หยุดโฟกัสผิดจุด ‘ลวงออนไลน์ข้ามชาติ’ แก้ไม่ยากถ้าแก้ที่ต้นเหตุ

จาก ‘ซิงซิง’ ถึง ‘ปอยเปต’

หลอกลวงข้ามชาติแก้ไม่ยาก

หากเริ่มแก้ที่ต้นเหตุจริงจัง

นี่เป็นคำยืนยันจาก ‘ปฐมชัย แก้วนวล’ ทนายความองค์การยุติธรรมนานาชาติ (IJM) ที่พูดคุยกับสำนักข่าวทูเดย์ หลังเกิดกรณี ‘ซิงซิง’ ดาราจีนที่ถูกหลอกมาไทย เพื่อเดินทางต่อไปยังแหล่งขบวนการหลอกลวงออนไลน์ที่ชายแดนเมียนมา

และต่อมาก็มีกรณีล่าสุด คนไทย-ตกตึกที่ปอยเปต ซึ่งคาดว่าเป็นที่ทำการแก๊งคอลเซ็นเตอร์ขนาดใหญ่ ตอกย้ำเข้าไปอีก

คุณปฐมชัยทำงานติดตามเรื่องนี้มาโดยตลอด ศึกษาลักษณะการก่อเหตุของแก๊งคอลเซ็นเตอร์ที่หลากหลาย และเห็นเหยื่อจำนวนมากจากทั่วทุกมุมโลก ถูกหลอกมาที่ประเทศไทย

ปัญหาสำคัญที่ทำให้ไทย เป็นตัวละครสำคัญในเรื่องนี้ ทั้งๆ ที่เราไม่ใช่เป็นฐานปฏิบัติการของแก๊งอาชญากรออนไลน์โดยตรง คุณปฐมชัยบอกว่า เพราะเราเป็นทางผ่านที่สะดวก เป็นแหล่งฟอกเงิน และเป็นจุดกระจายสัญญาณอินเทอร์เน็ตที่เพอร์เฟ็กต์

ทั้งสามปัจจัยนี้ก็เพียงพอแล้ว ที่ทำให้ประเทศไทยเสียหาย

ทนายความองค์การยุติธรรมนานาชาติ ระบุว่า ที่ผ่านมาทางการไทยดูเหมือนจะแก้ปัญหาเน้นไปที่ปลายเหตุเป็นหลัก เช่น การกำชับธนาคารให้รัดกุมกับธุรกรรมที่ผิดปกติมากขึ้น หรือหน่วยงานต่างๆ ต้องรักษาข้อมูลส่วนบุคคลของประชาชนอย่างเข้มงวด

คุณปฐมชัยบอกว่า การแก้ปัญหาที่ปลายเหตุแบบนี้ ก็ยังสำคัญ และรัฐบาลต้องโฟกัส แต่ถึงเวลาแล้วที่รัฐบาลไทยต้องมีมาตรการเชิงรุก แก้ปัญหานี้ที่ต้นเหตุเสียที

และเขาก็ยืนยันว่า การแก้ปัญหาที่ต้นเหตุกรณีแก๊งคอลเซ็นเตอร์ อาจไม่ได้ยากขนาดนั้นด้วย

คุณปฐมชัยยกตัวอย่างว่า ประเทศไทยเป็นทางผ่านสำคัญ เหยื่อทุกคนต้องมาที่ประเทศไทยก่อน ดังนั้นอาจถึงเวลาแล้วที่จะต้องตรวจสอบผู้ที่เดินทางเข้ามาที่ประเทศไทย ที่มีพฤติกรรมสุ่มเสี่ยง เช่น เดินทางเข้าพื้นที่ชายแดน ที่ดูยังไงก็ไม่ใช่แหล่งท่องเที่ยว

“อย่างเช่นคนที่ไปแม่สอด ไปเป็นคันรถ มันดูก็รู้อยู่แล้วว่าพวกนี้ไปทํางานอะไรที่ไม่ดี ไม่ชอบแน่นอน แล้วก็ยิ่งฝั่งเมียวดี มันมีสงครามอยู่ มันไม่มีใครไปเที่ยวครับ พูดง่ายๆ”

คุณปฐมชัยบอกว่า ถ้าเราเริ่มแก้ด้วยการปิดช่องโหว่ใหญ่ได้ ช่องโหว่จุดเล็กๆ อื่นๆ ก็จะง่ายขึ้น

หรือแม้กระทั่งการตัดวงจรสิ่งของจำเป็น ตั้งแต่สัญญาณอินเทอร์เน็ต ไฟฟ้า อาหาร น้ำ ไปจนวัสดุก่อสร้างต่างๆ ที่ต้องส่งจากฝั่งไทยไปใช้ที่ฝั่งเมียนมา ก็สามารถทำได้

อีกปัญหาสำคัญ คือ การจัดการกับเหยื่อ ปรากฎว่าทางการไทยไม่ขยายผลต่อ

และเหยื่อที่ว่าก็มีเป็นร้อยเป็นพันคน จากกว่า 100 ชาติทั่วโลก ที่ถูกหลอกมายังประเทศไทย

ปัจจุบัน ทางการไทยเมื่อรับตัวเหยื่อแก๊งหลอกลวงออนไลน์ ทุกคนจะถูกนำเข้าสู่กระบวนการคัดแยกว่าเป็นเหยื่อหรือผู้กระทำผิด และจะส่งต่อไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยปลายทางคือการผลักดันกลับประเทศ

คุณปฐมชัยชี้ว่า นี่เป็นกระบวนการที่ไม่มีการขยายผลต่อ ซึ่งก็เหมือนเรากำลังซุกปัญหาไว้ใต้พรม

นอกจากนี้ ทนายความองค์การยุติธรรมนานาชาติ ยังเสนอให้รัฐบาลไทยประกาศเป็นวาระแห่งชาติ หรือเอาเข้าจริงควรเป็นวาระแห่งโลก และใช้มาตรการที่ดุดัน เหมือนที่อดีตนายกฯ ทักษิณแก้ปัญหายาเสพติดที่ต้นตอ สมัยเป็นนายกรัฐมนตรี เอาวิธีนี้มาใช้ในรัฐบาลลูกสาว คือรัฐบาลแพทองธาร ชินวัตร

“รัฐบาลต้องมีความเด็ดขาดในการจัดการ คุณทักษิณพูดเองเมื่อไม่กี่สัปดาห์ก่อน บอกว่ารู้ว่าเรื่องนี้มีการคอรัปชั่นเกี่ยวข้อง มีตํารวจเกี่ยวข้อง คุณทักษิณรู้แล้วนะครับ ดังนั้นนายกรัฐมนตรีซึ่งเป็นลูกคุณทักษิณ ก็น่าจะต้องรู้นะครับ ผมว่าในเมื่อรู้แล้ว ก็ต้องจัดการ ไม่ควรปล่อยไว้”