ศาลแอฟริกาใต้เปิดเผยคำร้อง ไม่จับกุม ‘ปูติน’ ตามหมายจับ ICC หวั่นเป็นชนวนเหตุเกิดสงคราม

ผู้นำแอฟริกาใต้ระบุเหตุผลที่ไม่สามารถจับประธานาธิบดีปูตินได้ ชี้จะเป็นการประกาศสงครามต่อรัสเซีย

สำนักข่าวต่างประเทศเปิดเผยคำชี้แจงจากประธานาธิบดี ซีริล รามาโฟซา ของแอฟริกาใต้ ที่ยื่นต่อศาล ซึ่งระบุถึงเหตุผลของการที่จะไม่เข้าจับกุมประธานาธิบดี วลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย ที่จะเดินทางมาเยือนแอฟริกาใต้ในเดือนหน้า โดยให้เหตุผลว่าการกระทำดังกล่าว จะเป็นเหมือนการประกาศสงคราม

เหตุการณ์นี้เป็นผลสืบเนื่องมาจากการที่ประธานาธิบดีปูติน ได้รับเชิญให้เข้าร่วมการประชุมของกลุ่ม BRICS ซึ่งประกอบไปด้วยจีน รัสเซีย อินเดีย บราซิล และแอฟริกาใต้ ที่จะเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมในช่วงวันที่ 22-24 ส.ค. 2023

อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันผู้นำรัสเซียเป็นผู้ต้องหาที่ถูกศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) ออกหมายจับตั้งแต่เมื่อ 17 มี.ค. ที่ผ่านมา จากข้อกล่าวหาการมีส่วนร่วมสั่งการลักพาตัวเด็กชาวยูเครนไปยังรัสเซีย และแอฟริกาใต้เองก็เป็นประเทศที่อยู่ในรายชื่อสมาชิกของ ICC ดังนั้นตามหลักการแล้ว จะต้องเข้าจับกุมประธานาธิบดีปูติน และส่งตัวไปขึ้นศาลที่กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์

แต่สิ่งที่เกิดขึ้นคือ รัฐบาลแอฟริกาใต้ของประธานาธิบดีรามาโฟซาพยายามหาทางหลีกเลี่ยงที่จะเข้าจับกุม ทำให้ทางพรรค Democratic Alliance แกนนำฝ่ายค้านของแอฟริกาใต้ ได้ยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อให้รัฐบาลเข้าจับกุมประธานาธิบดีปูตินทันทีที่เข้ามาในประเทศ

แม้ว่ารัฐบาลแอฟริกาใต้จะส่งคำร้องไปที่รัสเซีย เพื่อขอให้ส่งตัวแทนคนอื่นที่ไม่ใช่ประธานาธิบดีปูตินมาเข้าร่วมประชุม แต่ทางการรัสเซียได้ปฏิเสธคำร้องดังกล่าว 

ล่าสุดวานนี้ (18 ก.ค. 2023) ศาลแอฟริกาใต้ได้เปิดเผยเอกสารที่ทางรัฐบาลยื่นสู้คดีให้สาธารณชนได้รับทราบ โดยระบุถึงเหตุผลที่ไม่สามารถดำเนินการจับกุมประธานาธิบดีปูตินได้ เนื่องจากทางการรัสเซียยืนยันอย่างชัดเจน ว่าการจับกุมผู้นำรัสเซียคนปัจจุบัน เท่ากับเป็นการประกาศสงคราม

เอกสารดังกล่าวยังระบุว่า การจับกุมประธานาธิบดีปูตินจะทำให้เกิดความซับซ้อนในความพยายามที่จะเจรจาสันติภาพระหว่างรัสเซียและยูเครน อีกทั้งยังอ้างถึงมาตรา 97 ของธรรมนูญกรุงโรมว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศ ซึ่งกำหนดให้ชาติสมาชิกสามารถขอคำปรึกษาจากทาง ICC หากมีปัญหาไม่สามารถดำเนินการออกหมายจับได้

ที่มา : https://www.aljazeera.com/news/2023/7/18/south-africa-says-arresting-putin-would-be-declaration-of-war

https://www.reuters.com/article/safrica-russia-icc-idUSKBN2YY1E7