งานวิจัยเผย “หลุมดำ” ดูดกลืนวัตถุในอวกาศ 3 ครั้งต่อวัน

เมื่อไม่นานมานี้ ทีมนักดาราศาสตร์พบว่าหลุมดำขนาดมหึมาบริเวณใจกลางกาแล็กซีหนึ่ง ต้องได้รับ “อาหารร้อนๆ” 3 มื้อต่อวัน

วันที่ 14 ก.ย. 2562 สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า ผลการศึกษาที่ได้รับการเผยแพร่ลงในวารสารเนเจอร์ (Nature) เมื่อวันพุธ (11 ก.ย.) พบว่ารังสีเอ็กซ์ (X-ray) มีการระเบิดออกซ้ำๆ ทุกๆ 9 ชั่วโมง โดยมีจุดกำเนิดจากศูนย์กลางกาแล็กซีหนึ่งที่ชื่อว่า GSN 069 จึงชี้ให้เห็นว่าหลุมดำที่อยู่บริเวณนั้นดูดกลืนวัตถุเข้าไปจำนวนมหาศาลโดยมีเวลาที่แน่นอน

หลุมดำดังกล่าวอยู่ห่างจากโลกไปราว 250 ล้านปีแสง มีมวลขนาด 400,000 เท่าของดวงอาทิตย์ โดยคาดว่าหลุมดำนี้ดูดกลืนวัตถุในอวกาศปริมาณเท่ากับดวงจันทร์ 4 ดวง ราว 3 ครั้งต่อวัน

จีโอวานนี มินิอูตี (Giovanni Miniutti) ผู้วิจัยชื่อแรกจากองค์การอวกาศยุโรปด้านชีวดาราศาสตร์ในประเทศสเปน กล่าวว่า “หลุมดำนี้มีตารางมื้ออาหารอย่างที่เราไม่เคยเห็นมาก่อน”

ทั้งนี้ ข้อมูลดังกล่าวมาจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศจันทราขององค์การนาซา และหอดูดาวเอ็กซ์เอ็มเอ็ม-นิวตัน (XMM-Newton) ขององค์การอวกาศยุโรป

นักดาราศาสตร์ได้เฝ้าติดตามการระเบิดจำนวนหลายครั้งซึ่งเกิดขึ้นเป็นช่วงๆ ตลอดอย่างน้อย 54 วัน พร้อมสังเกตการหลั่งไหลของวัตถุเข้าไปในหลุมดำที่ทั้งเร็วขึ้นและช้าลงสลับกันไป โดยในระหว่างการระเบิด หลุมดำมีอัตราการปล่อยรังสีเอ็กซ์สว่างกว่าช่วงเวลาที่สงบกว่า 20 เท่า

จุดกำเนิดของการปล่อยรังสีเอ็กซ์มักมาจากดาวฤกษ์ที่หลุมดำได้ทำลายไปบางส่วนหรือทั้งหมด และกำลังกลืนกินดาวฤกษ์นั้นเข้าไปทีละน้อย แต่การกลืนกินก๊าซที่มาจากดาวฤกษ์ที่แตกกระจัดกระจาย พร้อมกับการระเบิดซ้ำๆ ของรังสีเอ็กซ์นั้น ยังไม่เคยมีผู้ใดเคยสังเกตมาก่อน

นักดาราศาสตร์ได้ให้คำอธิบายที่เป็นไปได้ 2 ทฤษฎี ทฤษฎีแรกคือปริมาณพลังงานในจานรวมมวล (disk) ของหลุมดำพอกพูนขึ้นจนเสียสมดุล ทำให้วัตถุนั้นๆ ร่วงลงไปในหลุมดำอย่างรวดเร็ว จากนั้นจึงเกิดวัฏจักรเช่นนี้ต่อไปเรื่อยๆ

ส่วนอีกทฤษฎีหนึ่งคือจานรวมมวลและส่วนประกอบรองที่โคจรรอบหลุมดำซึ่งอาจเป็นเศษของดาวฤกษ์ที่กระจัดกระจาย นั้นเข้ามาทำปฏิกิริยาระหว่างกัน