คุยกับ REVERSHARGER เจ้าของสถานีชาร์จ EV ที่มุ่งเป้ากำไรร้อยล้านในปีนี้ แม้จะ EV ไทยจะหมดเวลาฮันนีมูน

ปี 2023 เรียกว่าเป็นปีทองของ EV ในไทยอย่างแท้จริง เพราะการเติบโตของยอดขายหลักร้อยเปอร์เซ็นต์ ทำให้ตอนนี้ประเทศไทยมี EV บนท้องถนนเกินกว่า 100,000 คันเรียบร้อยแล้ว แม้ว่าหลายๆ ฝ่ายจะคาดว่าปีนี้ EV จะเติบโตไม่ได้เท่ากับปีก่อน แต่ด้วยจำนวน EV ที่ลงสู่ท้องถนนยังเพิ่มขึ้น ทำให้อีกหนึ่งธุรกิจที่น่าจับตาคือ ‘สถานีบริการชาร์จไฟ’ นอกบ้านสำหรับ EV ที่ขายไฟฟ้าให้กับเหล่าผู้ใช้ EV

TODAY Bizview คุยกับ ‘พีระภัทร ศิริจันทโรภาส’ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ชาร์จ แมเนจเม้นท์ จำกัด ผู้ให้บริการสถานีชาร์จภายใต้แบรนด์ RÊVERSHARGER ถึงการมาของ EV ในไทยและธุรกิจสถานีบริการชาร์จไฟฟ้าที่เติบโตขึ้นมาพร้อมกัน

[ EV ไทยมาเร็วเกินคาด หมดช่วงฮันนีมูน เข้าสู่ศึกตัดสิน ]

‘พีระภัทร’ เล่าว่า เดิมแม้ว่าเขาจะเชื่อว่าอุตสาหกรรมพลังงานสะอาดจะมาแน่นอนและจะต้องมาถึงรถยนต์ในที่สุด และตัดสินใจเข้าสู่อุตสาหกรรม EV เพราะเชื่อว่าเป็นอุตสาหกรรมที่จะเติบโตอย่างรวดเร็วในอนาคต

ถึงอย่างนั้นเขาก็ไม่คาดว่า อุตสาหกรรม EV ในประเทศไทยจะเติบโตได้รวดเร็วขนาดนี้ เดิมเขาและทีมเคยคาดว่าในปีนี้ไทยน่าจะมีจำนวนผู้ใช้ EV ประมาณครึ่งหนึ่งของตัวเลขในปัจจุบัน และคาดว่าจำนวนกว่าแสนคันน่าจะเป็นสิ่งที่ได้เห็นในปี 2026 หรือ 2027 แต่เพราะมีตัวเร่งอย่างการเข้ามาของผู้ผลิต EV จีนและการตอบรับอย่างรวดเร็วของผู้ใช้ไทย ทำให้ตลาด EV ไทยเติบโตแซงหน้าที่อื่น

โดยประเทศไทยมีความต้องการ EV ที่เป็น Organic Demand สูงมาก คนไทยมีความรู้เกี่ยวกับ EV และมีความต้องการจะใช้งานจริง ประกอบกับการสนับสนุนทางนโยบายที่ทำให้ราคา EV สามารถแข่งขันกับรถยนต์สันดาปได้ ตอนนี้ประเทศไทยจึงมีสัดส่วนรถ EV คิดเป็นราว 12% จากรถยนต์ที่นั่งส่วนบุคคลทั้งหมดในตลาด และยังคงมีพื้นที่ในการเติบโตอยู่

เพราะประเมินว่า รถ EV ในไทยน่าจะเติบโตสูงสุดได้คิดเป็นสัดส่วนราว 30% ของรถยนต์ที่นั่งส่วนบุคคล (passenger vehicle) ทั้งหมด หรือเป็นจำนวนราว 300,000 คันจากรถยนต์ที่นั่งส่วนบุคคลที่มีกว่าล้านคันในไทย 

