อภิมหาดารา ‘ธงไชย แมคอินไตย์’ ชีพจรเพลง-พลังอมตะเอนเตอร์เทนเนอร์ เขียนโดย : พอล เฮง

ไม่ใช่แมว 9 ชีวิต ไม่ใช่อมตะหนุ่ม 2,000 ปี แต่เขาคือพิมพ์เขียวต้นแบบพ๊อพสตาร์ของอุตสาหกรรมดนตรีสมัยใหม่ของไทยที่ทำลายสถิติทุกอย่าง

ไม่จำเพาะแค่นั้น เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ ยืนอยู่โดดเด่นในฐานะอภิมหาดารา (ซูเปอร์สตาร์ – Superstar) ของอุตสาหกรรมบันเทิง จัดได้ว่าเป็นปัจเจกบุคคลที่ประสบความสำเร็จอย่างมหึมามหาศาล และเป็นที่รู้จักกันในวงกว้างระดับยอดนิยมมีชื่อเสียงที่โดดเด่น และสำคัญที่สุดในยุคสมัยในรอบ 4 ทศวรรษที่ผ่านมา ยอดรวมขายอัลบัมเกือบ 30 ล้านชุด คงไม่ต้องพูดหรือพิสูจน์ถึงความสำเร็จในเชิงพาณิชย์ศิลป์กันอีกต่อไปให้มากความ และล่าสุดนั้นกับรางวัล Lifetime Achievement Award จาก TOTY ฺMusic Awards 2021 รางวัลพิเศษจากทางผู้จัดงาน ที่มอบให้กับศิลปินที่ประสบความสำเร็จในวงการเพลงมาโดยตลอด รวมถึงเป็นแรงบันดาลใจให้กับศิลปินอีกหลาย ๆ ท่าน

เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ รับรางวัล Lifetime Achievement Award จาก TOTY ฺMusic Awards 2021

ในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ มีบทเพลงออกสู่โสตและจักษุคนฟังผ่านสื่อช่องทางต่างๆ โดยเฉพาะสตรีมมิง และโซเชียลมีเดีย มียอดวิวอยู่ในระดับท็อปอย่างที่เคยเป็นมา นั่นก็คือบทเพลง ‘ใครคิดถึง’ (เพลงประกอบละคร ‘วิมานทราย’) ซึ่งแสดงให้เห็นวิธีการขับร้องที่ยืดหยุ่นตอบโจทย์โสตทัศน์เทรนด์ของคนฟังยุคปัจจุบันได้เป็นอย่างดี คือวิธีการร้องที่มีรูปแบบของการเอื้อนกลิ่นอายไทยเดิมบางเบาผสมแต่พองามในสกุลเพลงพ๊อพของ นักแต่งเพลงและโปรดิวเซอร์รุ่นใหม่ที่กำหนดทิศทางการฟังเพลงใน พ.ศ.นี้ ทางสายละครโทรทัศน์ ของ อัจฉริยา ดุลยไพบูลย์ กับ ชลทัศน์ ชาญศิริเจริญกุล ได้อย่างลงตัวลื่นหูและไม่ทิ้งความเป็น ธงไชย แมคอินไตย์

อีกเพลง ‘ทุกวันได้ไหม’ ของหนุ่ม กะลา ที่ฟีเจอริงหรือร้องร่วมโ.ดย เบิร์ด-ธงไชย แสดงเน้นย้ำให้เห็นอัตลักษณ์ในการขับร้องแบบเบิร์ดที่เคยเป็นมา ในสไตล์พ๊อพร๊อคนิ่มนวลหนักแน่น แย่งซีนเจ้าของเพลงไปอย่างสิ้นเชิง พลังการขับร้องแฝงการส่งพลังดราม่าติคในเพลงนี้ยกระดับเพลงให้หนุ่ม กะลา อย่างรับรู้ได้ทันที

ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Bird Thongchai

เมื่อมองย้อนกลับในปี 2529 อัลบั้มแรกเปิดตัว (Debut) ‘หาดทราย สายลม สองเรา’ ของเบิร์ด-ธงไชย ซึ่งผ่านไป 3 ปี หลังจากในปี 2526 เขาส่องสกาวความเป็นดาวรุ่งในวงการเพลงไทยสากลร่วมสมัย โดยกวาดรางวัลถึง 3 รางวัล คือ นักร้องดีเด่น / ราวัลพิเศษของดร.ถาวร พรประภา และรางวัลพิเศษจากรรมการ บนเวทีประกวดร้องเพลงของสยามกลการ มิวสิค ฟาวน์เดชัน

