โลกมองคนจีนรุ่นใหม่กำลังสิ้นหวัง ตกงานยาวนานประเทศนี้กำลังสูญเสียทุนมนุษย์มหาศาล? 

สถานการณ์การว่างงานของคนรุ่นใหม่ในจีนว่ายังน่าเป็นห่วงต่อเนื่อง หลายคนตกงานมาอย่างยาวนาน และหันมาทำอาชีพเสริม หารายได้แบบไม่ประจำไปก่อน บ้างก็ต้องยอมทำงานที่ต่ำกว่าวุฒิการศึกษาของตัวเอง

จนมีนักวิเคราะห์ห่วงว่าสถานการณ์นี้กำลังเข้าขั้นเสี่ยงที่จะทิ้งคนรุ่นใหม่ไว้ข้างหลัง แม้รัฐบาลจีนจะเน้นให้ความสำคัญ กับการสร้างสิ่งที่เรียกว่า “พลังการผลิตใหม่” ซึ่งเป็นนโยบายที่รัฐบาลมุ่งเป้าไปที่การพัฒนาทักษะคนทำงานในสาขาเฉพาะทางอย่างวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมทั้งเอไอ-หุ่นยนต์

ยิ่งทำให้น่าห่วงว่าจะมีกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ไม่ทันต่อการเข้าสู่การฝึกทักษะใหม่นี้สำหรับอุตสาหกรรมใหม่ที่รัฐบาลผลักดัน

ในจำนวนนักศึกษาที่จบใหม่ในปีนี้ 11.79 ล้านคน มีรายงานว่า กำลังเผชิญปัญหาขาดแคลนงานอย่างที่ไม่เคยปรากฎมาก่อน พร้อมกับที่มีพนักงานประจำก็ทยอยถูกเลิกจ้างจำนวนมากในหลายภาคส่วนธุรกิจ

นอกจากนี้กลุ่มที่เรียนจบอาชีวะกว่า 3.9 ล้านคน กลุ่มนี้ถือว่ามีความพร้อมเข้าสู่งานสายการผลิตและบริการมากที่สุด ก็ยังติดปัญหาว่ารัฐต้องลงทุนเพิ่มทักษะให้พวกเขา แต่ติดที่ว่างบประมาณและความพร้อมในส่วนนี้ยังต้องใช้เวลาอีกหลายปี

มีรายงานว่าอัตราว่างงานของคนรุ่นใหม่ในเขตเมืองพุ่งสูงถึง 17.1% ช่วงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ขณะที่รัฐบาลจีนได้ระงับไม่ให้มีการเปิดเผยข้อมูลการว่างงานของคนรุ่นใหม่ หลังจากที่ข้อมูลแตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่ 21.3% เมื่อเดือนมิถุนายนปีที่แล้ว

ภาวะการไม่มีงานทำในคนรุ่นใหม่ของจีนทำให้หลายคนเข้าสู่การทำงานชั่วคราว งานอิสระแทนมากขึ้น โดยมีรายงานกลุ่มคนทำงานส่วนนี้มากถึง 200 ล้านคน

ปฏิเสธไม่ได้ว่าภาวะเศรษฐกิจของจีนที่ส่งผลให้หลายอุตสาหกรรมมีกำลังการผลิตที่เกินความจำป็นมากกว่าที่ตลาดรองรับ ยิ่งส่งผลต่อการจ้างงานในจีนด้วย

นอกจากภาคเอกชนมาดูภาครัฐก็มีผลกระทบไม่แพ้กัน มีการเลิกจ้างพนักงานภาครัฐตามมณฑลต่างๆ เฉลี่ยบางมณฑล เช่น เหอหนานลดพนักงานของรัฐลง 5,600 คนตั้งแต่เมื่อต้นปี

นักเศรษฐศาสตร์ในจีนวิเคราะห์ว่า ประเด็นนี้กำลังอ่อนไหวและน่าห่วงมาก นักศึกษาในมหาวิทยาลัยของจีนเกือบ 48 ล้านคน มีแนวโน้มที่จะมีรายได้เริ่มต้นต่ำและมีรายได้พอที่จะจ่ายภาษีให้รัฐได้เพียงเล็กน้อยตลอดชีวิตของพวกเขา แม้ว่าคนรุ่นใหม่กลุ่มนี้อาจไม่ถูกเรียกว่า เป็นกลุ่มคน “รุ่นที่สูญหาย” แต่ก็ถือเป็นการสูญเสียทุนมนุษย์จำนวนมหาศาล

คนจีนรุ่นใหม่ที่ตอนนี้อยู่ในสภาพถูกปิดกั้นจากตลาดแรงงานและสิ้นหวังในการหาทางออก ถูกสะท้อนผ่านบนแพลทฟอร์มโซเชียลดังของจีน Xiaohongshu ซึ่งพวกเขาติดแฮชแท่กคำประเภท “ว่างงาน” “ไดอารี่ว่างงาน” และ “ถูกเลิกจ้าง” จนขึ้นเทรนด์ โดยเนื้อหาที่คนจีนรุ่นใหม่พูดคุยบนโซเชียล ด้วยแฮชแท่กนี้ เพื่อแบ่งปันประสบการณ์ แนะนำเคล็ดลับเอาตัวรอดจากการว่างงานระยะยาว และลดการตีตราตัวเองเกี่ยวกับการว่างงาน

และนี่คือภาพสะท้อนบางเสี้ยวถึงสภาวะที่เกิดขึ้นกับคนจีนรุ่นใหม่จากสภาพเศรษฐกิจปัจจุบัน