แต่ความเปลี่ยนแปลงที่ต้องจับตาหลังจากนี้ คือ ตลาดรถยนต์ไฟฟ้าไทยจะสิ้นสุดช่วงฮันนีมูน ยอดขายรถยนต์ EV ในประเทศไทยจะไม่เติบโตปีละเกินกว่า 50% แบบที่ผ่านมาแล้ว และเป็นช่วงเวลาตัดสินว่าจากผู้ผลิต EV เกิน 20 เจ้าที่อยู่ในตลาดตอนนี้ ใครจะเป็นผู้ชนะตัวจริงที่เหลืออยู่และใครจะต้องบอกลาในที่สุด

[ คนใช้ EV 20% ชาร์จไฟนอกบ้านทุกวัน ]

‘พีระภัทร’ อธิบายต่อว่า ตอนนี้สามารถสามารถแบ่งพฤติกรรมการชาร์จไฟฟ้าของผู้ใช้ EV ออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 คือ กลุ่มติดตั้งหัวชาร์จและชาร์จไฟฟ้าจากบ้าน  และกลุ่มที่ 2 คือ กลุ่มใช้บริการชาร์จไฟฟ้านอกบ้าน 

โดยกลุ่มผู้ใช้บริการชาร์จไฟฟ้านอกบ้านที่เป็นลูกค้าหลักของธุรกิจสถานีชาร์จไฟฟ้าจะมีจำนวนราว 20% จากผู้ใช้ EV ทั้งหมด ทำให้จากรถ EV กว่า 100,000 คันที่วิ่งอยู่บนท้องถนนไทย จึงมีรถ EV ราว 20,000 คันที่จะต้องชาร์จรถที่สถานีชาร์จนอกบ้านทุกวัน 

โดยตอนนี้จำนวนหัวชาร์จในประเทศไทยมีอยู่ราว 10,000 หัวชาร์จ และภายในปี 2028 จำนวนหัวชาร์จไฟฟ้าจะสามารถมีจำนวนถึง 30,000-40,000 หัวชาร์จในที่สุด สะท้อนพื้นที่เติบโตของธุรกิจสถานีชาร์จนอกบ้านที่ยังเหลืออยู่อีกมาก

[ เศรษฐกิจกดกำลังซื้อ หันโฟกัสสถานีชาร์จไฟฟ้ามากขึ้น ]

ย้อนกลับมาที่ธุรกิจของบริษัท แบ่งออกเป็น 3 ธุรกิจหลัก ได้แก่

1) ธุรกิจจำหน่ายอุปกรณ์ชาร์จสำหรับรถ EV

2) ธุรกิจบริการสถานีชาร์จไฟสำหรับรถ EV นอกบ้าน

3) ธุรกิจบริการติดตั้งและซ่อมบำรุงอุปกรณ์ชาร์จไฟฟ้าสำหรับรถ EV

ถ้าถามว่าแล้วธุรกิจไหนที่เป็นธุรกิจหลักของพอร์ต ‘พีระภัทร’ อธิบายว่า ที่ผ่านมา ธุรกิจจำหน่ายพร้อมติดตั้งอุปกรณ์ชาร์จสำหรับรถ EV เพราะในช่วงที่ตลาดรถ EV กำลังเติบโต ‘หัวชาร์จพลังงาน’ เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด โดยมีสัดส่วนรายได้มากถึง 90% ของพอร์ตทั้งหมด

แต่ประเมินจากสถานการณ์ปัจจุบันและสภาพเศรษฐกิจ คาดว่าในไตรมาส 2 และ 3 ของปีนี้ รถยนต์ส่วนบุคคล รวมถึงยอดขายรถ EV จะไม่เติบโตดีเท่ากับปีที่ผ่านมา เพราะปัญหากู้ไม่ผ่านหรือกำลังซื้อของผู้บริโภคที่ลดลง ทำให้การติดตั้งหัวชาร์จลดลงไปด้วย