อัลบัมนี้ได้เปิดทางสู่เส้นทางดนตรีสมัยใหม่ของไทยในฐานะศิลปินเดี่ยว ภายใต้การกุมบังเหียนของ เรวัต พุทธินันทน์ แห่งแกรมมี่ เอนเตอร์เทนเมนท์ จำกัด และเป็นหนึ่งในนักร้องและอัลบัมที่สถาปนาเสียงใหม่ของเพลงพ๊อพไทยที่เรียกว่า ‘แกรมมี่ ซาวด์’ ฉีกออกจากบทเพลงในแนวคณะดนตรีสตริงที่เป็นคลื่นกระแสหลักในทศวรรษที่ 2520

ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Bird Thongchai

ในปี 2529 เบิร์ด-ธงไชย ได้เปิดหน้าใหม่ของประวัติศาสตร์อุตสาหกรรมดนตรีที่ข้ามเส้นจากความเคยชินเดิมๆ ของยุคสมัย ดนตรีแบบสตริงคอมโบที่ครอบครองวงการอยู่ สู่มิติของการเป็นพ๊อพสตาร์ของนักร้องเดี่ยวหรือโซโล่ อาร์ติสต์ ที่มาครบวงจรครบเครื่องทุกองค์ประกอบในอุตสาหกรรมบันเทิงทันสมัย

เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ คือปรากฏการณ์นั้น และไม่ได้เป็นแค่พลุสวยงามเปล่งแสงสีสว่างบนฟ้าแค่ไม่นาน แต่กลายเป็นไอคอนของยุคสมัยในทศวรรษที่ 2530 จนถึงทุกวันนี้กินเวลาเกือบ 4 ทศวรรษหรือ 40 ปีเข้าไปแล้ว

ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Bird Thongchai

เมื่อมามองในมุมนักร้องชายเสียงทอง (Crooner) ไพเราะ น้ำเสียงทุ้มนุ่มนวลอบอุ่น หากจะบอกว่า เบิร์ด-ธงไชย อยู่ในขอบข่ายนั้น ก็คงไม่อยู่ในนิยามนั้นหมดจด แบบนักร้องลูกกรุงหรือโอลดีไทยได้หมดเช่นกัน เพราะมีความหลากหลายมากกว่านั้น แต่ก็พิสูจน์ให้เห็นในอัลบัมพิเศษที่นำเพลงเก่ามาขับร้องใหม่หรือคอฟเวอร์ในหลายๆ ชุดว่า ศักยภาพของเสียงร้องครบคลุมไปถึงวิธีการขับร้องแบบขนบนิยมเพลงไทยสากลแรกเริ่มเดิมที โดยเฉพาะอัลบัม ‘ธงไชย แมคอินไตย์ พ.ศ. 2501’ บ่งชี้ได้ชัดแจ่ม

ว่าไปแล้วกระแสเบิร์ดฟีเวอร์ ในอุตสาหกรรมบันเทิงไทย ทั้งวงการเพลง ละครโทรทัศน์ ละครเพลงหรือมิวสิคัล ภาพยนตร์ ในช่วง 2 ทศวรรษคือ ทศวรรษที่ 2530 กับ 2540 ดูเหมือนจะทำให้อิ่มตัวแบบทะลักทะล้นในฐานะอภิมหาดาราหรือซูเปอร์เบอร์ 1 ที่หาใครเทียบเคียงได้ยาก ทั้งชื่อเสียง เงินทอง และเกียรติยศ อย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน

การมาถึงของดนตรีแนวใหม่ภูมิทัศน์การฟังเพลงของโลกและของไทยที่เปลี่ยนไป ผู้คนเปลี่ยนรุ่น แต่เบิร์ด-ธงไชย กลับปรับตัวได้ ด้วยการใช้คนเขียนและแต่งเพลงที่อยู่ในกระแสสมัยนิยม รวมถึงโปรดิวเซอร์ที่มาช่วยปรับทิศทางเพลงให้อยู่ความร่วมสมัย ไม่ตกยุคเป็นนักร้องรุ่นก่อนหรือเรโทรได้อย่างสง่างาม

โดยเฉพาะการมาก่อนกระแสฟีเจอริง (Featuring) ผ่านแขกรับเชิญพิเศษ นักร้องที่อยู่ต่างแนวดนตรีที่เป็นเบอร์ 1 ในแนวนั้นได้มาทำงานร่วมร้องเพลงกับเบิร์ด ทำให้มีทางออกของเพลงฮิตตามอีกมากมาย

