สหรัฐฯ-ญี่ปุ่น เอ่ยนาม ‘ไต้หวัน’ เป็นครั้งแรกในรอบ 52 ปี จับตาท่าทีจีนตอบโต้กลับ

สหรัฐฯ และญี่ปุ่น พร้อมใจเอ่ยนาม ‘ไต้หวัน’ ในแถลงการณ์ร่วมเป็นครั้งแรกในรอบ 52 ปี จนหลายฝ่ายจับตาปฏิกิริยาตอบโต้จากรัฐบาลจีน ซึ่งอ้างสิทธิ์เหนือไต้หวันมาตลอดว่า มีสถานะเป็นมณฑลหนึ่งของจีน

วันที่ 17 เมษายน 2564 เว็บไซต์ Straits Times รายงานถึงการพบกันระหว่างนายโจ ไบเดน ประธานาธิบดีสหรัฐฯ กับนายโยชิฮิเดะ ซูกะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นที่ทำเนียบขาว ซึ่งนำไปสู่การออกแถลงการณ์ร่วมกันระหว่างสหรัฐฯ และญี่ปุ่นเมื่อวานนี้ (16 เม.ย.) ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐฯ ที่มีการเอ่ยนามถึง ‘ไต้หวัน’ เป็นครั้งแรกในรอบ 52 ปี

โดยแถลงการณ์ร่วมระหว่างรัฐบาลทั้งสองประเทศ ได้เรียกร้องให้เกิดสันติภาพและเสถียรภาพในคาบสมุทรไต้หวัน เป็นท่าทีที่ชัดเจนว่า ต้องการส่งสัญญาณถึงรัฐบาลจีน ซึ่งเปิดปฏิบัติการทางทหารใกล้กับไต้หวันบ่อยครั้งในระยะหลัง

ท่าทีของรัฐบาลสหรัฐฯ และญี่ปุ่น ยังสะท้อนถึงการกลับมาให้ความสำคัญกับภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกของรัฐบาลสหรัฐฯ ชุดใหม่ ภายใต้การนำของประธานาธิบดีโจ ไบเดน โดยนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นเป็นผู้นำต่างชาติคนแรกที่เดินทางเยือนสหรัฐฯ ในยุครัฐบาลโจ ไบเดน ท่ามกลางสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19

ผู้นำสหรัฐฯ และญี่ปุ่นยืนยันถึงการเป็นหุ้นส่วนสำคัญที่จะขับเคลื่อนแนวทางประชาธิปไตยในศตวรรษที่ 21 โดยนอกจากประเด็นคาบสมุทรไต้หวันแล้ว ผู้นำทั้งสองชาติยังกล่าวถึงความท้าทายจากจีน ทั้งประเด็นทะเลตะวันออกทะเลจีนใต้ และกรณีเกาหลีเหนืออีกด้วย

ที่ผ่านมาจีนอ้างสิทธิ์ว่ามีสถานะเป็นมณฑลหนึ่งของจีน ขณะที่ทางการไต้หวันยืนยันว่า เป็นประเทศที่มีอธิปไตยเป็นของตัวเอง แต่ความขัดแย้งดังกล่าวทำให้นานาชาติสงวนท่าทีในการรับรองสถานะของไต้หวัน ซึ่งการเอ่ยนาม ‘ไต้หวัน’ อย่างตรงไปตรงมาในแถลงการณ์ร่วมระหว่างสหรัฐฯ กับญี่ปุ่น ทำให้หลายฝ่ายจับตาท่าทีโต้กลับของจีน รวมถึงแนวโน้มที่สถานการณ์ในคาบสมุทรไต้หวันอาจยิ่งตึงเครียดมากขึ้น