เดนมาร์กใช้ศาสตร์มานุษยวิทยา แก้ปัญหาบูลลี่ในโรงเรียน

ไม่ว่าจะสร้างผลกระทบทางร่างกายหรือจิตใจ ไม่ว่าอาวุธที่ใช้จะเป็นพละกำลังหรือคำพูด หากบทสรุปของมันคือ บาดแผลและความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นเหยื่อ สิ่งเหล่านั้นล้วนถูกจารึกในฐานะการกลั่นแกล้ง (Bullying)

ปัญหาการกลั่นแกล้งกันหมู่นักเรียน ไม่ใช่เรื่องใหม่ และน่าแปลกที่หลายประเทศมองว่ามันไม่ใช่เรื่องใหญ่ด้วยเช่นกัน แต่นั่นไม่ใช่กับเดนมาร์ก

เดนมาร์กไม่ได้มองการกลั่นแกล้งรังแกกันในหมู่นักเรียนเป็นเพียง ‘การหยอกล้อ’ หรือ ‘ปัญหาของเด็กๆ’ เพราะผลกระทบจากการกระทำเหล่านี้ ไม่ได้แค่สร้างปัญหาชั่วครู่ชั่วคราว แต่ในระยะยาว มีแนวโน้มว่าเด็กที่โดยรังแกจะเกิดความรู้สึกโดดเดี่ยว ทำให้ไม่สามารถพัฒนาศักยภาพได้มากเท่าที่ควร และท้ายที่สุด อาจส่งผลถึงอัตราการว่างงาน หรือสูญเสียชีวิต ซึ่งทั้งหมดทั้งมวลนี้ส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจไม่ว่าจะทางตรงหรือทางอ้อม

เพื่อไม่ให้ปัญหาบานปลายจนเกินแก้ โรงเรียนรัฐบาลเดนมาร์กได้หยิบเอาศาสตร์ทางด้านมานุษยวิทยาว่าด้วยการเข้าใจชุมชน และการศึกษาวัฒนธรรม-สังคมของมนุษย์มาปรับใช้ โดยเริ่มต้นที่การให้ความสำคัญกับ ‘การทำความเข้าใจ’ ซึ่งโรงเรียนมองว่าจะเป็นกุญแจสำคัญที่จะบรรเทาความรุนแรงนี้ได้

แต่ ‘ความเข้าใจ’ ที่ว่านี้ไม่ใช่ความเข้าใจเหยื่อ เพราะการเยียวยาเหยื่อเป็นการแก้ปัญหาปลายทาง แต่เป็นการพยายามทำความเข้าใจคนที่มีพฤติกรรมรุนแรง และชอบกลั่นแกล้งคนอื่น ซึ่ง Helle Rabøl Hansen นักวิจัยด้านการกลั่นแกล้งวิเคราะห์ว่า เด็กที่มีพฤติกรรมก้าวร้าวบางคนมองว่าการกลั่นแกล้งคนอื่น เป็นวิธีที่จะทำให้ตัวเองได้รับความยอมรับจากสังคม (อย่างไรก็ตาม เด็กแต่ละคนผ่านประสบการณ์ ผ่านการเลี้ยงดูต่างกัน ทำให้มีลักษณะความคิด และแสดงพฤติกรรมต่างกันด้วย)

ดังนั้น วิธีที่จะทำให้เด็กไม่สร้างคาแรคเตอร์ก้าวร้าว คือต้องทำให้พวกเขาไม่หวาดกลัวการโดนกีดกัน รู้สึกแปลกแยก หรือไม่มีที่ยืน ซึ่งการสร้าง Sense of community หรือจิตสำนึกร่วมชุมชน คือทฤษฎีนึงที่จะเอาชนะปัญหานี้

เมื่อไขทฤษฎีเบื้องต้นได้แล้ว สิ่งต่อมาที่โรงเรียนเดนมาร์กพยายามทำคือ ไม่มองการกลั่นแกล้งเป็นปัญหาเฉพาะบุคคลอีกต่อไป และหันมาสนใจการสร้างความเป็นอยู่ที่ดีในห้องเรียน คุณครูในแต่ละชั้นเรียนต้องออกแบบคลาสของตัวเองเพื่อสร้าง Sense of community เช่น การให้นักเรียนร่วมกันสร้างสรรค์ชิ้นงานบางอย่าง ชิ้นงานที่จะทำให้พวกเขาภูมิใจเมื่อทำเสร็จ ไม่ใช่ชิ้นงานที่โดนบังคับให้ทำ

หลังจากโรงเรียนเดนมาร์กนำศาสตร์นี้มาปรับใช้กับสังคมในโรงเรียน ผลสำรวจโดย The Danish Skolebørnsundersøgelsen ส่วนหนึ่งของโครงการ Health Behavior in School-aged Children (HBSC) ซึ่งเป็นโครงการระดับโลก พบว่า เปอร์เซ็นต์ของเด็กที่กลั่นแกล้งผู้อื่นลดลงมาก จาก 40% เมื่อปี 1998 เหลือต่ำกว่า 5% ในปี 2018

ถึงเช่นนั้น ใช่ว่าปัญหาการบูลลี่จะไม่มีอีกแล้ว เดนมาร์กยังเดินหน้าสร้าง Social Support ที่ดีไม่ใช่แค่ในโรงเรียน แต่รวมถึงในระดับสังคม เพราะการห้อมล้อมด้วยชุมชนที่ยอมรับความแตกต่าง และพร้อมเข้าอกเข้าใจกัน จะส่งผลต่อทัศนคติของสถาบันครอบครัว และย้อนกลับไปที่ตัวเด็กในท้ายที่สุด

การที่เดนมาร์กมี Social Support ที่ดี เป็นจิ๊กซอว์สำคัญที่ทำให้ประชาชนมีชีวิตความเป็นอยู่ที่มีความสุข จนเดนมาร์กได้รับเลือกให้เป็นที่ 2 ในการจัดอันดับประเทศที่มีความสุขที่สุดในโลกประจำปี 2022 ร่วมกับปัจจัยด้านอื่นๆ เช่น สุขภาพ ความมั่งคั่ง อิสระ รวมถึงเสรีภาพในการมีชีวิต

อ้างอิงจาก

https://happiness-report.s3.amazonaws.com/2022/WHR+22.pdf

https://powerof0.org/how-anthropology-helped-eliminate-bullying-in-denmark/

https://euobserver.com/health-and-society/148600

#กลิ่นความเจริญ

#MakeTomorrowToday