สสส. เปิดเวทีวันผู้สูงอายุสากล “สูงวัย ยังไปต่อ (Older not Over)” อย่างมีศักดิ์ศรี รับมือแนวโน้มคนไทยก้าวเข้าสู่วัยผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น

ประเทศไทยเข้าสู่สังคมสูงอายุอย่างเต็มตัว ผู้สูงอายุจำนวนมากต้องเผชิญปัญหาสุขภาพและการดูแลที่ไม่เพียงพอ การส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุจึงเป็นเรื่องเร่งด่วนเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตและลดความเสี่ยงทางสังคม 

“วันผู้สูงอายุสากล” เป็นวันสำคัญที่ส่งเสริมให้ทุกคนตระหนักถึงคุณค่าของผู้สูงอายุ และภาคีเครือข่ายผู้สูงอายุก็เล็งเห็นถึงความสำคัญในการจัดงานวันผู้สูงอายุสากลมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างพื้นที่แห่งการเรียนรู้สุขภาวะของผู้สูงอายุและครอบครัวในการอยู่ร่วมกัน สนุกกับการใช้เวลาร่วมกันของคนต่างวัย

[จัดงานอย่างเข้าใจผู้สูงอายุ โดยผู้สูงอายุเพื่อผู้สูงอายุ]

สสส. เปิดพื้นที่อาคารศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ต้อนรับเครือข่ายผู้สูงอายุกว่า 500 คน ในกิจกรรมเนื่องในวันผู้สูงอายุสากล 2567 “สูงวัย ยังไปต่อ (Older not Over)” ภายใต้แนวคิด “Ageing With Dignity สูงวัยอย่างมีศักดิ์ศรี” 

“ภรณี ภู่ประเสริฐ” ผู้ช่วยผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า “ไทยเริ่มก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุตั้งแต่ ปี 2548 และมีแนวโน้มประชากรสูงอายุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ข้อมูลปี 2566 มีผู้สูงอายุกว่า 13 ล้านคน หรือ 20% ของประชากรไทย ทำให้ไทยเข้าสู่สังคมสูงอายุโดยสมบูรณ์ และคาดการณ์ว่าในปี 2578 จะมีผู้สูงอายุ 1 ใน 3 ของประชากรทั้งหมด สอดคล้องกับผู้สูงอายุที่อยู่คนเดียวลำพังในครัวเรือนมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเป็น 12% และอยู่ลำพังกับคู่สมรส 21.1% ซึ่งทั้ง 2 กลุ่มจัดเป็นกลุ่มเสี่ยงที่มีความเปราะบางต่อปัญหาต่างๆ ทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบัน ส่งผลให้รายได้ไม่เพียงพอต่อการดำเนินชีวิต  และปัญหาด้านสุขภาพ โดยเฉพาะปัญหาจากโรคไม่ติดต่อ หรือ NCDs ที่มีผลกระทบกับการดำเนินชีวิตและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ รวมถึงครอบครัวที่ดูแลผู้สูงอายุด้วย

ในทุก ๆ ปี ทั้งในวันผู้สูงอายุไทยและวันผู้สูงอายุสากล หน่วยงานภาครัฐ ภาคประชาสังคม และเครือข่ายผู้สูงอายุ จะร่วมกันจัดกิจกรรมที่หลากหลาย โดยครั้งนี้ เน้นการมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุในการออกแบบงานให้สอดคล้องกับความต้องการที่แท้จริง กิจกรรมนี้ยังสะท้อนให้เห็นถึงความเข็มแข็งของเครือข่ายผู้สูงอายุ ที่สามารถออกแบบกิจกรรมและเชิญชวนเพื่อนๆ แกนนำในระดับต่างๆ มาร่วมออกบูธ สสส. ขอชื่นชมคณะผู้จัดและแสดงความมุ่งมั่นตั้งใจว่า สสส. พร้อมจะเป็นหน่วยงานหนึ่งที่สนับสนุนเครือข่ายผู้สูงอายุในการขับเคลื่อน ผลักดันเพื่อให้เกิดสุขภาวะที่ดีของผู้สูงอายุต่อไป” ภรณี กล่าว

ภายในงานแบ่งเป็นพื้นที่เพลินวัย 4 โซน ที่สะท้อนถึงการสนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีทั้ง 4 มิติ คือ สุขภาพ เศรษฐกิจ สังคม และสภาพแวดล้อม ภายใต้หลักคิดในการออกแบบวางแผนการจัดงานอย่างเข้าใจผู้สูงอายุ โดยผู้สูงอายุเพื่อผู้สูงอายุเอง 

1. 1. 1. 1. เพลินกาย-ใจ พื้นที่ความรู้เรื่องการป้องกัน ส่งเสริม ดูแลสุขภาพในผู้สูงอายุ 
         2. เพลินชีวา พื้นที่แนะนำสิทธิสวัสดิการ การให้บริการต่างๆ สำหรับผู้สูงอายุ
         3. เพลินทำ พื้นที่ให้ผู้สูงอายุได้แสดงผลงาน จำหน่ายงานฝีมือ ร่วมถึงแนะนำอาชีพ
         4. เพลินอารมณ์  พื้นที่ให้บริการทั่วไป เช่น ด้านกฎหมาย การปรับปรุงที่อยู่อาศัย การศึกษา และการลงทุน 