ดังนั้น บริษัทจึงหาคำตอบว่าอะไรเป็นสิ่งสำคัญสำหรับคนใช้ EV ที่ตอนนี้มีมากกว่า 1 แสนคัน และได้คำตอบว่าสิ่งที่จำเป็นแน่นอนคือ ‘สถานีชาร์จไฟฟ้า’ หรือหัวชาร์จไฟฟ้านอกบ้าน รองรับผู้ใช้ไฟฟ้ากลุ่มชาร์จนอกบ้านที่ต้องใช้บริการสถานีชาร์จทุกวัน

ตั้งแต่ไตรมาส 2 เป็นต้นไป  บริษัทจึงเตรียมเปลี่ยนโฟกัส หันไปให้ความสำคัญกับธุรกิจบริการสถานีชาร์จไฟและธุรกิจบำรุงรักษาเครื่องชาร์จที่เคยติดตั้งไปมากขึ้น และตั้งเป้าหมายสร้างกำไรที่มากกว่าจาก 2 ธุรกิจนี้

[ ดันจุดต่างสู้ยักษ์ใหญ่ ตั้งเป้าสถานีชาร์จ 2 พันแห่ง ]

ในกลุ่มธุรกิจบริการสถานีชาร์จไฟสำหรับรถ EV นอกบ้าน ตอนนี้ RÊVERSHARGER มีสถานีชาร์จรวม 1,200 แห่ง ส่วนใหญ่อยู่ในสถานีน้ำมันบางจาก สถานีน้ำมันเอสโซ่ และโชว์รูม BYD เป็นหลัก โดยเป้าหมายสำหรับปีนี้คือ 2,000 แห่ง

ด้านการแข่งขันในตลาดสถานีชาร์จไฟฟ้า เขาอธิบายว่า ผู้บริหารเจ้าอื่นเป็นองค์กรขนาดใหญ่ ทั้งภาครัฐและบริษัทมหาชน แต่ธุรกิจให้บริการสถานีชาร์จไฟฟ้าอาจไม่ใช่ธุรกิจหลักขององค์กร 

ประกอบกับพฤติกรรมผู้ใช้สถานีชาร์จไฟฟ้านอกบ้าน ที่ตอนนี้ให้ความสำคัญต่อราคาที่สุดและอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของราคามาก โดยผู้ใช้จะเลือกหัวชาร์จที่ราคาถูกที่สุดและช่วยประหยัดได้มากที่สุดเป็นหลัก เพื่อดึงผู้ใช้งานในระยะยาว RÊVERSHARGER จึงต้องหา ‘จุดต่าง’ ที่ทำให้ดึงดูดผู้บริโภคมาใช้งาน RÊVERSHARGER ได้และพยายามส่งมอบการใช้งานที่สะดวกสบายให้ผู้ใช้ให้มากที่สุด

ไม่ว่าจะเป็นระบบ Plug & Charge บริการแอปพลิเคชันแบบไร้รอยต่อ หลังเชื่อมต่อครั้งแรกแล้วหลังจากนั้นสามารถเชื่อมต่อรถกับสถานีชาร์จได้เลย โดยไม่ต้องผ่านตัวกลางทุกครั้ง ไปจนถึงเลือกอุปกรณ์มาตรฐานสูง

ในทางธุรกิจ RÊVERSHARGER ก็มีจุดแข็งอย่างพาร์ทเนอร์ธุรกิจคนสำคัญแบบ BYD ที่ทำให้ RÊVERSHARGER ได้รับการแนะนำให้กับผู้ใช้งาน BYD ทุกคัน ไปจนถึงการตั้งสถานีบริหารชาร์จไฟฟ้าในสถานีบริการน้ำมันบางจากที่หลังจากควบรวมเอสโซ่แล้วมีจำนวนสถานีเทียบเท่ากับเบอร์ 1 ในตลาด

[ พลิกลงเล่นเกมราคาดึงผู้ใช้ ปีนี้กำไรต้องร้อยล้าน ]

