ตอนนี้ค่าเช่าบ้านในสิงคโปร์กำลังพุ่งสูงขึ้นเกือบ 70% แซงหน้าเมืองใหญ่ ๆ ของโลกอย่างลอนดอน นิวยอร์ก ซิดนีย์ ดูไบ รวมไปถึงแชมป์เก่าอย่างฮ่องกง จนสิงคโปร์กลายเป็นประเทศที่ค่าเช่าบ้านแพงขึ้นมากที่สุดในโลก 

ตอนนี้ ประชากรชาวสิงคโปร์บางส่วนจำเป็นต้องเริ่มหาที่อยู่อาศัยใหม่ ส่วนบริษัทต่างชาติที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ในสิงคโปร์ ก็เริ่มวางแผนว่าอาจจะย้ายสำนักงาน หรือพนักงานมาอยู่ที่กรุงเทพฯ หรือกัวลาลัมเปอร์แทน

ทำไมค่าเช่าบ้านในสิงคโปร์ถึงพุ่งสูงมากขนาดนี้ แล้วรัฐบาลสิงคโปร์แก้ปัญหาอย่างไรบ้าง

เมื่อค่าเช่า 1,000,000 บาทต่อปีก็เอาไม่อยู่

เบน ดันน์ ชาวออสเตรเลียที่อาศัยอยู่ในสิงคโปร์มานาน 16 ปี เตรียมย้ายครอบครัวกลับไปที่ออสเตรเลียอีกครั้ง หลังจากพบว่าค่าเช่าบ้านพุ่งสูงขึ้นจากเดือนละ 7,000 เหรียญดอลลาร์สิงคโปร์ เป็น 11,000 เหรียญดอลลาร์สิงคโปร์ ภายในเวลาไม่กี่เดือน

“เราชอบอยู่ที่สิงคโปร์มาก แต่ตอนนี้ค่าครองชีพพุ่งสูงไม่สอดคล้องกับรายได้เลย การขึ้นค่าเช่าครั้งนี้ส่งผลกระทบอย่างมหาศาลมาก” 

ไม่ใช่แค่ชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ในสิงคโปร์เท่านั้น แต่ชาวสิงคโปร์เองก็เริ่มมองหาที่อยู่ใหม่ เพราะค่าเช่าบ้านกำลังแพงขึ้นเรื่อย ๆ 

ในปี 2021 ที่พักบนถนนออร์ชาร์ด ย่านชอปปิงชื่อดังของสิงคโปร์ยังพอมีห้องเช่าราคาประมาณ 2,500-3,000 เหรียญดอลลาร์สิงคโปร์อยู่ แต่ราคาค่าเช่าเดิมที่เคยเช่าบ้านสำหรับอยู่ได้ทั้งครอบครัวขนาดเล็ก กลับสามารถเช่าได้เพียงห้องขนาด studio สำหรับอยู่คนเดียว ทำให้คนที่ต้องการเช่าที่อยู่อาศัย สำหรับอยู่ทั้งครอบครัวต้องออกไปหาพื้นที่เช่าบ้านนอกเมืองแทน

สำนักข่าว Bloomberg รายงานว่านับตั้งแต่ปี 2018 สิงคโปร์เป็นเมืองที่ขึ้นค่าเช่าโดยเฉลี่ย 65% ซึ่งนับว่าแพงที่สุดในโลก ตามมาด้วยลอนดอน 24%, นิวยอร์ก 21%, ซิดนีย์ 18%, ดูไบ 17% ส่วนฮ่องกงที่เคยเป็นเมืองที่บ้านแพงที่สุดในโลก กลับมีราคาเช่าบ้านโดยเฉลี่ยลดลง 6%

แม้แต่ในปี 2022 ที่ผ่านมา ข้อมูลจากสำนักงานวางผังและพัฒนาเมืองของสิงคโปร์บอกว่า ค่าเช่าบ้านโดยเฉลี่ยของสิงคโปร์พุ่งสูงขึ้นถึง 30% นับว่าสูงที่สุดในรอบ 15 ปี

เพราะอะไรค่าเช่าบ้านในสิงคโปร์ถึงแพงขึ้นมากขนาดนี้

โควิด-คนจีนดีดราคาบ้านสิงคโปร์

ปัจจัยที่ทำให้ราคาบ้านในสิงคโปร์พุ่งสูงขึ้นในช่วงที่ผ่านมา เกิดจากแรงงานที่เข้ามาทำงานในสิงคโปร์ การเข้ามาของคนจีน และการแพร่ระบาดของโควิด-19

เหตุผลแรกคือสิงคโปร์เป็นศูนย์กลางด้านการเงินของภูมิภาค ทำให้สิงคโปร์สามารถดึงดูดแรงงานกลุ่ม talent ชาวต่างชาติที่มีฝีมือดี ค่าตัวสูงเข้าไปทำงานได้มากขึ้น

โดยกระทรวงแรงงานสิงคโปร์บอกว่าในเดือนธันวาคม 2022 สิงคโปร์มีแรงงานชาวต่างชาติ 1,424,200 คน เพิ่มจากในปี 2021 ที่มี 1,200,400 คน 