“ดร.ณปภัช สัจนวกุล” ผู้แทนคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งเอเชียและแปซิฟิก (ESCAP) กล่าวว่า “ประชากรไทยกำลังเผชิญหน้ากับการสูงวัยอย่างรวดเร็ว สะท้อนถึงความจำเป็นและความเร่งด่วนในการพัฒนาระบบการดูแลและสนับสนุนผู้สูงอายุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้สูงอายุที่ต้องการการดูแลอย่างเข้มข้น จำเป็นต้องสร้างและพัฒนาระบบการดูแลเพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีศักดิ์ศรี โดยได้รับการสนับสนุนจากระบบการดูแลที่ครอบคลุม  เข้าถึงได้และสอดคล้องต่อความจำเป็นในการดำรงชีวิตของผู้สูงอายุ

“ESCAP ส่งเสริมภาคส่วนต่างๆ โดยสนับสนุนความร่วมมือและการทำงานร่วมกันระหว่างรัฐบาล มีภาคประชาสังคม และผู้สูงอายุ เพื่อให้มั่นใจว่าระบบการดูแลผู้สูงอายุครอบคลุม ตอบสนองความจำเป็น และปรับตัวให้ทันกับความท้าทายที่กำลังเกิดขึ้นในอนาคต โดยแนวคิด การสูงวัยอย่างมีศักดิ์ศรี (ageing with dignity) ถือเป็นการเชื่อมโยงกับแนวทางการส่งเสริม การสูงวัยในที่อยู่อาศัยเดิม (ageing in place) โดยให้ผู้สูงอายุสามารถอยู่อาศัยในบ้านและชุมชนของตนเองได้อย่างอิสระ และเชื่อมโยงผู้สูงอายุกับเครือข่ายทางสังคมเดิม พร้อมทั้งเสริมสร้างระบบการดูแลในชุมชน เพื่อลดความจำเป็นในการดูแลแบบสถานพยาบาล และยังส่งเสริมความสัมพันธ์คนหลายรุ่นวัย ให้เข้มแข็งมากยิ่งขึ้น เพื่อสร้างสังคมที่ให้เห็นความสำคัญกับศักดิ์ศรีและสิทธิของผู้สูงอายุ” ดร.ณปภัช กล่าว

[ร่วมกันเฉลิมฉลองอย่างภาคภูมิใจ และเห็นคุณค่าในตนเอง ]

“ทวาย คงคา” ตัวแทนภาคีเครือข่ายผู้สูงอายุ กล่าวว่า “ผู้สูงอายุจำนวนไม่น้อยมักคิดว่าตนเองเป็นภาระให้กับผู้อื่น อาจจะรู้สึกว่าชีวิตของตนเองนั้นด้อยค่า ส่งผลให้เผชิญกับความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าและแยกตัวจากสังคม รวมถึงปัญหาสุขภาพตามมาด้วย  ดังนั้น การมีวันผู้สูงอายุสากล จึงถือเป็นวันสำคัญของผู้สูงอายุทั่วโลก และผู้สูงอายุทุกกลุ่มของประเทศไทย  เพื่อส่งเสริมให้เกิดการตระหนักรู้เกี่ยวกับประชากรสูงอายุ  การส่งเสริมสังคมในการพัฒนาระบบที่สนับสนุนผู้สูงอายุในการใช้ชีวิตที่สมบูรณ์และมีความกระตือรือร้นในการใช้ชีวิตอยู่อย่างมีคุณภาพ”

“ธนันท์ฉาย สวิตต์นันตชัย” ตัวแทนภาคีเครือข่ายผู้สูงอายุ กล่าวว่า “รู้สึกดีใจมากที่ได้เห็นเพื่อน ๆ ผู้สูงอายุทั้งกลุ่มที่ลงทะเบียนล่วงหน้าและกลุ่มที่วอล์คอินเข้ามาร่วมกิจกรรมในวันนี้กันอย่างคับคั่ง นับเป็นสัญญาณดีที่เห็นว่าหลายท่านอยากออกมาพบปะสังสรรค์ เพราะเราเข้าใจดีว่าคนสูงวัยจำนวนมากไม่ค่อยได้ออกจากบ้านไปไหน หวังว่ากิจกรรมในวันนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการสร้างแรงบันดาลใจและมอบความรู้ใหม่ ๆ ให้กับทุกคน เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันต่อไป”

การจัดงานสำหรับผู้สูงอายุนั้นไม่ใช่เพียงแค่การรวมตัวกัน แต่เป็นการสร้างโอกาสให้ผู้สูงอายุได้แสดงออกถึงความสามารถ สร้างความสัมพันธ์ และได้รับความสุขทางใจ เกิดความภาคภูมิใจเห็นคุณค่าในตนเอง รวมถึงสร้างความตระหนักถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีของผู้สูงอายุให้กับคนทุกกลุ่มในสังคม ต่อยอดสู่การพัฒนาสังคมผู้สูงอายุให้เป็นสังคมที่มีความสุขสำหรับทุกคน