แต่กลยุทธ์สำคัญในช่วงที่ผ่านมา คือ โปรโมชันพิเศษลดราคาค่าไฟลงมาเหลือ 4 บาทที่ทำให้สถานีชาร์จของ RÊVERSHARGER เป็นที่รู้จักมากขึ้นในหมู่ผู้ใช้บริการรถ EV และขยับขึ้นมาเป็นผู้เล่นสำคัญในตลาดได้ 

โดยผลจากราคาโปรโมชัน ทำให้อัตราการใช้งานเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 5 เท่า จากเฉลี่ย 6 ครั้งต่อวันเป็นเฉลี่ย 30 ครั้งต่อวัน และส่งผลให้สถานีที่มีอัตราการใช้งานต่อวันสูงสุดพุ่งเป็น 60 ครั้งต่อวัน ขณะเดียวกัน จำนวนผู้ใช้งานขยับจาก 60,000 รายขึ้นไปเป็น 90,000 รายภายใน 40 วันด้วย

‘พีระภัทร’ บอกว่า ส่วนแบ่งของ RÊVERSHARGER ในตลาดสถานีชาร์จไฟฟ้ามีอยู่ราว 15% และวางแผนจะขยายส่วนแบ่งตลาดขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคต และในปี 2024 นี้ตั้งเป้าจะเก็บกำไรให้ได้มากกว่า 100 ล้านบาท

[ เล็งทำปั๊มชุมชน-ลุยกลุ่ม commercial ในอนาคต ]

‘พีระภัทร’ เล่าต่อว่า กลุ่มผู้ใช้บริการสถานีชาร์จนอกบ้าน สร้างไลฟ์สไตล์แบบใหม่อย่าง “คนกินข้าว รถกินพลังงาน” เพราะผู้ใช้ EV จะนำรถออกมาใช้บริการชาร์จไฟพร้อมๆ กับกินข้าวและทำธุระอื่นๆ

จนกลายเป็นอีกหนึ่งโมเดลธุรกิจที่ RÊVERSHARGER กำลังมองอยู่อย่าง ‘ปั๊มชุมชน’ หรือ DC Charging community ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ตรงกลางของกลุ่มคอนโดขนาดใหญ่ที่อยู่ใกล้กัน มารองรับผู้ใช้บริการสถานีชาร์จในบริเวณนั้นได้ทั้งหมด คาดอาจจะได้เห็นภายในปีหน้า

นอกจากนี้ ยังมองเห็นโอกาสจากรถในกลุ่มใช้งานจริงหรือรถขนส่ง (commercial vehicle) ที่ปัจจุบันยังนิยมรถยนต์สันดาป เนื่องจากข้อจำกัดในการใช้งานที่ต้องรองรับการเดินทางไกล บรรทุกหนัก และความคุ้มค่าสูง ถ้าหากรถกลุ่ม commercial vehicle ขยับเข้ามาใช้รถ EV มากขึ้นก็มองเห็นโอกาสในการจับมือเป็นพาร์ทเนอร์ทั้งบริการขายไฟฟ้าและช่วยบริหารจัดการการใช้รถให้เหมาะสม

[ ทำงานทุกเวลา ยืนหยุ่นแต่มีวินัย ]

สุดท้ายเราได้พูดคุยถึงบทเรียนการทำธุรกิจในมุมมองของนักบริหารวัย 32 ปีที่บริษัทกำลังเติบโตอย่างรวดเร็วและมุ่งสู่กำไรหลักร้อยล้านเร็วๆ นี้ พีระภัทรบอกว่า “ผมว่าข้อคิดหลักๆ คือทำงานทุกเวลา แล้วก็ทำงานแบบ traditional ที่สุด” คือต้องมีวินัยและเลือกยืดหยุ่นให้เหมาะสม มีส่วนร่วมกับงานอยู่เสมอ ยิ่งในอุตสาหกรรมใหม่ที่มีโอกาสอยู่ทุกที่ทุกเวลา