ไม่ว่าจะสตูดิโออัลบัมเดี่ยวของตัวเอง อัลบัมร้องคู่หรือดูเอต อัลบั้มพิเศษ อัลบัมรวมเพลง อัลบัมคอฟเวอร์โอลดีลูกกรุง อัลบัมมิวสิคัลหรือละครเพลง ซึ่งออกมามากมายตามวาระและโอกาส ซึ่งเบิร์ด-ธงไชย ไม่เคยตกยุค

บทเพลงของเบิร์ด-ธงไชย ที่มีความเป็นพ๊อพโดยพื้นฐาน จึงมีการผสมผสานกลิ่นอายดนตรีต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นทั้งอาร์แอนด์บีหรือริธึมแอนด์บลูส์ ฟังค์กี้ ร๊อค แด๊นซ์ บูกีวูกี ซินธิ์พ๊อพ อิเล็กทรอนิคพ๊อพ โอลดีลูกกรุง ฮิพฮอพ หมอลำ อะคูสติคพ๊อพ โฟล์ค มีความร่วมสมัยที่ไม่ใช่ในฐานะผู้นำเทรนด์ แต่เข้าใจเทรนด์ดนตรีสามารถตอบโจทย์ของแต่ละยุคและคนทุกเพศทุกวัยอย่างลึกซึ้ง ทำให้มีเพลงยอดนิยมในระดับเมกะฮิตตลอดมา

เห็นได้ชัดจากสตูดิโออัลบัมชุดที่ 17 ‘Bird Mini Marathon’ (เบิร์ด มินิ มาราธอน) ซึ่งออกในปี 2561 ที่ได้เชิญนักร้องที่อยู่ในกระแสยอดนิยมของยุคสมัยปัจจุบันมาเขียนเพลงและร่วมร้องกับพี่เบิร์ดของพวกเขา และกลายเป็นเพลงฮิตทั้งอัลบัม ซึ่งยากนักที่นักร้องวัยเลข 6 ซึ่งคนปกติอยู่อยู่ในวัยเกษียณ จะมีงานเพลงที่สดใหม่และมีพลังชีวิตได้อย่างยอดเยี่ยม

หลังจากชุดนี้ เบิร์ด-ธงไชย ก็ฟีเจอริงกับนักร้องและคณะดนตรีรุ่นหลังอย่างน่าดูชมไม่แพ้งานในอดีตเลยทีเดียว และสามารถนำแบรนด์ธงไชย แมคอินไตย์ อยู่ในตลาดเพลงร่วมสมัยแบบสง่างามภาคภูมิสมวัยไม่ล้าสมัยให้คนรำลึกถึงอดีต แต่เป็นการสร้างสรรค์งานเพลงและดนตรีไปข้างหน้ากับนักร้อง คนเขียนหรือแต่งเพลง รวมถึงเลือกโปรดิวเซอร์มาทำงานได้อย่างชาญฉลาดและเข้าใจตลาดเพลงในทุกยุค แม้แต่ปัจจุบันนี้

เมื่อเปิดอ่านวิทยานิพนธ์ ‘เครือข่ายการสื่อสารและการดำรงอยู่ของแฟนคลับ ธงไชยแมคอินไตย์’ (Communication Network and the Existence of Thongchai McIntyre’s Fan Club) วิทยานิพนธ์หลักสูตรวารสารศาสตรบัณฑิต (สื่อสารมวลชน) คณะวารสารศาสตร์และสื่อมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ.2549 โดย สุปรีดา ช่อลำใย ทำให้รู้ว่า

ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Bird Thongchai

‘ทำไมพี่เบิร์ดจึงไม่ตกยุคและมีแฟนคลับที่รักพี่เบิร์ดมากมายขนาดนี้’

การสร้างฐานแฟนเพลง (Fan) และความเป็นแฟนเพลงเข้าเส้นตัวจริง (Fandom) ในฐานะแฟนคลับผู้จงรักภักดี ชื่นชอบโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน รักและหวังดี คอยติดตามอยู่เบื้องหลังความสำเร็จและโด่งดังยกให้เป็นแบบอย่างหรือรูปชื่นชอบในการเป็นเป้าหมายของการดำเนินชีวิตและยึดเหนี่ยวทางจิตใจของ เบิร์ด-ธงไชย คือความเข้าใจคนฟังเพลงไทยสากลที่แท้จริง

