ผันน้ำจืดจากแม่กลองไล่น้ำเค็มรุกล้ำน้ำเจ้าพระยา จับตาภาคเหนือแม่น้ำสายหลักเริ่มวิกฤต

กรมชลประทานเร่งแก้ปัญหาการผลิตน้ำประปาในช่วงน้ำเค็มหนุน 8-15 ม.ค.นี้ เบื้องต้นจะมีการผันน้ำจากแม่กลองไล่น้ำเค็มรุกล้ำเจ้าพระยาเตรียมปรับแผนลำเลียงน้ำจากฝั่งตะวันตกซึ่งมีปริมาณน้ำต้นทุนในอ่างเก็บน้ำฯ  ขณะที่แม่น้ำสายหลักทุกภาคต้องเฝ้าระวัง ภาคเหนือปริมาณน้ำอยู่ในเกณฑ์น้อยถึงน้อยวิกฤต

วันที่ 8 ม.ค.2562 วันนี้เป็นวันแรกที่จะเกิดภาวะน้ำทะเลหนุนสูง ล่าสุดสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) ร่วมกับการประปานครหลวง (กปน.) กรมชลประทาน (ชป.) และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย(กฟผ.) เดินหน้าผันน้ำจากแม่กลองไล่น้ำเค็มรุกล้ำเจ้าพระยาซึ่งคาดค่าความเค็มในแม่น้ำเจ้าพระยาจะเพิ่มสูงขึ้นระหว่างวันที่ 8-15 ม.ค.นี้ อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพน้ำโดยตรง จึงมีการปรับแผนลำเลียงน้ำจากฝั่งตะวันตกซึ่งมีปริมาณน้ำต้นทุนในอ่างเก็บน้ำฯ มากกว่า ระบายผ่านแม่น้ำแม่กลองมาช่วยเหลือในพื้นที่ของแม่น้ำเจ้าพระยาเพิ่มขึ้น

ขณะนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันเพิ่มศักยภาพการผันน้ำจากแม่น้ำแม่กลองให้ได้มากที่สุดซึ่งนอกจากจะช่วยรักษาคุณภาพน้ำในการผลิตน้ำประปาแล้วยังช่วยผลักดันน้ำเค็มที่รุกล้ำเข้ามาสู่แม่น้ำเจ้าพระยา

ทั้งนี้ กรมชลประทานได้มีการวิเคราะห์ร่วมกับ กฟผ. ยืนยันว่า น้ำที่ผันมาจากแม่น้ำแม่กลองจะไม่ส่งผลกระทบต่อการใช้น้ำของฝั่งแม่กลองอย่างแน่นอน

สำหรับสถานการณ์แม่น้ำสายหลัก ต้องเฝ้าระวังคุณภาพน้ำแม่น้ำเจ้าพระยา

แม่น้ำสายหลักทุกภาค ปริมาณน้ำอยู่ในเกณฑ์น้อยถึงปานกลาง ยกเว้น ภาคเหนือ ปริมาณน้ำอยู่ในเกณฑ์น้อยถึงน้อยวิกฤต

แม่น้ำโขง ปริมาณน้ำอยู่ในเกณฑ์น้อย ต่ำกว่าระดับน้ำต่ำสุดในปี 2535 และต่ำกว่าในช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมา ระดับน้ำแม่น้ำโขง จ.เชียงราย และ จ.อุบลราชธานี มีแนวโน้มลดลง ส่วน จ.เลย จ.หนองคาย จ.นครพนม และ จ.มุกดาหาร มีแนวโน้มทรงตัว เนื่องจากประเทศจีนได้ลดการระบายน้ำ คุณภาพน้ำ ค่าความเค็มด้านอุปโภค-บริโภค แม่น้ำเจ้าพระยา สถานีสำแล อ.เมือง จ.ปทุมธานี อยู่ในเกณฑ์ปกติ บริเวณตั้งแต่ปากแม่น้ำจนถึง อ.เมือง จ.ปทุมธานี สูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน ด้านการเกษตร แม่น้ำแม่กลอง และเพชรบุรี อยู่ในเกณฑ์ปกติ แม่น้ำท่าจีน บางปะกง อยู่ในเกณฑ์เฝ้าระวัง ค่าออกซิเจนละลายน้ำ แม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณตั้งแต่ปากแม่น้ำจนถึง อ.เมือง จ.ปทุมธานี ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน ส่วนแม่น้ำอื่น ๆ ส่วนใหญ่ อยู่ในเกณฑ์พอใช้ถึงดี