ยิ่งในช่วงต้นปีที่ผ่านมา รัฐบาลสิงคโปร์เปิดวีซ่า ‘overseas network and enterprises (ONE) pass’ วีซ่าพิเศษสำหรับดึงดูดแรงงานฝีมือระดับโลกเข้ามาทำงานในสิงคโปร์เพิ่มเติม ส่งผลให้ความต้องการที่อยู่อาศัยเพิ่มมากขึ้น ค่าเช่าบ้านจึงพุ่งสูงขึ้น

เหตุผลที่สองคือคนจีน คนจีนถือว่าเป็นหนึ่งในผู้เล่นสำคัญของตลาดอสังหาริมทรัพย์ของสิงคโปร์

ก่อนหน้านี้ จีนออกนโยบาย common prosperity หรือนโยบายเจริญรุ่งเรืองร่วมกัน เพื่อกระจายความมั่งคั่งในสังคมจีนและลดความเหลื่อมล้ำทางรายได้ ทำให้การเป็นเศรษฐีในจีนเริ่มไม่มีความปลอดภัย

คนจีนเริ่มมองหาประเทศใหม่ในการออกไปตั้งรกราก หนึ่งในนั่นคือสิงคโปร์ เพราะนอกจากสิงคโปร์จะเป็นศูนย์กลางด้านการเงินของภูมิภาคเอเชียแทนฮ่องกงในปีที่ผ่านมาแล้ว สิงคโปร์ยังมีนโยบายการจ่ายภาษีต่ำ และมีเสถียรภาพทางการเมืองมากกว่าด้วย

ตอนนี้คนจีนจึงกลายเป็นชาวต่างชาติที่ซื้อที่อยู่อาศัยมากที่สุดในสิงคโปร์ ทำให้ราคาอสังหาริมทรัพย์เพิ่มขึ้น 12 ไตรมาสติดต่อกัน

เหตุผลสุดท้ายคือการแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้โครงการก่อสร้างที่พักอาศัยหลายโครงการล่าช้า ทำให้ชาวสิงคโปร์บางส่วนต้องเช่าบ้านรอ จนกว่าโครงการจะแล้วเสร็จ

ค่าเช่ากลายเป็นวิกฤตระดับชาติ

ค่าเช่าบ้านแพงไม่ได้ส่งผลกระทบกับแรงงานเท่านั้น แต่ยังกระทบภาคธุรกิจด้วย

Joshua Yim ผู้บริหาร Achieve Group บอกว่าบริษัทข้ามชาติที่มีสำนักงานภูมิภาคในสิงคโปร์บางส่วนอาจจะย้ายพนักงานไปทำงานที่จาการ์ตา กัวลาลัมเปอร์หรือกรุงเทพฯ แทน เพราะบริษัทไม่สามารถออกสวัสดิการเป็นค่าที่พักในสิงคโปร์ให้ได้เหมือนเดิม

โดยผลสำรวจของหอการค้ายุโรปในสิงคโปร์หรือ EuroCham พบว่าธุรกิจท้องถิ่นและต่างชาติ 7 ใน 10 แห่งเตรียมย้ายพนักงานออกจากสิงคโปร์ หากราคาค่าเช่าบ้านยังไม่ลดลง

รัฐบาลสิงคโปร์พยายามแก้ปัญหาด้วยการขึ้นภาษีสำหรับอสังหาริมทรัพย์ (Additional Buyer Stamp Duty) สำหรับชาวต่างชาติจาก 30% เป็น 60% ส่วนชาวสิงคโปร์จะต้องจ่ายภาษีในการซื้อบ้านหลังที่ 2 เพิ่มจาก 17% เป็น 20% และบ้านหลังที่ 3 จาก 25% เป็น 30% 

นอกจากนี้ รัฐบาลยังพยายามปล่อยที่ดิน เพื่อการก่อสร้างที่อยู่อาศัยเพิ่มเติม และกลับมาพัฒนาโครงการแฟลตของการเคหะแห่งชาติสิงคโปร์ (HDB) เพิ่มอีกนับร้อยโครงการ เพื่อให้ทันกับความต้องการของคนสิงคโปร์ด้วย

เดสมอน ลี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาแห่งชาติ เคยพูดรัฐสภาสิงคโปร์เมื่อเดือนพฤศจิกายนว่าสิงคโปร์เป็นศูนย์กลางธุรกิจระดับโลก มีการค้า มีการศึกษา มีบริการสุขภาพที่ดี และมีคุณภาพชีวิตที่ดี

เพราะฉะนั้น ค่าเช่าบ้านจึงเป็นเพียงแค่ปัจจัยหนึ่งในการพิจารณาว่าจะเข้ามาทำงานในสิงคโปร์หรือไม่เท่านั้น

ติดตามเรื่องนี้ในรูปแบบวิดีโอในรายการ DEEPDIVE ได้ที่นี่

อ้างอิง :

https://www.bloomberg.com/news/features/2022-06-27/how-much-will-singapore-rents-rise-surging-prices-put-expats-under-pressure

https://www.aljazeera.com/economy/2023/4/20/so-long-singapore-expats-flee-city-as-rents-go-through-the-roof