อะไรที่หายไปจากหนัง ‘Breaking the Cycle’

หนังสารคดีที่เกี่ยวกับการเมืองไทย ‘Breaking the Cycle’ อำนาจ ศรัทธา อนาคต โดยมี ‘ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ’ อดีตหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ ประธานคณะก้าวหน้า เป็นตัวละครเอก ฝีมือ 2 ผู้กำกับหน้าใหม่ ‘เอก’ เอกพงษ์ สราญเศรษฐ์ และ ‘สนุ๊ก’ ธนกฤต ดวงมณีพร ยืนโรงฉายในเดือนมิถุนายน 2567 ช่วงที่การเมืองไทยมีอีเว้นต์ใหญ่พอดี

เกือบ 2 ชั่วโมง หนังเล่าเรื่องการเมืองไทยอย่างกระชับ สะท้อนหมุดหมายสำคัญหนึ่ง เรียงร้อยตั้งแต่การก่อรัฐประหารเมื่อปี 2557 จนถึงการเลือกตั้งปี 2562 และจุดเปลี่ยนสำคัญหน้าหนึ่งในประวัติศาสตร์การเมืองไทยคือการ ‘ยุบพรรคอนาคตใหม่’

ในหนังใส่ภาพการชุมนุมของผู้คนจำนวนมาก และค่อนไปทางเน้นความรู้สึกจากฝั่งแฟนด้อมที่เกิดขึ้นหลังการยุบพรรคอนาคตใหม่

ทว่าด้วยเวลาที่จำกัดหรือเป็นความตั้งใจของผู้กำกับหนังต้องการเล่าเรื่องแบบนี้ ทำให้มีบางช่วงบางตอน “ผลกระทบ” โดยเฉพาะการระเบิดของเด็กรุ่นใหม่ อาจไม่ได้ถูกขยายความอย่างเต็มที่

แม้อาจไม่เกี่ยวข้องกันโดยตรง แต่สำหรับผู้ชุมนุม การยุบพรรคอนาคตใหม่ สัญลักษณ์ของการเปลี่ยนแปลง ถือเป็นสัญญาณของความพยายามตัดตอนคู่ต่อสู้ทางการเมืองของกลุ่มอำนาจเก่า กลายเป็นแรงที่ทำให้บรรดากลุ่มเยาวชนคนรุ่นใหม่ออกมาแสดงออกทางการเมืองด้วยการชุมนุม ที่เรียกว่า ‘แฟลชม็อบ’

ในเดือนกุมภาพันธ์ 2563 การประท้วงรูปแบบนี้เกิดขึ้นทั้งในมหาวิทยาลัยและโรงเรียนมัธยม และก็จำกัดอยู่ภายในรั้วสถาบันของตนเองเท่านั้น โดยมีการใช้แฮชแท็กในโซเชียลมีเดียเป็นรายวัน อาทิ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ใช้แฮชแท็ก #เสาหลักจะไม่หักอีกต่อไป มหาวิทยารามคำแหง #ลูกพ่อขุนไม่รับใช้เผด็จการ ด้าน มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ #มศวคนรุ่นเปลี่ยน ขณะที่ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ใช้ว่า #เกียมอุดมไม่ก้มหัวให้เผด็จการ และโรงเรียนศึกษานารี #กระดุมใหญ่จะไฝว้เผด็จการ

แม้การระบาดของโควิด-19 จะทำให้การชุมนุมต้องหยุดไปหลายเดือน แต่หลังจากสถานการณ์คลี่คลาย และรัฐผ่อนปรนมาตรการควบคุมโรค การชุมนุมก็กลับมาอีกครั้งอย่างรวดเร็ว

ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2563 เป็นการชุมนุมบนท้องถนนของประชาชนหลายกลุ่ม มีชุมนุมใหญ่ของกลุ่มที่ใช้ชื่อว่า ‘คณะราษฎร 2563’ ซึ่งข้อเรียกร้องหลักๆ คือให้พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี รวมทั้งเปลี่ยนแปลงโครงสร้างใหญ่ของสังคม และอีกด้านเกิดการรวมตัวที่เรียกว่า ‘กลุ่มประชาชนปกป้องสถาบันฯ’ มีเหตุการณ์สลายการชุมนุม จับกุมผู้ชุมนุม และการเรียกร้องสิทธิประกันตัวยังคงมีอยู่ในปัจจุบัน

ดังนั้นกล่าวได้ว่า หลังจากการยุบพรรคอนาคตใหม่ เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2563 มาถึงวันที่ 14 พฤษภาคม 2566 เลือกตั้งครั้งใหญ่ การเมืองไทยยังคงเข้มข้นอย่างต่อเนื่อง

ขณะที่อีกไม่กี่วันจะได้รู้ชะตากรรมของ ‘ก้าวไกล’ พรรคการเมือง ที่ชนะการเลือกตั้ง ปี 2566 ได้ สส. เป็นอันดับ 1 แต่ไม่ได้เป็นรัฐบาล ในที่สุดจะเป็นไปเช่นเดียวกับ ‘พรรคอนาคตใหม่’ หรือไม่ คล้ายกับที่ปรากฏในหนังสารคดี ‘Breaking the Cycle’ หรือไม่

แล้วจะเกิดอะไรขึ้นในบ้านเมืองอีกอย่างไร เป็นเรื่องที่น่าจะต้องติดตามกันต่อไป

คุยกับ ‘เอกพงษ์ สราญเศรษฐ์’ ผู้กำกับหนังสารคดีการเมือง ‘Breaking the Cycle’

สารคดีมีกระแส ‘Breaking the Cycle’