ถุงผ้าสปันบอนด์ ผลิตจากพลาสติก เปื่อยง่ายและแตกสลายเป็นไมโครพลาสติก ปนเปื้อนระบบนิเวศ

มาตรการงดแจก ‘ถุงพลาสติกหูหิ้ว’ เริ่มแล้ว ตั้งแต่เมื่อวานนี้ 1 ม.ค. 2563 โดยมีห้างสรรพสินค้า ซูเปอร์มาร์เก็ต และร้านสะดวกซื้อกว่า 75 แห่ง เข้าร่วม ในขณะที่ผู้ประกอบการบางรายเปลี่ยนมาแจก ‘ถุงผ้าสปันบอนด์’ ให้กับลูกค้าแทน เพื่อบรรเทาความไม่สะดวกให้กับคนที่ไม่ได้เตรียมถุงผ้าหรือกระเป๋ามาชอปปิ้ง

ถุงผ้าสปันบอนด์

แต่การใช้ ‘ถุงผ้าสปันบอนด์’ แทนถุงพลาสติก ดีจริงหรือไม่ ?

ถุงผ้าสปันบอนด์ ผลิตจากเส้นใยพลาสติกที่อัดเป็นแผ่นเพื่อทดแทนถุงพลาสติกหูหิ้ว มีราคาถูกและรูปลักษณ์ดูดี จึงเป็นที่นิยมค่อนข้างมาก แต่ความจริงแล้วถุงชนิดนี้เปื่อยง่ายและแตกสลายเป็นไมโครพลาสติก สามารถปนเปื้อนสู่ระบบนิเวศ

เช่นเดียวกับ ถุงพลาสติกบางชนิดที่ย่อยสลายได้เมื่อเจอความร้อนหรือแสงอาทิตย์ เช่น oxo-biodegradable plastic แม้ถุงพลาสติกเหล่านี้จะสามารถแตกตัวเป็นชิ้นเล็กๆ จนตามองไม่เห็น แต่ก็ยังหลงเหลือไมโครพลาสติกอยู่ จึงอาจไม่ได้ย่อยสลายตามธรรมชาติจริงๆ

ด้านเพจ ลุงซาเล้งกับขยะที่หายไป โพสต์เฟซบุ๊กระบุว่า มีผู้ผลิตถุงพลาสติกบอกกล่าวมาหลังไมค์ด้วยความเป็นห่วง เนื่องจากประชาชนและห้างร้านยังเข้าใจผิดเกี่ยวกับ ‘ถุงผ้าสปันบอนด์’ ดังนี้

1. ถุงผ้าสปันบอนด์ ผลิตมาจากพลาสติกล้วนๆ เรียกอีกอย่างว่า non-woven พลาสติก โดยถุงที่ขายๆ กันเป็นพลาสติกเกรดเดียวกับถุงแกง หรือพลาสติกเกรด PP
2. พลาสติกเกรด PP มีข้อเสียคือแพ้แสง UV ยิ่งเป็นเส้นใยพลาสติกเล็กๆ พอโดนแสงแดดจะแตกตัวง่ายขึ้น ดังนั้น ถ้าตากแดดหรือเก็บเอาไว้นานพอจับก็จะกลายเป็นผงๆ
3. ถุงผ้าสปันบอนด์ที่แตกตัวแล้ว คือ ไมโครพลาสติกชนิดหนึ่ง ไม่ต่างอะไรกับ oxo-plastic ที่ภาครัฐประกาศแบนไปเมื่อปีที่แล้ว
4. ห้างสรรพสินค้าควรแจกถุงพลาสติกชนิดหนาที่ใช้ซ้ำได้หลายๆ ครั้ง หรือถุงผ้าจริงๆ มากกว่า
5. โรงงานผลิตผ้าสปันบอนด์ ส่วนใหญ่อยู่ต่างประเทศ ทำให้โรงงานพลาสติกในไทยได้รับผลกระทบ

ถุงพลาสติกจากห้างและร้านสะดวกซื้อ เป็นแค่ 30% ของถุงพลาสติกทั้งหมด

กรมควบคุมมลพิษระบุว่า ในแต่ละปีคนไทยใช้ ‘ถุงพลาสติกหูหิ้ว’ กว่า 45,000 ล้านใบ โดยที่มาของถุงพลาสติกแบ่งออกเป็น 3 แหล่งหลักๆ คือ

1. ตลาดสดเทศบาล เอกชน และแผงลอย จำนวน 18,000 ล้านใบ หรือเท่ากับ 40% ของทั้งหมด
2. ร้านขายของชำ จำนวน 13,500 ล้านใบ หรือเท่ากับ 30% ของทั้งหมด
3. ห้างสรรพสินค้าและร้านสะดวกซื้อ จำนวน 13,500 ล้านใบ หรือเท่ากับ 30% ของทั้งหมด

นอกจากนี้ ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษยังระบุว่า ในพื้นที่กรุงเทพฯ มีการใช้ถุงพลาสติกเฉลี่ยคนละ 8 ใบ/วัน ส่งผลให้มีขยะพลาสติกมากถึง 80 ล้านใบ/วัน

• เช็กรายชื่อ 75 ร้านค้า งดแจกถุงพลาสติกหูหิ้ว