ปริมาณน้ำในแหล่งน้ำรวมทั้งสิ้น 49,426 ล้าน ลบ.ม. (ร้อยละ 60) แหล่งน้ำขนาดใหญ่ 38 แห่ง ปริมาณน้ำใช้การ 20,422 ล้าน ลบ.ม. (ร้อยละ 43) เฝ้าระวังน้ำน้อย 14 แห่ง (แม่กวง ภูมิพล สิริกิติ์ แม่มอก ทับเสลา กระเสียว จุฬาภรณ์ อุบลรัตน์ ลำพระเพลิง ลำแซะ ลำนางรอง ป่าสักฯ คลองสียัด และหนองปลาไหล) แหล่งน้ำขนาดกลาง 354 แห่ง จากทั้งหมด 660 แห่ง ที่มีระบบติดตามได้ เฝ้าระวังน้ำน้อย 95 แห่ง (เหนือ 29 ตอน. 49 กลาง 2 ตะวันออก 11 ตะวันตก 2 ใต้ 2)

ด้าน ดร.ทองเปลว กองจันทร์ อธิบดีกรมชลประทาน ได้เดินทางไปที่โรงผลิตน้ำประปามหาสวัสดิ์ ถ.กาญจนาภิเษก ต.ปลายบาง อ.บางกรวย จ.นนทบุรี เพื่อรับทราบปัญหาพร้อมแก้ไขการผลิตน้ำประปาในช่วงน้ำเค็มหนุน เพื่อให้ประชนชนที่บริโภคไม่ได้รับผลกระทบจากการใช้น้ำประปา โดยการตรวจความพร้อมครั้งนี้ทางตัวแทนแต่ละหน่วยงานในการกำกับดูแลของกรมชลประทานได้ร่วมชี้แจงและเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาเรื่องน้ำเค็มหนุน ทางสำนักระบายน้ำแต่ละแห่งได้มีการเร่งผลักดันพร้อมทั้งสูบน้ำเพิ่มเข้ามาเพื่อแก้วิกฤต โดยมีการผลักดันน้ำจากกลุ่มน้ำแม่กลอง แม่น้ำท่าจีน และคลองสาขาต่างๆ เช่นคลองมหาสวัสดิ์ คลองปลายบาง คลองบางบัวทอง เพื่อให้น้ำไหลลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยา เป็นการแก้ไขควบคุมความเค็มน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยาที่ขณะนี้มีความเค็มสูงจนไม่สามารถนำมาผลิตน้ำประปาได้

อธิบดีกรมชลประทาน กล่าวว่า ช่วงนี้เป็นช่วงที่น้ำเค็มหนุน ทำให้น้ำในแม่น้ำเจ้าพระยามีความเค็มสูงจนไม่สามารถนำน้ำมาผลิตประปาได้ ทางชลประทานได้แก้ไขปัญหาโดยนำน้ำจากกลุ่มน้ำแม่กลอง แม่น้ำท่าจีน ผลักดันเข้าสู่คลองสาขาให้ไหลลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อควบคุมความเค็มของน้ำ ก่อนส่งน้ำเข้าโรงผลิตน้ำประปามหาสวัสดิ์ ทั้งนี้การระบายน้ำเราได้มีการกำหนดให้มีระยะเวลาในการระบายน้ำเข้าสู่คลอง เพราะเราจำเป็นต้องกักเก็บน้ำไว้ให้กับเกษตรกรไว้ใช้ในการทำสวน ไร่ นา หลังจากพ้นวิกฤตน้ำเค็มเราก็งดระบายน้ำ และจะไปใช้อีกครั้งในช่วงปลายเดือนนี้ และช่วงต่อไปที่น้ำเค็มหนุนจนกว่าจะพ้นวิกฤต แต่รับรองว่าจะไม่มีผลกระทบในการเก็บกักน้ำไว้ใช้ในเรื่องของเกษตรกรรม ขอให้สบายใจได้เรามีวิธีขั้นตอนที่ระมัดระวังเป็นอย่างยิ่ง