‘เพื่อไทย’ เสนอแก้รธน. ยกเลิก ส.ว เลือกนายกฯ-ให้สภาเลือกนายกฯ จาก ส.ส. ได้

‘เพื่อไทย’ เสนอร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 272 ยกเลิกอำนาจ ส.ว.เลือกนายกรัฐมนตรี และมาตรา 159 ให้สภาเลือกนายกรัฐมนตรีจากส.ส. ได้ คาดจะพิจารณาได้ในสมัยการประชุมนี้

นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ส.ส.น่าน หัวหน้าพรรคเพื่อไทย และผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร พร้อมด้วยสมาชิกพรรคเพื่อไทย จำนวน 101 คนร่วมลงชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ..) พุทธศักราช … ต่อประธานสภาผู้แทนราษฎร โดยมีนายสุกิจ อัถโถปกรณ์ ที่ปรึกษาประธานสภาผู้แทนราษฎร เป็นผู้รับมอบ โดยมีสาระสำคัญคือการขอแก้ไขรัฐธรรมนูญ มาตรา 159 ว่าด้วยเรื่องการให้ความเห็นชอบบุคคลซึ่งสมควรแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี และ มาตรา 272 ยกเลิกมิให้สมาชิกวุฒิสภา ร่วมเลือกนายกรัฐมนตรี  

นพ.ชลน่าน กล่าวว่าด้วยพรรคเพื่อไทย มีความมุ่งหมายมาตลอดในการขอแก้รัฐธรรมนูญปี 2560 โดยเฉพาะในมาตราที่เห็นว่า เป็นปัญหาที่สุดในการบังคับใช้ และมีผลต่อการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ซึ่งพรรคเพื่อไทยได้พยายามเสนอการแก้ไขในหลายครั้งแม้จะไม่สำเร็จก็ตาม ในครั้งนี้เราเห็นว่ามาตราสำคัญที่ควรถูกแก้ไขมีอยู่ 2 มาตรา คือมาตรา 272 และมาตรา 159 

โดยที่มาตรา 272 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย กำหนดให้การให้ความเห็นชอบบุคคลซึ่งสมควรได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีให้กระทำในที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภาในระหว่างห้าปีแรกนับแต่วันที่มีรัฐสภาชุดแรกตามรัฐธรรมนูญนั้น เท่ากับให้สมาชิกวุฒิสภาซึ่งมิได้มาจากการเลือกตั้งของประชาชนมีสิทธิในการเลือกผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีด้วย ย่อมขัดต่อหลักการและประเพณีการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ซึ่งให้นายกรัฐมนตรีมาจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และการเลือกนายกรัฐมนตรีเป็นอำนาจหน้าที่ของสภาผู้แทนราษฎรโดยตรง

นอกจากนั้นจำนวนสมาชิกวุฒิสภา 250 คน จะมีส่วนสำคัญในการลงมติสนับสนุนให้ผู้ถูกเสนอชื่อเป็นนายกรัฐมนตรีของพรรคการเมืองที่อาจไม่ได้รับเลือกตั้งเป็นเสียงข้างมากมาเป็นนายกรัฐมนตรีจัดตั้งรัฐบาลได้ ทั้งๆ ที่ขัดต่อความต้องการของประชาชนผ่านการเลือกตั้ง 

ดังจะเห็นได้จากการเลือกนายกรัฐมนตรีครั้งที่ผ่านมา และที่สำคัญคือจะทำให้เกิดปัญหาในฝ่ายนิติบัญญัติ กรณีที่รัฐบาลมิได้ครองเสียงข้างมาก หรือมีเสียงข้างมากที่ก้ำกึ่งกันในสภาผู้แทนราษฎร อีกทั้งสมาชิกวุฒิสภาชุดแรกได้รับการคัดเลือกและเสนอชื่อโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติซึ่งสิ้นสุดลงแล้วตามรัฐธรรมนูญ รวมถึงการปฏิรูปประเทศตามมาตรา 259 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ได้พ้นระยะห้าปีตามกำหนด จึงไม่ควรให้สมาชิกวุฒิสภามีสิทธิเลือกผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอีกต่อไป 

นพ.ชลน่าน กล่าวอีกว่านอกจากนั้นการให้ผู้ที่จะได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีจำกัดเฉพาะผู้ที่อยู่ในบัญชีรายชื่อของพรรคการเมืองตามมาตรา 159 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยเท่านั้น เป็นการไม่สอดคล้องตามหลักการประชาธิปไตยและประเพณีการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข 

การเลือกผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในครั้งต่อๆ ไป จึงควรให้เป็นไปตามมาตรา 159 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และควรกำหนดให้นายกรัฐมนตรีมาจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้ด้วย จึงสมควรแก้ไขเพิ่มเติมมาตรา 159 และยกเลิกมาตรา 272 จึงจำเป็นต้องตรารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ….  

นพ.ชลน่าน กล่าวเพิ่มเติมว่าเมื่อมีการยื่นหนังสือกราบเรียนประธานสภาผู้แทนราษฎรแล้วนั้น โดยสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรจะนำเอกสารดังกล่าวไปตรวจสอบความถูกต้องตามกระบวนการก่อนนำกราบเรียนประธานสภาผู้แทนราษฎร เพื่อโปรดพิจารณาบรรจุในระเบียบวาระการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งคาดว่าจะพิจารณาได้ในสมัยการประชุมสมัยนี้