จุดที่สำคัญคือ วัฒนธรรม ‘แม่ยก’ ที่ประยุกต์สู่ความร่วมสมัยในฐานะแฟนคลับพี่เบิร์ด

เบิร์ด-ธงไชย สามารถความนิยมในระดับสูงสุดทะลุเพดานและสถิติในอุตสาหกรรมดนตรีอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน นักร้องระดับยอดนิยมหรือ พ๊อพสตาร์ (Pop Star) ผ่านการขับร้องและการแสดงออกผ่านสื่อต่างๆ รวมถึงการแสดงบนเวที ที่สร้างความประทับใจแรกเริ่ม (First Impression)  ที่สามารถดึงดูดให้เกิดความสนใจทั้งจากรูปร่างหน้าตา บุคลิกภาพ น้ำเสียง ลีลาการร้องการแสดง

คุณลักษณะเหล่านี้ต้องกอปรรวมมาจากพื้นฐานของเแก้วเสียง เสียงเสียง และการขับร้องเพลงที่ดีอย่างมีพรสวรรค์

แน่นอน ความเป็นเอนเตอร์เทนเนอร์ที่ยอดเยี่ยม อุตสาหะใส่ใจในรายละเอียดทุกขั้นตอน นี่คือคุณสมบัติพิเศษของคนที่สามารถยืนอยู่บนยอดสูงสุดได้ยาวนาน ข้ามผ่านช่วงเวลาในยุคสมัยที่ผ่านไปด้วยความเร็วปานติดปีกบิน

ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Bird Thongchai

พรสวรรค์หรือความสามารถพิเศษได้การร้องการเต้น และการแสดง และรักษาระดับที่อยู่บนสุดไว้ได้ แม้มีคลื่นรุ่นใหม่ลูกหลังทยอยเกิดขึ้นมาเรื่อยๆ ก็ตาม แต่เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ ยังอยู่ในระดับบนสุดอยู่เสมอ กลืนกลายหลอมรวมตัวเองเข้ากับเทรนด์ใหม่ๆ ได้เสมออย่างกลมกล่อมนวลเนียน และได้รับการยอมรับจากคนฟังและคนดูเพลงทุกรุ่น

การสร้างความหมายร่วมกันที่ข้ามผ่านทะลุความรักคลั่งไคล้เพ้อฝัน สู่จุดที่มีความสุขร่วมกันที่ไม่ได้หล่นหายไปตามกาลเวลา และสามารถปรับเปลี่ยนขยายช่องทางเครือข่ายแฟนคลับไม่ให้ล่มสลายแถมยังเพิ่มแฟนเพลงเจเนอเรชันต่างๆ ที่เกิดขึ้นมาทีหลังได้อย่างน่าสนใจอีกด้วย ไม่ได้แช่แข็งตัวเองในยุคสมัยที่ผ่านพ้นไปในระดับสูงสุดของตัวเองเหมือนพ๊อพสตาร์คนอื่นๆ ที่อ่อนล้าโรยแรงร่วงหล่นไปตามยุคสมัยและผู้คนที่เปลี่ยนรุ่นไป

‘พี่เบิร์ด’ เป็นคำเรียกที่สนิทสนมคุ้นเคยของคนฟังเพลงและดูเพลงทุกรุ่น ตั้งแต่ปู่ย่าตาทวด ลุงป้าพ่อแม่จนถึงรุ่นลูกหลานเหลนโหลน เป็นภาพลักษณ์การตลาดที่อบอุ่นเป็นกันเองแบบไทยๆ

ขอบคุณภาพจาก เฟซบุ๊ก Bird Thongchai

การสร้างความหมายใหม่ของเอนเตอร์เทนเนอร์ที่ครบเครื่องครบครันและสมบูรณ์แบบมากที่สุด ตั้งแต่มีอุตสาหกรรมดนตรีสมัยใหม่เกิดขึ้นมาของประเทศไทย

ภาพลักษณ์ หรือมิติในการสร้างสาธารณสมมติ ความเป็นต้นแบบ (Role Model) การสร้างความหมายของศิลปินให้ก้าวข้ามจากจินตนาการหรือโลกสัญลักษณ์ มาเป็นเสมือนญาติในครอบครัวคุ้นเคยกันเอง เป็นการสานสายสัมพันธ์ของเครือข่ายแบบไทยๆ ที่เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ สามารถสร้างขึ้นมาได้อย่างน่าชื่นชมผ่านความเป็นอภิมหาดาราที่อยู่ผ่านยุคสมัยอย่างไม่มีโรยรา…

บทความโดย : พอล เฮง