คนดูเป็นคลื่น คนดูซัดเราไป ซัดพาเราไปจนถึงอเมริกาจนได้ ซึ่งถ้าขาดกระแสเหล่านี้ก็ยากที่เวทีใหญ่ระดับโลกขนาดนั้นจะสนใจเรา เมื่อเทียบกับหนังประเทศอื่นๆ มาตรฐานสูงมาก แล้วก็เป็นหนังที่เราในคนทำหนัง เห็นชื่อแล้วบางคนเป็นไอดอลเราด้วยซ้ำ” 

นอกจากนี้ คุณวรรณฤดี ยังได้เล่าถึงความพยายาม กับการทำให้ภาพยนตร์หลานม่าถูกสื่อสารออกไปให้กับผู้ชมทั่วโลกได้เห็น ไม่ว่าจะเป็นการจัดรอบพิเศษในประเทศต่างๆ หรือการโปรโมทข่าวสารผ่านโซเชียลเป็นภาษาอังกฤษ เพื่อสื่อสารกับผู้คนและสื่อมวลชนทั่วโลก

ถ้าหลานม่าได้ผ่านเข้ารอบ 5 เรื่องสุดท้าย? คุณวรรณฤดี  เผยความรู้สึกทิ้งท้ายไว้ว่า ในฐานะคนทำหนังมา 20 ปี เป็นสิ่งที่น่าดีใจและภูมิใจมาก เพราะหากมองย้อน ถึงจุดเริ่มต้นจากวันที่ทำให้คนไทยดูหนังไทย และไม่ตัดสินว่าไร้รสนิยม จนมาสู่วันที่ด้ฉายในต่างประเทศ และถูกยอมรับในเวทีออสการ์ ทั้ง เชื่อว่ารางวัลนี้จะกลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับใครอีกหลายๆ คน

 “วันนี้ได้รับการยอมรับในเวทีที่เราเคยรู้สึกว่าไกลมาก คือเรียกว่าจะฝันยังไม่กล้าฝันเลย เราก็เลยใช้วิธีที่เซฟกว่า ก็คือว่าไม่ฝันแค่เดินไปเรื่อย ๆ  เพราะว่าฝันแล้วกลัวจะไปไม่ถึง หรือเราอาจจะไม่มีความกล้าหาญขนาดนั้นที่จะฝันไกล พอเดินไปเรื่อยๆ มันใกล้นะ” 

“รู้สึกว่า ณ วันนี้ถ้าเราจะเป็นส่วนหนึ่ง ของการที่สุดท้ายแล้วประเทศเราจะไปถึง มันโคตรดี ซึ่งพี่เชื่อว่าครั้งนี้จะเป็นแรงบันดาลใจมหาศาล รู้สึกเหมือนกับว่า พวกเราทำให้ทุกคนรู้สึกว่าเป็นไปได้” โปรดิวเซอร์หลานม่า กล่าวทิ้งท้าย