จับตาอภิปรายไม่ไว้วางใจ ครั้งสุดท้ายรัฐบาล ‘พล.อ.ประยุทธ์’

ก่อนการอภิปรายไม่ไว้วางใจที่จะมีขึ้นอีกไม่กี่วัน workpointTODAY ชวนนักวิชาการมองการอภิปรายครั้งนี้มีประเด็นอะไรที่น่าสนใจ เพราะเป็นการอภิปรายครั้งสุดท้ายของรัฐบาลชุดนี้

นายวีระ หวังสัจจะโชค อาจารย์ประจำภาควิชารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร วิเคราะห์สิ่งที่น่าจับตาในการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลครั้งสุดท้ายของรัฐบาล ‘พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา’ ที่จะมีขึ้นระหว่างวันที่ 19-22 ก.ค.นี้ ว่า มี 3 ประเด็นที่น่าสนใจ เพราะการอภิปรายเป็นช่วงท้ายของรัฐบาลที่มีอายุเหลือเพียงแค่ 6 เดือน หากไม่ตัดสินใจยุบสภาไปก่อน และเป็นไปไม่ได้ที่การอภิปรายฯ จะทำให้เกิดการไม่ไว้วางใจ เพราะหากดูเสียงของฝ่ายรัฐบาลแล้วยังเกินกึ่งหนึ่ง

ประเด็นแรกที่น่าสนใจฝ่ายค้านจะใช้เวทีนี้ สร้างกระแสสำหรับการเลือกตั้งครั้งหน้า เป็นการปูทางเพื่อนำไปสู่การเลือกตั้งใหม่ ฝ่ายค้านจะพยายามตัดเสียงของฝ่ายพรรคร่วมรัฐบาลให้ได้มากที่สุด จะเห็นได้จากการยื่นญัตติการอภิปราย ฝ่ายค้านยื่นอภิปรายทุกพรรคร่วมรัฐบาล ไม่เหมือนครั้งที่ผ่านมามุ่งเน้นไปที่พรรคพลังประชารัฐ ซึ่งเรื่องที่อภิปรายมาแน่ๆ คือ กัญชา โควิด วิกฤตพลังงาน น้ำมันแพง

ประเด็นที่สอง จัดแถว ส.ส.จะอยู่พรรคไหนในการเลือกตั้งครั้งหน้า เพราะการโหวตให้คะแนนกับรัฐมนตรีที่ถูกอภิปรายจะสะท้อนว่า ส.ส.จะไปสังกัดพรรคไหน เพราะจะเห็นว่าช่วงปลายรัฐบาล มีความปั่นป่วนอยู่พอสมควร เช่น พรรคพลังประชารัฐแตกกลุ่ม ตั้งพรรคตัวเอง ขณะที่ ส.ส.ฝ่ายค้านโดยเฉพาะพรรคเพื่อไทย จะปรากฎงูเห่า เพราะดูได้การโหวตรับ ร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ 2566 ที่มี ส.ส.ฝ่ายค้านบางคนสนับสนุนร่างนี้ แต่ถ้ามองข้ามช็อตไปเลยถึงวันลงมติ เดาได้ว่า ส.ส.จะลงคะแนนให้กับรัฐมนตรีพรรคไหน

ประเด็นที่สาม การเปลี่ยนแปลงการอภิปรายอย่างที่บอกไปตอนต้นจะไม่เห็นเรื่องการอภิปรายจนเกิดการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลถึงขั้นยุบสภา เพราะหากมองย้อนไปเมื่อสัปดาห์ก่อน จะเห็นว่าเรื่องกฎหมายการเลือกตั้งอยู่ดีๆ จากจะหาร 100 กลายเป็นหาร 500 ซึ่งจุดนี้ทำให้พรรคเพื่อไทยเสียเปรียบ เพราะ ส.ส.อาจหายไปได้กว่า 40 ที่นั่ง ดังนั้นพรรคเพื่อไทยจึงไม่ได้หวังว่าการอภิปรายครั้งนี้จะเกิดการยุบสภา ต้องเปลี่ยนเกมเพื่อให้กฎหมายเลือกตั้งมีความเรียบร้อย เป็นอุปสรรคน้อยที่สุด เพราะต้องยอมรับว่าเรื่องนี้น่าจะไปจบที่ศาลรัฐธรรมนูญตีความ จึงเป็นเรื่องที่ยังต้องมีสภาอยู่ แต่สิ่งที่ฝ่ายค้านจะทำให้ชัดคือ การเปิดแผลของฝ่ายรัฐบาล เช่น ความขัดแย้งของกลุ่ม 3 ป. ซึ่งมีภาพสะท้อนถึงการเตรียมพรรคสำรองให้ พล.อ.ประยุทธ์ ดังนั้นเป้าของฝ่ายค้านในการอภิปรายครั้งนี้ คือ การทำให้กลุ่มถือครองอำนาจอ่อนกำลังให้ได้มากที่สุด

“ถ้าเราไม่หลอกตัวเอง หลังการเลือกตั้งครั้งหน้าจะเห็นนายกรัฐมนตรีจากฝั่งรัฐบาลกลุ่มเดิม เพราะอย่าลืมว่ายังมี ส.ว. 250 เสียง ที่พร้อมหนุนฝั่งรัฐบาล แต่ถ้า พล.อ.ประยุทธ์ กลับมาเป็นนายกรัฐมนตรีอีก การบริหารงานในรอบสองของการเป็นรัฐบาลไม่น่าง่ายแล้ว ดังนั้นเราไม่เห็นนายกรัฐมนตรีจากฝั่งฝ่ายค้านแน่นอน แต่หากมีอะไรเกิดขึ้น แคนดิเดตนายกรัฐมนตรีมีความเป็นไปได้ที่จะตกไปที่นายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย แต่ปัญหาของพรรคภูมิใจไทยมีเรื่องกัญชา ซึ่งเป็นประเด็นอ่อนไหวมากกับสังคม ที่ผ่านมาจะเห็นว่าภูมิใจไทยแทนที่จะแสดงความเห็นกลางๆ แต่ปรากฎว่าคนในพรรคทั้งหมด ปกป้องกัญชาเต็มที่จนเกิดกระแสชนชั้นกลาง ไม่พอใจไม่ชอบภูมิใจไทย อาจทำให้ไม่ได้กระแสในคนชั้นกลาง แต่อาจได้กระแสในพื้นที่ตัวเอง แต่ต้องไม่ลืมว่าการเมืองไทย คือ คนชนชั้นกลาง คนกรุงเทพ ที่จะสะท้อนว่าใครได้เป็นรัฐบาล” นายวีระ กล่าว

นายวีระ กล่าวว่า การอภิปรายครั้งนี้ฝ่ายค้านได้สร้างกระแสให้คนมาสนใจ เพื่อปูทางนำไปสู่การเลือกตั้ง แต่ประเด็นการอภิปรายไม่ได้แตกต่างจากการอภิปรายแบบเดิมมาก เพราะไม่ได้มีเรื่องที่เป็นหมัดน็อกสำคัญ มีแต่ประเด็นทั่วไปไม่ถึงกับก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง แต่เรียกแขกให้คนมาสนใจยิ่งขึ้น ซึ่งลีลาการพูดของเพื่อไทย มาเป็นอันดับหนึ่ง แต่หากมองการอภิปรายด้วยข้อมูล พรรคก้าวไกล ถือว่าน่าติดตามมากที่สุด